Zoekresultaten: 1 vreemd woord gevonden
Klik op het trefwoord voor meer informatie
-
▾ boegseren
[met sloepen voorttrekken]
werkwoord ; datering: 1599;Toon/Verberg alles
thema: scheepvaart
geleend uit het Portugees
bron: CW-
▾ Bulgaars
buksiram, buksuva
[op sleeptouw nemen van een schip]
<via Russisch>
-
▾ Deens
bugsere
[een vaartuig met een touw trekken of slepen]
etymologie: af holl. boegseeren, måske af port. puxar slæbe, jf. fr. pousser støde, af lat. pulsare. Törnqvist: aus nd. bogseeren, buxeren oder ndl. boegseeren (aus boesjaarden, boesjaren) FuT: von holl. boegseeren, nd. bógsêren
bron: Becker-Christensen 2005 Brüel 1993 Dahlerup 1919-1956 Falk 1910-1911 Hårbøl 2004 Jessen 1883 Arnesen Bang 1976 (Fremmedordbog, PNOE, OOD, Fremmed2, Jessen, Törnqvist, FuT, Arnesen, Bang)
-
▾ Duits
bugsieren
[een schip op sleeptouw nemen en naar een bepaald doel brengen; (omgangstaal) iemand of iets met moeite ergens heen brengen, loodsen]
datering: 1651-1700
afleidingen en samenstellingen: Bugsierer
etymologie: Ontleend aan nndl. boegseren, dat aan port. puxar "rukken, trekken" ontleend is. Bartz: Im 17. Jahrh. entlehnt aus niederländ. boegseeren, boegsjaren, boucheren, dies nicht von boeg, "Bug", sondern von port puxar, "ziehen, zerren", das aus lat. pulare "stoßen"und pellere "schlagen" stammt. . Bach: Noch im 17. Jh. wurden übernommmen Küste, Kai, bugsieren, kreuzen
bron: Bach 1965 Bartz 2007 Duden Fremd 1990 Foerste 1938 Kluge 2002 (Duden Fremd, Kytzler, Kluge, Bartz, Bach, Foerste)
-
▾ Ests
puksiir
[een vaartuig met een touw trekken of slepen]
<via Fins>
-
▾ Fins
pukseerata
[met sloepen voorttrekken]
<via Zweeds>
-
▾ Fries
boechsearje
[met sloepen voorttrekken]
-
▾ Kroatisch
buksirati
[met sloepen voorttrekken]
bron: Anić 2003 (Anić, Vladimir & Ivo Goldstein (2000), Rječnik stranih riječi, Zagreb, 2de druk.)
-
▾ Lets
buksieris
[een vaartuig met een touw trekken of slepen]
-
▾ Litouws
buksyras
[schip om vaartuigen te slepen; sleeptouw]
-
▾ Litouws
buksuoti
[glijden en draaien op een plek (van wielen van een voertuig)]
<via Duits>
-
▾ Noors
buksere
[met sloepen voorttrekken]
etymologie: BO: fra nederl, port; FuT: von holl. boegseeren, nd. bôgsêren
bron: BO 2005 Falk 1910-1911 Arnesen (BO; FuT, Arnesen)
-
▾ Oekraïens
buksirovát'
[met sloepen voorttrekken, op sleeptouw nemen]
<via Russisch>
bron: Šanskij 1963 (Beloded, ESR)
-
▾ Oost-Jiddisch
boeksiern
[slepen, op sleeptouw nemen; sleepboot]
<via Russisch>
bron: Šapiro 1984 (RES)
-
▾ Russisch
buksirovát'
[met sloepen voorttrekken, op sleeptouw nemen]
datering: 1720 (1701-1750)
afleidingen en samenstellingen: brat' na buksir (Bargoens) hulp aan medewerkers die met hun werk achterlopen
etymologie: Aus ndl. boegseeren 'ein Schiff ins Schlepptau nehmen, bugsieren' (s. Smirnov a.a.O., Uhlenbeck PBrBtr. 26, 292 und Meulen 37), oder ndd. bôgseeren, s. (ungenau) Croiset v.d. Kop IORJ. 15, 4, 12 ff. Die Quelle der germ. Wörter ist port. puxar 'schleppen': lat. pulsare. VdMeulen:Boegseren. Met een boot het schip voortroeyen, in stil weder: dit geschiedt met een touw vooruit ofte wel met boot en sloep aen wederzij ts boort vastgemaeckt en dus roeyende met dubbelde roevers. W. lien schip door middel van sloepen, die geroeid worden, voortslepen. T. Russ. bug sírovát, buksirovat, reinorquer. V. en 1). kennen alleen de laatste schrijfwijze. Hierbij de verbale subst. bugsirov a'ui. e , buksirováuie en bugsirovka, buksiro'vka, action de remorquer. liet touw, waarmee men het schip boegseert, de boegscerlijn of -tros, heet met een nit bugsirovat, buksirovat geabstraheerden vorm Russ. bug sir, buks/r, remorque, cable de remorque; volgens V. en A. kan ook de sleepboot zelf zoo genoemd worden , remorqueur ]), die anders met het van buks'tr afgeleide adj. buks/mg) parochód d. i. boegseerstoomboot heet. Zooals men ziet, wordt Russ. buksirovat, enz. ook van stoombooten gezegd, wat wij sleepen noemen, Holl. boegseereu daarentegen slechts van roeibooten alleen, vgl. T.: boegseren , remorqner a rames. (Ken enkele maal wordt ook in het Ncd. boegseeren voor sleepen gebruikt, z. Ned. Wdb.). Dat Russ. bugsirovat, buksirovat niet op IIoll. boegseereu, maar op Duitsch bugsieren teruggaan zon, lijkt mij onwaarschijnlijk. Vooreerst hebben de Russen bijna geen enkelen zeeterm van de Duitschers overgenomen, wat verder den vorm betreft, vindt men PIoll. -eeren (zoowel als suffix als behoorende tot het woord zelf) steeds in het Russ. als -irovdt: bij Russ. lavírovat zou men evenzeer kunnen twijfelen tusschen Holl. lav e er en en Duitsch lavieren (waarom ik ook daar eerder aan IIoll. laveeren denk, z. ald.), maar Russ. konvo/rovat kan niet anders zijn dan Holl. konvooieeren, z. Konvooi, terwijl het Holl. ww. teeren, waarin -eeren geen suffix is, evenzeer in het Russ. tirov á t luidt, z. Teer.
bron: Černych 1993 Dovhopolyj 2005 Šanskij 1963 (Vasmer, Cernych buksir, ESR,VdMeulen 1909, Dovhopolyj p.c.)
-
▾ Servisch
bugzirati
[op sleeptouw nemen van een schip]
<via Duits>
bron: Klajn 2006 (Klajn)
-
▾ Zweeds
bogsera
[slepen (bijv. vaartuig of voertuig)]
datering: 1698 (1651-1700)
status: Ambigu: Nederlands of Nederduits
afleidingen en samenstellingen: bogseravgift; bogseranordning; bogserbåt; bogserbåtbefälhavare; bogserfart; bogserfartyg; bogserfärja(ferry die tevens sleept); bogsergalge (apparaat waarover de lijnen om te slepen geplaatst zijn; bogserkrok (haak waaraan trossen tijdens het slepen aan zijn bevestigd); bogserlina;bogsermina(mijn die middels slepen verplaats wordt); bogserpollare (bolder waardoor de sleephaak vast kan zitten); bogserskeppare; bogsertjänst; bogsertorped(zie bogsermina); bogsertross; bogsertåg (touw waaraan schip gesleept wordt); bogserångare; bogserångbot; bogserångfartyg; bogserända(zie bogsertåg)
etymologie: SAOB; liksom d. bugsere af nt. boogseeren, buxeren l. holl. boegseeren l. t. bugsieren, trol. af port. puxar, draga fram, eg.: stöta, af lat. pulsare, slå, stöta (…). Skrifningen -gs- i sv. o. andra spr. torde bero på anslutning till BOG sbst.1, II o. dess motsvarigheter], Törnqvist: aus nd. bogseeren, buxeren oder ndl. boegseeren (aus boesjaarden, boesjaren)
bron: SAOB 1898 (SAOB; NEO; SEO, Törnqvist)
-
▾ Wit-Russisch
buksavác'
[met sloepen voorttrekken]
<via Russisch>
bron: Černych 1993 (Cernych)
Toon pijlen voor indirecte ontleningen
Slavisch (Indo-Europees) Germaans (Indo-Europees) Fins-Oegrisch Baltisch (Indo-Europees)
-
▾ Bulgaars
buksiram, buksuva
[op sleeptouw nemen van een schip]
<via Russisch>