Aanwijzingen voor het gebruik en achtergrondinformatie
Algemeen
- onderstreepte woorden zijn hyperlinks
- de zoekfunctie blijft altijd rechtsboven staan
- alle namen hebben een eigen overzicht van hun populariteit en een verspreidingskaart
- aantallen kleiner dan 5 worden niet gegeven
Het zoekvenster
Het zoekvenster heeft de opties 'is gelijk aan', 'begint met', 'eindigt met', 'bevat' en 'geavanceerd'. Bij 'is gelijk
aan' moet een complete voornaam in het zoekveld worden getypt. Men komt dan rechtstreeks op de pagina over deze naam.
Bij de overige opties volstaat het typen van een deel van een naam. Het resultaat is een naamlijst met alle namen die
aan de zoekopdracht voldoen. Achter elke naam staat het aantal mannelijke en vrouwelijke naamdragers dat in 2014 in de
Basisregistratie Personen is geregistreerd. Een rode naam kan aangeklikt worden om een overzicht van de
populariteit tussen 1880 en 2014, een verspreidingskaart te zien, of om op een pagina te komen met meer informatie
over de betreffende naam.
Met de zoekoptie 'geavanceerd' kunnen zogenaamde reguliere
expressies worden gebruikt. Daarmee kan een groep namen worden geselecteerd die aan bepaalde spellingseisen
voldoet, bijvoorbeeld alle spellingsvarianten van Angelique. Op een aparte pagina worden deze reguliere expressies
uitgelegd. De zoekopdracht resulteert in een lijst namen die aan de expressie voldoen. Daarvan is een
populariteitsoverzicht of de verspreidingskaart van alle namen samen te zien. In de verspreidingskaart worden hier,
buiten de kleurschaal, geen getallen gegeven.
Wanneer een zoekactie geen resultaat heeft, wordt een pagina getoond met suggesties voor verdere naspeuringen.
Wees bedacht op spellingvariatie! Als u meer wilt weten over spellingvariatie bij voornamen, dan kunt u terecht bij de
pagina spelling.
Lemma
Als de geselecteerde naam als lemma in de Nederlandse Voornamenbank is opgenomen, dan wordt de informatiepagina van
deze naam getoond. Daarop staat bovenaan de gekozen naam, mogelijk met een aantal varianten waarbij andere diacrieten
(leestekens) of hoofdletters in de naam zijn gebruikt.
Onder het naamschema staat de menubalk die uit drie onderwerpen bestaat: 1. populariteit; 2. verspreiding; 3.
verklaring. Is een term rood en onderstreept dan kan de pagina achter de tab geopend worden; is een term grijs dan ontbreekt het
betreffende onderwerp bij deze naam. Het onderwerp 'populariteit' wordt bij selectie van de naam al meteen
gepresenteerd.
Onder de menubalk staan de aantallen naamdragers in Nederland in 2014, voor mannen en voor vrouwen, nog onderscheiden
naar eerste voornaam en volgnaam. Wanneer hier overal nul staat kwam de naam in 2014 niet voor, maar is die wel
bekend uit eerdere registraties. Ook staan daar de percentages per geslacht. Aan het einde van de regel kan voor een
populariteitsoverzicht gekozen worden, naar aantal of naar percentage (% populariteit).
Populariteit
De populariteit wordt gegeven met het aantal (of percentage) jongens of meisjes dat per jaar in Nederland de naam
krijgt, over de periode 1880-2014. Deze gegevens zijn afgeleid uit de Basisregistratie Personen. Na 1930 zijn
de gegevens vrijwel compleet beschikbaar, maar oudere gegevens zijn niet volledig meer. De aantallen nemen geleidelijk
af en voor het jaar 1880 zijn alleen de voornamen van ongeveer een kwart van de geborenen digitaal beschikbaar. Omdat
het totaal aantal geboorten per jaar bekend is via het Centraal
Bureau voor Statistiek, kon uit het percentage naamdragers toch een
schatting gemaakt worden voor het totaal aantal geboren naamdragers. Het
CBS onderscheidt geboorten echter niet naar nationaliteit, terwijl de
voornamenbank alleen geboorten met de Nederlandse nationaliteit telt.
Hiervoor is een correctie van 3% toegepast. Wanneer het totaal aantal
geboorten meer dan 2% afwijkt van het gecorrigeerde CBS cijfer wordt bij
de grafiek 'geschat' vermeld. Dat is bij meisjes voor 1967 het geval,
bij jongens voor 1968.
Als het pijltje met de muis op een populariteitsbalkje wordt gezet, verschijnt (zonder te klikken!) het jaar met het
al dan niet geschatte aantal (of percentage) naamdragers die in dat jaar zijn geboren.
Bij de populariteitgrafiek is uitgegaan van personen met de Nederlandse nationaliteit die in het betreffende jaar in Nederland zijn geboren, en waarvan mag worden aangenomen dat de naam geaccepteerd is door een ambtenaar van de burgerlijke stand onder Nederlands recht. Er is daarvoor gekozen omdat van personen die in op 1 januari 2015 de Nederlandse nationaliteit hadden en die in het buitenland zijn geboren, de naam door die buitenlandse autoriteiten is goedgekeurd.
Verspreiding
De verspreiding van het aantal naamdragers van een voornaam in Nederland wordt per geboortegemeente getoond, voor
iedereen die in op 1 januari 2015 in ons land leefde.
Er kan gekozen worden tussen twee kaartpresentaties: de optie 'verspreiding' voor een kaart van het aantal naamdragers
per gemeente, of de optie '% verspreiding' voor het aantal personen met de
betreffende voornaam in een gemeente, relatief ten opzichte van alle nu
levende personen die in die gemeente zijn geboren. Als op de kaart het pijltje met de muis op een plaats op de kaart
wordt gezet, verschijnt (zonder te
klikken!) de gemeentenaam met het aantal personen, of alléén de gemeentenaam als daar minder dan 5 naamdragers zijn
ingeschreven. Deze beperking is ter bescherming van de privacy ingesteld. Op basis van een berekening waarin het
(geringe) aantal dragers van een naam afgezet wordt tegen het inwoneraantal van een (kleine) gemeente komt het ook
voor dat de aanwezigheid van naamdragers om die reden in zijn geheel niet wordt gegeven.
Herkomstlanden van naamdragers
De populariteit en verspreiding van voornamen wordt gegeven voor personen die in Nederland zijn geboren. Maar er zijn
ook namen waarvan naamdragers buiten Nederland geboren zijn waardoor een indruk kan worden gekregen van de taal en
cultuur van herkomst van die namen. Wanneer er meer dan 4 naamdragers in een ander land zijn geboren en wanneer dat
aantal meer is dan 1% van het aantal naamdragers dat in Nederland is geboren, dan wordt dat land vermeld. Dat is voor
ruim 16.000 voornamen het geval. De resulterende landen worden in volgorde van aantal naamdragers gegeven, zonder die
aantallen zelf te noemen. Het gaat tenslotte om een indruk.
Verklaring
De naamsverklaringen zijn gebaseerd op het werk Voornamen van dr. J. van der Schaar, bewerkt door dr. Doreen Gerritzen. Daarbij
is informatie over het geslacht en herkomst van naamdragers in de beschrijving weggelaten, omdat de informatie
daarover in de Basisregistratie Personen een beter en vollediger beeld geeft. Als basis heeft van der Schaar
het werk van J.J. Graaf uit 1915 ('Nederlandsche doopnamen naar oorsprong en gebruik') en de 'List fan Fryske
foarnammen' van de Fryske Akademy gebruikt. Deze basis werd uitgebreid met materiaal dat hij verzamelde door geboorte-
en overlijdensberichten in verschillende kranten en door middel van een enquête. Deze laatste bron leverde een unieke
verrijking van de verzameling op: allerlei, vaak door dialect beïnvloede varianten en verkortingen die in het
dagelijks leven in gebruik zijn, maar nooit de geschreven status hebben gehaald, konden worden toegevoegd, met
frequentie nul.Wilt u meer weten over voornamen in het algemeen, dan kunt u terecht bij over voornamen. Daar vindt u lijstjes met populaire voornamen en kunt u lezen over de naamwet, motieven van ouders bij de naamkeuze, de geschiedenis van onze naamgeving en andere onderwerpen.
Populariteitslijsten
Populariteitslijsten van topnamen (eerste voornaam) kunnen worden getoond voor gemeente (volgens de indeling van 2007), regio (40
zogenaamde COROP gebieden), provincies, of Nederland. Bij gemeente moet een gemeentenaam worden ingevuld, een jaar
gekozen en dan zoek!. Voor regio kan uit een lijst gekozen worden die ook provincies en Nederland bevat, en dan
eveneens een jaar en zoek!. Een lijst wordt getoond wanneer de topnaam (voor jongens of meisjes) minstens 50
naamdragers heeft. Bij die grens heeft de lijst enige statistische stabiliteit. Als dat aantal niet wordt gehaald, dan
wordt het tijdinterval automatisch vergroot tot 5, 10 of 25 jaar. Indien bij een gemeente dan nog geen lijst wordt
getoond kan beter voor de bijbehorende regio worden gekozen. Er worden maximaal 100 topnamen getoond. Een naam moet
minimaal 5 naamdragers hebben om getoond te worden. De laatst getoonde namen behoren tot de groep met eenzelfde aantal
naamdragers die nog volledig kan worden getoond zonder het totaal aantal van 100 namen te overschrijden.
Privacy
De naamgevens die ten grondslag liggen aan de Nederlandse Voornamenbank zijn
verstrekt op basis van
een authorisatie die door e Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) is verleend aan het Meertens Instituut KNAW en
de Universiteit Utrecht op
grond van wetenschappelijk naamkundig onderzoek (art 17 eerste lid en art 109 Wet op de GBA, alsmede art 66a en 67 van
het Besluit
gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens). De presentatie in de beide namenbanken is gemeld bij het College
Bescherming Persoonsgegevens.
Ter bescherming van de privacy zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:
- Alle aanwezige namen worden genoemd, maar aantallen kleiner dan 5 worden niet gegeven. Dat is in overeenstemming met internationaal gehanteerde normen.
- In de populariteitsgrafieken van voornamen worden aantallen gesommeerd over een aantal jaren zolang het totale aantal kleiner is dan 5
- In de verspreidingskaarten worden aantallen kleiner dan 5 per gemeente niet in getal getoond, wel in kleur. Afhankelijk aan het aantal naamdragers en de grootte van de betrokken gemeenten, kan het voorkomen dat aanwezigheid in kleine gemeenten in het geheel niet wordt getoond. Dat wordt bij de kaart vermeld. Bij zoeken met behulp van reguliere expressies worden in het geheel geen aantallen in de kaart getoond.
- Er is een keuze gemaakt voor de weergave van de woonplaats voor familienamen in CBG Familienamen (voorheen Nederlandse Familienamenbank) en de weergave van de geboorteplaats voor voornamen om combinatie van gegevens uit beide naambanken bij zeldzame namen zoveel mogelijk uit te sluiten.
Mocht het toch voorkomen dat men zich in zijn belangen geschaad voelt, dan verwijzen we naar de algemene disclaimer van het Meertens Instituut. In gemotiveerde gevallen zullen we de presentatie van de informatie aanpassen.