HomeDatabankenMaten en gewichten

De oude Nederlandse maten en gewichten

beginletter plaats: A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | W | Y | Z |

provincie: Groningen | Friesland | Drente | Overijssel | Gelderland | Utrecht | Noord-Holland | Zuid-Holland | Zeeland | Noord-Brabant | Limburg | Flevoland | onbekend |

type: botergewicht | botermaat | droge waar | garenmaat | gewicht | graanmaat | inhoudsmaat | lengtemaat | natte waar | oliemaat | ruimtemaat | turfmaat | veenmaat | vlaktemaat | zoutmaat |


Breda (+ Baronie van Breda) (Stad en Lande van Breda, Noord-Brabant)

gewicht anno 1587: Keuls handelsgewicht, en Troois gewicht voor edelsmeden
gewicht (handels) pond 468,9 g Hoffer: 1 pond = 468,92 g
gewicht Troois pond 492,1 g
lengtemaat uitgezonderd Roosendaal en Etten el 0,691 m
lengtemaat uitgezonderd Roosendaal en Etten vadem 1,89 m
lengtemaat uitgezonderd Roosendaal en Etten; 1 roede = 20 voet roede 5,68 m Nipper, p. 206: ook korte roede = 3,10 m = 12 voet
lengtemaat 1 voet = 11 duim; uitgezonderd Roosendaal en Etten; anno 1587: verdeling van de voet in 12 duim toegestaan; de landvoet van 0,284 m ook gebruikt door glasmakers. voet 0,284 m Nipper, p. 206: ook korte roede = 3,40 m = 12 voet [foutief vermeld als 3,10 m] / Hoffer (1812): 1 voet = 0,28413 m
lengtemaat 1 duim = 8 lijn; uitgezonderd Rozendaal en Etten duim 2,58 cm
lengtemaat uitgezonderd Roosendaal en Etten lijn 0,32 cm
lengtemaat gebruikt door ambachtslieden, anders dan de glasmakers hout voet 0,294 m
vlaktemaat 1 bunder = 4 hond / 1 bunder = 400 vierkante (lange) roede / 1 bunder = 3 gemet bunder 1,29 ha Nipper, p. 206
vlaktemaat 1 hond = 2 lopense / 1 hond = 100 vierkante (lange) roede hond 0,32 ha Nipper, p. 206
vlaktemaat 1 lopense = 50 vierkante (20 voets) roede lopense 0,16 ha
vlaktemaat vierkante (20 voets) roede 32,26 m2
vlaktemaat 1 morgen = 2 gemet morgen 0,86 ha
vlaktemaat 1 gemet = 1/3 bunder gemet 0,43 ha
vlaktemaat 1 morgen = 6 hond; 18e eeuws morgen 0,66 ha
vlaktemaat 18e eeuws; 1 hond = 100 vierkante (12 voets) roede hond 0,11 ha
vlaktemaat 18e eeuws vierkante (12 voets) roede 11,58 m2
vlaktemaat speciaal in Etten, Roosendaal en alle Moeren van de Baronie: een bunder van 900 12-voets roeden
droge waar aardappels, haring, uien ton 120,7 l Nipper, p. 206: periode 1780 - 1812.
botergewicht maat 586 g
botergewicht 'Brabantse maat' maat 469 g
botergewicht 1 (Delftse) boterton = 100 pot (Delftse) boterton 140 kg
botergewicht pot 1,4 kg
graanmaat 1 sester = 2 halster sester 346 l
graanmaat 1 halster = 2 zak of viertel halster 173 l
graanmaat 1 zak of viertel = 4 lopen zak of viertel 86,5 l
graanmaat 1 lopen = 4 kwartier lopen 21,6 l
graanmaat kwartier 5,4 l
graanmaat anno 1572 viertel zoldermaat 86,9 l
graanmaat anno 1572 viertel watermaat 88,3 l Nipper, p. 205: 33/32 zoldermaat = 89,2 l, in 1578 verboden.
graanmaat 1 haver viertel = 4 lopen; haver: voor haver en spelt was de indeling waarschijnlijk dezelfde, maar de maten waren groter haver viertel 98,15 l Nipper, p. 205: 96,6 l = 4 lopen (in 1587)
graanmaat anno 1572 haver viertel zoldermaat 98 l
graanmaat anno 1572 haver viertel watermaat 99,4 l
graanmaat 17e eeuw: opgaven haver viertel van 99,9 - 103,8 l haver viertel
droge waar anno 1587 ton 120,7 l
droge waar anno 1587 ton 161 l
droge waar kalk, anno 1587, anno 1777 werd weer een nieuw lopen vervaardigd van 31,3 l lopen 31,3 l
droge waar kalk, anno 1623 lopen 32,4 l
droge waar kalk, anno 1650 lopen 35,5 l
droge waar kalk, anno 1812; 1 ton = 4 lopen ton 125,4 l
droge waar kalk, anno 1812 lopen 31,3 l
droge waar mosselen ton 72,5 l
droge waar run, ongemalen (land- of boomschors) ton 159,4 l
droge waar run, gemalen (mul) ton 127 l
droge waar anno 1587 voor export van schors (kraan) ton 136 l
droge waar smeekool, anno 1587; 1 hoed = 62 maat hoed 1209 l
droge waar smeekool, anno 1587 maat 19,5 l
droge waar steenkool hoed 1173 l
droge waar steenkool, anno 1587: verkoop per gewicht wage 67,5 kg Nipper: 144 Keuls pond x 468 g.
droge waar tras, anno 1650, ca. 62 l; later aan kalkton gelijkgesteld ton 62 l
turfmaat ton 214,1 l
turfmaat anno 1587: = fruitton ton 164,2 l Nipper, p. 205: ook kaolien.
zoutmaat 16e en 17e eeuw; 1 zak = 2 vat zak 167,2 l
zoutmaat 16e en 17e eeuw; 1 vat = 4 lopen vat 83,6 l Nipper, p. 205: idem in 1780.
zoutmaat 16e en 17e eeuw; 1 lopen = 4 kwartier lopen 20,9 l
zoutmaat 16e en 17e eeuw kwartier 5,2 l
zoutmaat anno 1780: 1 zak = 4 lopen zak
zoutmaat anno 1780: 1 lopen = 16 maatje lopen
zoutmaat anno 1780; 1 maatje = 2 half maatje maatje 1,3 l Nipper, p. 206 (afgeleid)
zoutmaat anno 1812; 1 ton / zak = 4 schepel ton / zak 183,9 l
zoutmaat anno 1812 schepel 45,9 l
zoutmaat anno 1813: verkoop per gewicht
natte waar 1 (pot) kan = 2 pint (pot) kan 1,61 l
natte waar 1 pint = 2 beduit pint 0,8 l
natte waar 1 beduit = 4 maatje beduit 0,4 l
natte waar maatje 0,1 l
natte waar azijn; anno 1580; 1 ton = 4 kinnetje ton
natte waar azijn; anno 1580; 1 kinnetje = 25 pot kinnetje
natte waar azijn; anno 1580 pot
natte waar bier; voor 1561 ton 148,2 l
natte waar bier; 1 ton = 100 pot; anno 1561 en 1778 ton 161 l Nipper, p. 206
natte waar bier; anno 1733 ton 177 l
natte waar bier; anno 1778 ton 161 l
natte waar bier; in de 17e eeuw waren voor de export naar Holland vaten naar de Dordrechtse beugel voorgeschreven beugel
natte waar honing; anno 1587 honing ton 120,7 l
natte waar honing; anno 1587 zeem ton 110,2 l
natte waar honing; anno 1587 mede ton 161 l
natte waar honing; anno 1777 en anno 1812 honing ton 120,7 l
oliemaat anno 1587 aam 144,9 l
natte waar wijn, anno 1587 aam 148,1 l
lengtemaat anno 1812: voorgeschreven lengte voor fisseel of talhout, naar een anno 1781 gemaakte maat fisseel of talhout 43,1 cm
ruimtemaat brandhout vadem 1,65 m3
ruimtemaat anno 1516: blokhout, maat van 28,4 dm3 28,4 dm3
ruimtemaat anno 1516: bonthout, maat van 38,8 dm3 38,8 dm3
graanmaat lopen 24,2 l Nipper, p. 205: op basis van 96,6 l voor 1 haver viertel = 4 lopen (in 1587)
zoutmaat half maatje 0,64 l Nipper, p. 206