Het Meertens Instituut onderzoekt en documenteert taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Nieuws

Koeientaal in beeld
24-04-2024

Koeientaal in beeld

Dankzij een reeks instructievideo’s over koeientaal, gebaseerd op onderzoek van Leonie Cornips, krijgen studenten van agrarische opleidingen vanaf nu meer inzicht in de taal en communicatie van koeien. Dit levert belangrijke voordelen op voor koe én mens.

(meer…)
14-04-2024

In memoriam Willem Frijhoff (1942-2024)

Met verdriet heeft het Meertens Instituut kennisgenomen van het overlijden van onze zeer gewaardeerde oud-collega prof. dr. Willem Frijhoff.

(meer…)
Halfhaantje en de Hardrijder, een nieuwe verzameling volksverhalen
04-04-2024

Halfhaantje en de Hardrijder, een nieuwe verzameling volksverhalen

Rond 15 april 2024 verschijnt Halfhaantje en de Hardrijder, een boek met de mooiste, grappigste en engste volksverhalen uit Nederland en Vlaanderen.

(meer…)

In de media

April 2024: Alles wat je wilde weten over drop
26-04-2024

April 2024: Alles wat je wilde weten over drop

Marieke Hendriksen ontdekte dat drop helemaal niet zo Nederlands is. Ze beschrijft de geschiedenis van drop in Nederland in Het grote dropboek en geeft een interview in verschillende Noord-Hollandse dagbladen als aanleiding van haar presentatie in Naturalis op 28 april.

(meer…)
April 2024: Worden de Noord-Hollandse dialecten binnenkort een regionale taal?
25-04-2024

April 2024: Worden de Noord-Hollandse dialecten binnenkort een regionale taal?

De Noord-Hollandse dialecten worden met uitsterven bedreigd. Tijd om de diverse streektalen te bundelen tot één officiële taal, zeggen sommige deskundigen. Jos Swanenberg, hoogleraar diversiteit in taal en cultuur, is positief over een regionale status van het Noord-Hollands, zegt bij het Noordhollands Dagblad en NOS.

(meer…)
April 2024: De traditie van Koningsdag
22-04-2024

April 2024: De traditie van Koningsdag

Op Koningsdag hullen we ons allemaal weer in oranje, spelen we oudhollandse spellen en gaan we naar de vrijmarkt of een festival. Waar liggen de wortels van deze nationale feestdag? De Telegraaf bespreekt het met rituelenonderzoeker Irene Stengs.

(meer…)

Uitgelicht

Vanuit het perspectief van de buitenstaander, bezingt Jules de Corte inclusiviteit
26-04-2024

Vanuit het perspectief van de buitenstaander, bezingt Jules de Corte inclusiviteit

In de jaren 50 was hij wekelijks te horen op de nationale radio, waar hij zijn zelfgeschreven nummers ten gehore bracht achter de piano. Jules de Corte (1924-1996) was blind maar zijn liedjes gingen daar niet over, wél over mensen die buiten de norm vallen. Dat zijn liedoeuvre ook niet binnen bestaande kaders valt, laat Vincent Roozendaal zien in de zevende Louis Peter Grijp-lezing.

(meer…)
Kat en mens in 360 graden
10-04-2024

Kat en mens in 360 graden

Een paar jaar geleden ging aan het Meertens Instituut het onderzoek naar kat-mens-interacties van start. Maar hoe pak je zulk onderzoek aan, met proefpersonen die een groot deel van de dag slapen? Marlou Rasenberg is postdoc-onderzoeker en vertelt ons er alles over.

(meer…)
Krentenbollen voor Peter R. de Vries
29-02-2024

Krentenbollen voor Peter R. de Vries

Hoe snel herdenkingsrituelen kunnen ontstaan

De afgelopen maand was er opnieuw veel media-aandacht voor de moord op Peter R. de Vries door de strafzaak tegen de verdachten. Op het Meertens Instituut wordt al langere tijd onderzoek gedaan naar de manier waarop er in Nederland massaal gerouwd werd om zijn dood.

(meer…)
Meertens Nieuwjaarsboekje: Wat schaft de pot?
15-01-2024

Meertens Nieuwjaarsboekje: Wat schaft de pot?

Het traditionele Meertens Nieuwjaarsboekje gaat dit jaar over eetcultuur in Nederland door de jaren heen. Wat schaft de pot? brengt historische, culturele en taalkundige inzichten over dit onderwerp ter tafel. Ook biedt het een kijkje in de ‘collectiekeuken’ van het Meertens Instituut.

(meer…)
Collectie van honderden dagboeken nu beter doorzoekbaar
20-11-2023

Collectie van honderden dagboeken nu beter doorzoekbaar

Van eetgewoonten tot ervaringen in oorlogstijd: de dagboeken in het Nederlands Dagboekarchief bevatten een schat aan informatie over het dagelijks leven van mensen in Nederland. De afgelopen maanden las een groep studenten meer dan 700 dagboeken van kaft tot kaft. Het doel? De collectie beter ontsluiten voor onderzoekers.

(meer…)
Onderzoek zet schijnwerpers op ons reukorgaan
09-10-2023

Onderzoek zet schijnwerpers op ons reukorgaan

In oktober verschijnt NeusWijzer. Geuratlas van de Lage Landen. Het boek brengt inzichten over geuren uit verschillende wetenschapsdisciplines samen. Vanuit het Meertens Instituut werd onderzoek gedaan naar geurwoorden en -ervaringen in Nederland.

(meer…)

Agenda

28 april 2024: Boekpresentatie Het Grote Dropboek

Onderzoeker Marieke Hendriksen (NL-Lab) schreef een boek over het typische Nederlandse snoepje: drop. Op 28 april is de presentatie in Naturalis.

(meer…)

14 mei 2024: Louis Peter Grijp-lezing 2024 over Jules de Corte

De jaarlijkse lezing op het gebied van liedcultuur in Nederland wordt dit jaar uitgesproken door Neerlandicus Vincent Roozendaal. Zijn lezing ‘Naar de vrede toe’ gaat over het perspectief van de buitenstaander en het oeuvre van Jules de Corte.

(meer…)

17 mei 2024: Dag van de Antropologie – Welfare States in Crisis

Op 17 mei 2024 co-organiseert Meertens-onderzoeker Markus Balkenhol vanuit de Nederlandse Antropologen Beroepsvereniging de jaarlijkse Dag van de Antropologie. Dit jaar is het thema ‘de verzorgingsstaat in crisis’.

(meer…)