Digitale Collecties

Details

In collections

1001: Transcripties van geluidsbanden (scans), behorende bij de Nederlandse Dialectenbank (ca.1955-1973), 2003 - 2013
De afdelingen Dialectologie en Volkskunde hebben (ca. 5000) opnamen gemaakt van o.m. dialectsprekers en verhalenvertellers. Van de ingesproken teksten zijn transcripties gemaakt. De collectie is digitaal en bestaat uit scans van een selectie van de transcripties van de vrije gesprekken (soundbites), opgenomen in Nederland en Vlaanderen. Er is zowel een geanonimiseerde versie van de transcripties als een niet-geanonimiseerde. In totaal gaat het om meer dan 11.000 scans. De transcripties zijn beschikbaar als JPEG (geanonimiseerd) en als TIFF. De geanonimiseerde versie is web based raadpleegbaar (net als de geluidsbanden) via de website van het Meertens Instituut In het kader van het KNAW-project Stimulering Open Access (2012) zijn de scans ook bij DANS opgeslagen (zowel geanonimeerd als niet geanonimiseerd). Voor de originele transcripties (op papier en een selectie op dvd), zie: archief nr. 62 Zie ook: archief nr. 1005, nr. 1016 Voor de audiocollectie, zie: archief nr. 2010
1002: Maps and Grammar/Grammatica op de kaart, 2013 -
Doel van Maps and Grammar is om grote hoeveelheden dialectdata kwantitatief te analyseren, de clusterpatronen die daaruit voorkomen theoretisch te modelleren en de resulterende (deel-)grammatica's op de kaart te zetten. De collectie is digitaal en bestaat uit een projectplan en onderzoeksdata verzameld door de betrokken onderzoekers.
1003: Nederlands in Brazilië, 2012 -
Binnen het pilotproject Nederlands in Brazilië (2012) werd onderzoek gedaan naar het Zeeuws-Vlaams dat in Brazilië nog altijd wordt gesproken door een groep Nederlanders die afstammen van negentiende-eeuwse Zeeuwse immigranten. Waarschijnlijk krijgt dit project nog een vervolg. De collectie is digitaal en bevat ruwe onderzoeksdata, verzameld in 2012 door Dr G.J. Postma. Daarnaast bestaat de collectie uit documentatie (scans) behorende bij de audiocollecties die bij het Meertens Instituut zijn gearchiveerd in 1991 en uit een digitale versie van het boek dat zendingsechtpaar Ton Roos en Margje Eshuis schreven over de Zeeuwse kolonie. Verder bestaat de collectie uit filmfragmenten voor de documentaire ‘Braziliaanse Koorts’. De makers, Monique Schoutsen en Arjan van Westen, werken samen met het Meertens Instituut. Taalkundige Gertjan Postma is betrokken bij het project. Voor de papieren collectie, zie: archief nr. 507 Voor de audiocollectie, zie: archief nr. 2025
1004: Sociolinguistisch Onderzoek Amsterdam (SOA, 1975) en Amsterdams Sociolinguïstisch Onderzoek (ASO, 1993) (1973-1997), 2013 - 2014
De Werkgroep Frequentie-onderzoek van het Nederlands en het Meertens Instituut voerden in de jaren ‘70 een onderzoek uit naar de ‘gesproken taal’, het Sociolinguïstisch Onderzoek Amsterdam (SOA). In dit kader werd door de onderzoekers Eveline de Jong en Henk Heikens een selecte steekproef onder de Amsterdamse bevolking uitgezet en werden bandopnamen gemaakt. In 1993 volgde een vervolgonderzoek, het Amsterdams Sociolinguïstisch Onderzoek (ASO). De bandopnames en de bijbehorende documentatie zijn gedigitaliseerd door het Meertens Instituut. De collectie is digitaal en bestaat uit scans van een selectie van documenten behorende bij het Sociolinguïstisch Onderzoek Amsterdam (SOA) en het Amsterdams Sociolinguïstisch Onderzoek (ASO). Gescand zijn de vragenlijsten (SOA compleet en ASO voor zover in het archief aanwezig en transcripties ASO voor zover aanwezig). De nummering correspondeert met de bandnummers van de audio-opnames. Tevens is er een scan van het werk Woordfrequenties onder redactie van Uit den Boogaart (zie resultaat/relation)(alle pagina’s zijn los gescand als TIFF-bestand). De papieren collectie bestaat uit stukken betreffende opzet, voortgang en evaluatie van het onderzoek, ingevulde vragenlijsten, transcripties van bandopnamen en computerprints met gecodeerde transcripties. Voor de papieren collectie, zie: archief nr. 95 Voor geluidsfragmenten, zie archief nr. 2007
1005: Jo Daan in Amerika, behorende bij de Nederlandse Dialectenbank (1966), 2012 - 2014
Jo Daan (1910-2006) was van 1939 tot haar pensioen in 1975 werkzaam als medewerker en hoofd van de afdeling Dialectologie van het P.J. Meertens Instituut. In 1966 deed zij onderzoek in de Verenigde Staten van Amerika naar de taal van afstammelingen van Nederlandse emigranten. Dit onderzoek resulteerde in 112 audiobanden met een speelduur van 77 uur. De geluidsfragmenten van Jo Daan zijn beschikbaar gemaakt via de website 'De Nederlandse Dialectenbank' (voorheen Soundbites) van het Meertens Instituut en via CLARIN. De collectie is digitaal en bestaat uit scans van documentatie behorende bij het onderzoek en de geluidsfragmenten van Jo Daan in Amerika (1966) en transcripties die gedeeltelijk behoren bij dit onderzoek, gemaakt door een assistent van N. van der Sijs (1005:4). 1005:1 t/m 1005:3 behoren tot de data van de Nederlandse Dialectenbank en zijn in het kader KDP-DANS-project ‘Nederlands in het buitenland’ ook opgeslagen bij DANS. Voor het papieren archief van J. Daan, zie: archief nr. 203 Voor het audioarchief, zie: archief nr. 2001 Voor de audiofragmenten behorende bij het onderzoek van Van Marle en Smits naar Amerikaans Nederlands, zie: archief nr. 2009 Voor de collectie Onderzoek Amerikaans Nederlands, 1986 - 1998, zie: archief nr. 279 Zie ook: archief nr. 1001 en nr. 1016
1006: Collectie Zwarte Piet, 2014
Zwarte Piet is annu nu een controversieel figuur in de Nederlandse maatschappij. Op het Meertens Instituut wordt onderzoek gedaan naar het fenomeen Zwarte Piet en wordt een dossier over het figuur bijgehouden. De collectie is digitaal en bestaat uit data gebruikt door Laura Wouters voor haar masterscriptie (UU), 'Zwarte Piet contested: tolerance and (re)production of the Zwarte Piet tradition in the Netherlands’ en uit een Knipselarchief met diverse artikelen uit 2014 betreffende Zwarte Piet en de controverse rond dit figuur.
1007: Nederlandse Volksverhalenbank/Folktale database, 1994 -
De Nederlandse Volksverhalenbank van het Meertens Instituut bevat vele verhalen uit heden en verleden. Alle genres zijn vertegenwoordigd: sprookje, sage, legende, raadsel, mop, broodjeaapverhaal en dergelijke. De oudste verhalen stammen uit de middeleeuwen, de jongste verhalen dateren - bij wijze van spreken - van gisteren. De verhalen zijn zowel in het Nederlands, het Fries als in allerhande streektalen. In 1994 is er begonnen met de opbouw van de Volksverhalenbank. De collectie is digitaal en bestaat uit een dump van de database (json), een database dumpschema (pdf) en een geluidsopname van de presentatie van de volksverhalenbank (aiff). Zie: archief nr: 406 en nr. 1037
1008: TINPOT - Taal, Identiteit, Netwerken en Produktgeruchten Op Twitter, 2012
In TINPOT is een module ontwikkeld die in staat is om op basis van taalgebruik in tweets uit te maken in welke leeftijdscategorie iemand valt, of men een man of een vrouw is, hoe groot iemands netwerk is, en of iemand een opinieleider of een trendvolger is. Veel onderzoek op het Meertens Instituut staat van oudsher in het teken van veranderlijkheid, zoals onderzoek naar dialectvariatie, jongerentaal en mondelinge overlevering van verhalen en liederen. Met de digitalisering van de samenleving wordt het steeds aantrekkelijker om analyses toe te passen op grote hoeveelheden digitale data die al voorhanden zijn. Twitter als sociaal medium herbergt een enorm reservoir aan talige data en informeert van seconde tot seconde over sociaal gedrag en meningen/oordelen. De collectie is digitaal en bestaat uit een projectaanvraag en uit een verzameling tweets die betrekking hebben op het gerucht dat de wereld zou vergaan op 21-12-2012, wegens het aflopen van de Mayakalender. Voor het vervolgproject TWIDENTITY, zie: archief nr. 1036
1009: Handschrift Receptenboek (1737), 2014 - 2015
De collectie is digitaal en bestaat uit scans van het handschrift (een receptenboek uit de 18e eeuw) en de bijbehorende documentatie, o.a. een stamboom van de familie Scott en emails inzake de overdracht van de scans. Collectie behoort bij het project TimeCapsule van Nicoline van der Sijs.
1010: Archief Harrie Franken - bestanden uit de map Rombouts (z.j.), 2015
Harrie Franken (1937-2003) was onderwijzer. Hij begon in 1968 met het verzamelen van liederen uit zijn eigen Oost-Brabantse omgeving die hij zorgvuldig documenteerde. Hij publiceerde zijn materiaal in Liederen en Dansen uit de Kempen (1978) en in de twintig delen van de Kroniek van de Kempen – een bundeling van artikelen over de Kempische historie. De collectie is digitaal en bestaat uit tekstbestanden (afkomstig uit het digitale archief van Harrie Franken, uit de map Rombouts). Voor de papieren collectie van Harrie Franken, zie: archief nr. 430. Enkele files komen overeen met archief nr. 430:94 (print) en nr. 430:149 (cdrom). Voor de audiocollectie, zie: archief nr. 2016 Voor de papieren collectie liedboekjes van Rombouts, zie: archief nr. 355. Voor de Liederenbank, zie: archief nr. 144
1011: Vragenlijsten (1931-2004), 2000 - 2016
Al tientallen jaren verstuurt het Meertens Instituut jaarlijks vragenlijsten naar een vast netwerk van correspondenten in Nederland en Vlaams België. Voor de afdeling Volkskunde (VK) gebeurt dat sinds 1934, voor de afdeling Dialectologie (TV; taalkundige onderwerpen) sinds 1931 en voor de afdeling Naamkunde (NK) gebeurde dat van 1946 tot 1973. De lijsten zijn voor tal van onderzoeken belangrijk basismateriaal. Een deel van de vragenlijsten is gescand. De scans bestaan uit twee deelbestanden. In 2000 zijn er vanuit NIWI-KNAW bestanden gescand. In 2012 zijn scans gemaakt van microfiches, die uit de jaren 1990 stammen. De collectie is digitaal en bestaat o.m. uit scans van de vragenlijsten (scans Microfiches, scans NIWI en overige scans), diverse excel-databases behorende bij vragenlijsten en bijbehorende documentatie. Voor de papieren collectie vragenlijsten, zie: archief nr. 34. nr. 35 en nr. 36 Voor scans van de kaarten behorende bij 1011:3, 1011:4, 1011:9 en 1011:10, zie: archief nr. 1025:4 en 1029 Voor de collectie digitalisering vragenlijsten door NIWI (1011:2), zie: archief nr. 59
1012: Erfenis van het verlies, 2006 - 2012
De collectie ‘Erfenis van het verlies’ is digitaal en bevat materiaal dat Sophie Elpers in 2006 heeft verzameld. Het materiaal werd gebruikt voor het proefschrift ‘Erfenis van het verlies. De strijd om de wederopbouw van boerderijen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog’ dat tussen 2009 en 2012 aan het Meertens Instituut is geschreven. De collectie bestaat onder meer uit het proefschrift ‘Erfenis van het verlies’, audio-opnames van interviews met getuigen en de bijbehorende transcripties (als een interview maar weinig relevante informatie bevatte, is geen transcriptie gemaakt), metadata en het onderzoeksvoorstel uit 2009. Voor het proefschrift zijn ook data gebruikt die zijn verzameld in het kader van het ‘Erfgoed van de oorlog’-project ‘Getuigen Verhalen’ - Boerinnen en boerendochters in de Tweede Wereldoorlog. Zie: archief nr. 1013