elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: vlies 

vlies , vluus , Wit vluus, kleine guit! tegen een kind. vluus is vacht, en wit vluus blanke vacht, overgesteld tegen een oud zwart vel, oud wijf.
Bron: Halbertsma, J.H. (1835), ‘Woordenboekje van het Overijselsch’, in: Overijsselsche Almanak voor Oudheid en Letteren 1836, Deventer: J. de Lange.
vlies , vlies , vezel. Oudtijds beteekende het huid, vel.
Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk.
vlies , vleues , vlies; schapevacht, Gron. vluus.
Bron: Molema, H. (1889), Proeve van een woordenboek der Drentsche volkstaal in de 19e eeuw, handschrift
vlies , vlü̂̂s , onzijdig , vacht, van het schaap; vlies, en vlü̂s aover ’t water.
Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak
vlies , vluus , vlies, schapevacht, Drentsch vleues. – Ook = vlei, in de beteekenis van: dunne laag; een dun laagje ijs noemt men een vluuske; ook aldus een uiterst dun laagje room op de melk. Zie ook: vlei.
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)
vlies , vlü̂̂s , flü̂̂s , Vlies. ’n Windei hef gîn baste maor alléne ’n flü̂s. ʼt Hef van nacht gud ebakt; daor lig ʼn vlü̂̂s op de grefte. ’t Hef van nacht evróren; daor lig ’n flü̂s op de grefte. Ook: Stadfr. O. V. II p. 177.
Bron: Draaijer, W. (1896). Woordenboekje van het Deventersch Dialect. ’s-Gravenhage: Martinus Nijhoff
vlies , vluus , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk , Ook fluus. Meerv. vluzen. Vlies, vel op gekookte melk, brij enz. of op andere vloeistoffen. || As gekookte melk bekoelt komt er ’en vluus op. Er leit ’en dikke vluus over ’et water (als het gevroren heeft en de slootbelemmerdis). – De vorm vluus is ook in andere dialecten gewoon, ook in de zin van schapevacht, b.v. in Friesl. (fljûs, vgl. EPKEMA 120 vlg.; WASSENBERGH 112), in Gron. (MOLEMA 456), in de Graafschap en Twente (GALLÉE 49 en 63), te Deventer (DRAAYER 46), op de Veluwe (fluus, fluis, geschoren schapevacht, en moeras; te Uddel, Taal en Letterb. 5, 69). Soms vindt men het woord ook in de schrijftaal (b.v. bij J. VAN DER VEEN uit Deventer (17de e.), zie EPKEMA en WASSENBERGH t.a.p.), reeds in het Mnl. (Reinaert II, VS. 5576, Hs. b.: twitte vluys, de staar). – Vgl. vlus.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)
vlies , vIü̂s , flü̂s , Vlies, ’n Windei hef gîn baste maor alléne ’n flü̂s. ’t Hef vannacht evróren; daor lig ’n flü̂s op de grefte. ʼt Hef van nacht gud ebakt; daor lig ʼn vlü̂s op de grefte. Ook: Stadfr. O. V. II p. 177.
Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer.
vlies  , vlees , vlies.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.
vlies , vlös , onzijdig , vlies
Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen
vlies , vluus , zelfstandig naamwoord onzijdig , 1 vlies (wol). Wol wòrt bie ‘t gewicht òf bie ‘t vluus verkòft.; 2 vlij (op een vloeistof).; 3 dichte laag. Der zit n dik vluus gras op ‘t heulaand.; 4 ‘t kaalvervluus (Hogeland en Westerkwartier) = ‘t licht van de kou.; 5 doethoamel(Noordlaren). n Vluuspòl. || pòl
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
vlies , vleus , zelfstandig naamwoord, onzijdig , vleuze , vleusken , 1 vlies, 2 gedroogd groen uit sloten om turf droog onder te krijgen
Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl.
vlies , vluus , vlies (vacht)
Bron: Steenhuis, F.H. (1978), Stoere en Olderwetse Grunneger Woorden, Wildervank: Dekker & Huisman
vlies , vluus , fluus , zelfstandig naamwoord , 1. Het vlies. 2. Vlies op gekookte of andere vloeistoffen, dun laagje ijs in de sloot. Vgl. Fries flues.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer
vlies , vlies , onzijdig , vlieze , vlieske , vlies.
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam
vlies , vlees , vlieze ván d’n boêkwând vánt vaerke woa de koaje vá gemákt waere.
Bron: Kuipers, Cor e.a. (1989), È maes inne taes. Plat Hôrster, Horst.
Vlies , Vlies , De Vlies, leet rónd um ut huidige jeugdcentrum de Vlies (Vliesstroat).
Bron: Kuipers, Cor e.a. (1989), È maes inne taes. Plat Hôrster, Horst.
vlies , vleus , vluus , vlies.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte
vlies , vlies , 0 , vliezen , vlies Een vlies veur het oog, vliem op het waoter, vlei op de melk en vluus op een schaop (Gro), Een vlies op het waoter (Schn), ...op de melk (Koe), Het kalf zit in een vliesien as het geboren wordt (Sle), z. ook vluus
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
vlies , vluus , vleuis, vleus, vluis, vleuns, vluuns, vluunse, vle , 0 , Ook vleuis (Midden-Drenthe, Kop van Drenthe), vleus (Zuidwest-Drenthe, zuid, Midden-Drenthe, Zuidoost-Drents zandgebied), vluis (Kop van Drenthe), vleuns (Zuidwest-Drenthe, Midden-Drenthe), vluuns, vluunse (Zuidwest-Drenthe), vleis (Gie in bet. 3. en 4.) = 1. vacht Der zit een dikke vluuns wolle op dat schaop (Ker), Het is een heel gespin um het hele vleuns wolle op te spinnen (Rui), Een vluuns schaopewolle (Mep), Wij spunnen vrogger uut het vluus (Vle) 2. vlies (Zuidoost-Drents zandgebied, Midden-Drenthe, Kop van Drenthe) Een vluis op het water (Row), Een vluus op de melk (Zwe), Het is gien mooi schoon waoter, der zit zu’n male vieze vleuis op (Eex), Het kalf zit nog in het vleis (Gie) 3. dikke laag Der zat een beste vleuis gras op (Gas), Een dikke vleuns grös (Die), ...vleus grös (Pes), ...vluuns grös (Zdw) 4. plat breed gras op moerassig land (Zuidwest-Drenthe, zuid, Midden-Drenthe) Wij hebt aordig vluus in het laand zitten (Sle), Dat is gien gooud gras, dat is allemaol vleuis (Anl) 5. waterplant met witte bloempjes Dat is een vluuns (Dwi), ook (als vleus) gezegd van dunne laag waterplanten op het water (wk) 6. smerig wijf (sa: Rui)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
vlies , vliem , 0 , (Midden-Drenthe) = vlies Der lig een vliem op het waoter (Gro), z. ook vluum
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
vlies , vloes , 0 , (md) = te velde staand gewas Over vloes op veld en veen
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
vlies , vluus , vlies
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen
vlies , vluus , vlies. ’t Was net of ik ’n vluus veur de oogn hadde, ik kon haoste niks zien van de rèègn.
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.
vlies , vlies , zelfstandig naamwoord , zie ook vluus et; vlies, vel, bijv. een vliesien veur ’t oge
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
vlies , vluus , vluuis , zelfstandig naamwoord , et 1. vacht (van schapen), bijv. een vluus wolle vacht van één schaap 2. vel, vlies op water, melk of evt. een andere vloeistof, ook: een erg dun laagje ijs 3. dichte laag gras die groeit
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
vlies , vluus , zelfstandig naamwoord , vlusien , vlies, vel. Der zit een vluus op de melk.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
vlies , vluus , 1. (geboorte)vlies; 2. schapenvacht; 3. vel (op de melk); 3. drassige plek; 4. moeras.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.
vlies , vlies , zelfstandig naamwoord , reuzel (Land van Cuijk)
Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren
vlies , vlies , zelfstandig naamwoord , vlies (zie ook: vlim); Kernkamp - Bezorging Dialectenquête 1879 - vlies; WBD III.2.3:133 ‘vlies’= melkvel; ook ‘zaam’; WBD III.2.3:166 'vlies' = vliesje in vrucht; ook ‘vlim’ of ‘blees’; WBD III.4.4:269 'vliesterke' - sneetje; Cornelissen & Vervliet - Idioticon van het Antwerpsch dialect - 1899 - VLIES znw.v. en niet o., zie wdbb. draad, vezel aan een peul van erwten en boonen; ook 'blies' geheeten.
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal