Woord: gul
|
gul , gul
, gulzig. Bron: Molema, H. (1889), Proeve van een woordenboek der Drentsche volkstaal in de 19e eeuw, handschrift |
|
gul , gul
, in: ’t is moar ’n gulle wind (of: wiend,) zegt men, wanneer hij ons een beetje koud tegenwaait, vooral eene voorjaarskoelte. Men spreekt er alleen dan van, wanneer het weder niet koud of guur is. – Wordt ook van koffie gezegd, wanneer er dunne melk of te weinig cichorei bij gedaan wordt; alsmede: ’t gulle swijt stōn hōm op ’t gezicht. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
|
gul , gulk , zelfstandig naamwoord
, Zekere vis, sterk gelijkende op schelvis; doch niet daaraan gelijk. || Dat’s ’en gulk. Er benne nog al wat gulken bij. – Het woord is ook elders in Holl. bekend; vgl. BERKHEY, Zeetriumph 1, 16: “De visscher bij zijn want en vischtuig zit en krijt, wijl gulk noch cabbe1jaauw aan hoek of angel bijt”. – De vis heet ook gul, en gulk zal hiervan de verkl. zijn. Te Volendam spreekt men van gultje. Vgl. KIL. “gulle, gulleken, asellus piscis”. Gulleken komt reeds in de Middeleeuwen voor; zie Mnl. Wdb. II, 2210. Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971) |
|
gul , göl
, gul. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
|
gul , gul , gulletje , (zelfstandig naamwoord)
, kleine kabeljauw. Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen |
|
gul , gul , , (bijvoeglijk naamwoord)
, volslagen, 100 percent, in uitdrukkingen als: Toe hadde we twie nette mit chulle skol, propvol met groote schol. Dan wasset chulle körremis, volslagen. Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen |
|
gul , gul , [bijvoeglijk naamwoord]
, 1 gul; 2 onvermengd. Ze stippen eerappels in ‘t gulle vet. Gul zòlt, gul zaand; 3 koel. Hai löpt in de gulle wind = heeft geen beschutting; 4 overvloedig. ‘t Gulle swait ston hom op kòp.; 5 los. Gulle grond, gul zaand; 6 slap. Kovvie smoakt gul; 7 alles er uit flappend. Hai is gul in ‘t zeggen. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
gul , gul , bijvoeglijk naamwoord
, mager, van leem Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl. |
|
gul , gul , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord
, in de combinatie gul zand, een en al zand, mul zand. – Gulvreemd, totaal vreemd of onbekend. | Hai is hier gulvreemd. Zie voor gul = welig, mul e.d. het N.E.W. onder gul-2. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
|
gul , gul , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord
, 1. gul De buurvrouw is gul met snoep veur de kleintjes (Nor), Dat was een gul meinse, die kun wel wat missen (Hol), Geef mit gulle hand (Klv), Dat is een gulle meid, die floddert er alles oet gezegd van een floddermadam (Sle), De koffie bekomp mij niet zo best, het valt mij zo gul in de hoed onplezierig (N:Sle) 2. koud, gul (Zuidoost-Drenthe, Midden-Drenthe) Het is mooi weer, maor der is nogal ’n gulle wind (Hoh), De wind is gul, trek mar een dikke jas an (Zwe), Most die goud inpakken, want het is ain gulle oostenwind (Vtm) 3. aangenaam, lauw (Zuidwest-Drenthe, zuid) Het is zo’n een gulle wiend (Hgv) 4. droog, los Wat is met die dreugte de grond toch gul (Eev), Hoge akkers is vaok gulle grond (Zui), Het is gulle grond, het wil gien vocht holden (Bov) 5. gulzig De koenen namen het voor gul op (Zdw), Je moot niet zo gul drinken (Gas), ...eten (Rod), Dat biest is an de wind, het zal wal te gul vreten hebben (Sle) 6. vet Dat spek lus ik neit, dat is mie te gul (Erf) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
gul , gul
, gul, hartelijk Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
gul , gul , zelfstandig naamwoord
, de; gul: bep. vis Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
|
gul , gul , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord
, 1. goedgeefs 2. hartelijk, vriendelijk, opgeruimd Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |