Activiteiten Etnologie

Een belangrijke gebeurtenis binnen Nederlandse Etnologie was de oprichting van twee Documentatie- en Onderzoekscentra (DOCs): het DOC Nederlands Lied en het DOC Volksverhaal. Het DOC Volksverhaal beheert een online database, de Nederlandse Volksverhalenbank, waarin inmiddels al zo'n 33.000 volksverhalen zijn opgenomen.

In 2006 is ook hard gewerkt aan de database van de Nederlandse Liederenbank, die inmiddels meer dan 125.000 liederen telt. In juni 2007 zal deze database online gaan. Tegelijk met het DOC Nederlands Lied is het project WITCHCRAFT (What is Topical in Cultural Heritage: Content-based Retrieval Among Folksong Tunes) gestart, in samenwerking met de Universiteit Utrecht. Doel van dit project is het bouwen en evalueren van een melodieënzoekmachine, waarmee oude melodieën van volksliedjes kunnen worden terug gevonden en hersteld. Van belang is dat een dergelijke machine rekening houdt met de muzikale variatie die eigen is aan de orale overlevering.

In 2006 werd tevens het onderzoeksplan 2006-2010 gepresenteerd, met drie nieuwe invalshoeken in het etnologische onderzoek: erfgoed, visuele cultuur en performativiteit. Het eerste accent werd al direct vorm gegeven in het WITCHCRAFT-project, terwijl performativiteit een centraal uitgangspunt vormde van het door M. Ramstedt georganiseerde Meertens-congres, getiteld 'Strange Convergences: Performance and Performativity in Fantasy Game Cultures, the Gothic Milieu, and Pagan Spirituality', dat gehouden werd in april. De komende jaren zullen alle drie de accenten verder vorm krijgen in de verschillende onderzoeksprojecten.

Onderzoekers

I. Stengs was najaar 2006 verbonden als gastdocent aan het departement Antropologie en Ontwikkelingssociologie van de Universiteit Leiden. Ze gaf een werkcollege ‘Media, Culture and History’. H. Roodenburg besloot in januari zijn gasthoogleraarschap aan het Seminar für Volkskunde/Europäische Ethnologie van de Westfälische Wilhelms-Universität te Münster.

Kernpublicaties

Hieronder staan de belangrijkste publicaties van de onderzoeksgroep Nederlandse Etnologie. Via het submenu 'onderzoekers' is de totale output per onderzoeker terug te vinden. 

  • Dibbits, H.C. (2006) ‘Marokkaans-Nederlandse jongens en de authenticering van hun kledingstijlen.’ Migrantenstudies 22 (2), 86-107.
  • L.P. Grijp [red.] (2006) Een muziekgeschiedenis der Nederlanden. Een vervolg. Amsterdam University Press, Amsterdam, 48 pp.
  • L.P. Grijp, M.J. de Bruin, De kist van Pierlala: Straatliederen uit het geheugen van Nederland (Amsterdam: Bert Bakker, 2006), 346 pp.
  • Helsloot, J.I.A. (2006) ‘Sich verkleiden in der niederländischen Festkultur. Der Fall des "Zwarte Piet".’ Rheinisches Jahrbuch für Volkskunde 26, 137-153.
  • Horst, H. van der & J. Messing (2006) ‘It's not Dutch to close the curtains. Visual struggles between the public and private realm in a multi-ethnic neighbourhood in the Netherlands, Home Cultures 3 (1), 21-38.
  • Horst, H. van der (2006) ‘Modes van thuis, Veranderingen in Turks-Nederlandse huizen.’ Migrantenstudies 22 (2), 39-56.
  • Margry, P.J. & C.M.A. Caspers (2006) Identiteit en spiritualiteit van de Amsterdamse Stille Omgang. Verloren, Hilversum, 96 pp.
  • Margry, P.J. (2006) ‘Il luogo sacro reconsiderato. Il progetto "Luoghi di pellegrinaggio nei Paesi Bassi" in prospettiva europea.’ In: Amilcare Barbero & Elena De Filippis [red.] Linee di integrazione e sviluppo all'atlante dei sacri monti, calvari e complessi devozionali europei. Centro Sacri Monti, Ponzano Monferrato, 45-56.
  • Margry, P.J. (2006) ‘[Folklore and Ethnology in] The Netherlands.’ In: William M. Clements [red.] The Greenwood Encyclopedia of World Folklore and Folklife, vol. 3. Greenwood Press, New York, 233-248.
  • Meder, Th. (2006) In graancirkelkringen. Een etnologisch onderzoek naar verhalen uit de grenswetenschap. Amsterdam University Press, Amsterdam, 416 pp.
  • Rooijakkers, G.W.J. & S. Reijnders & L.van Zoonen (2006) ‘Community Spirit and Competition in Idols. Ritual Meanings of a TV Talent Quest.’ European Journal of Communication 23 (4), 145-173.
  • Rooijakkers, G.W.J. & S. Reijnders & L. van Zoonen (2006) ‘Global entertainment and local celebration. Appropriations of the Idols TV programme in Dutch festivity culture.’ European Journal of Cultural Studies 9 (2), 131-148.
  • Rooijakkers, G.W.J. (2006) ‘De boer en zijn werktuigen.’ In: G.W.J. Rooijakkers & J. Bieleman & C. van der Heijden … [et al.] [red.] De geschiedenis van het boerenleven in Nederland. Waanders, Zwolle, 1-24.

Congressen

In 2006 zijn er diverse congressen georganiseerd door de onderzoeksgroep Etnologie: 

  • Strange Convergences: Performance and Performativity in Fantasy Game Cultures, the Gothic Milieu, and Pagan Spirituality, congres georganiseerd door M. Ramstedt, 27 – 28 April 2006.
  • Domestic interiors and the influence of social class, migration experiences and ethnicity, workshop georganiseerd door H.C. Dibbits, European Social Science History Conference te Amsterdam, 22-03-2006 t/m 25-03-2006.
  • The Public Memorialisation of Death. Spontaneous Shrines as Political Tools, workshop georganiseerd door P.J. Margry & C. Sanchèz-Carretero, EASA te Bristol, 20-09-2006.
  • Culturele en talige aspecten van identiteitsconstructies, workshop georganiseerd door L. Cornips & H. Dibbits, te Amsterdam, 20-04-2006

Meertens Ethnology Lectures

De afdeling Etnologie organiseerde drie lezingen in het kader van de Meertens Ethnology Lectures.

  • Erika Doss, Memorial Mania: Issues of Commemoration and Affect in the Contemporary United States.
  • Erika Fischer-Lichte, Culture as Text – Culture as Performance. – Is Culture Understood or Experienced?
  • Wolfgang Kaschuba, Parallelgesellschaften.

Twee eerdere lezingen verschenen in druk (redactie P.J. Margry):

  • Peter Burke, Towards a Social History of Early Modern Dutch. Amsterdam University Press, Amsterdam, 36 pp. (Meertens Ethnology Cahier, nr. 1).
  • Simon Bronner, Crossing the Line: Violence, Play, and Drama in Naval Equator Traditions. Amsterdam University Press, Amsterdam, 64 pp. (Meertens Ethnology Cahier, nr. 2).

Redacties

Onderzoekers van Etnologie waren betrokken als (gast)-redacteur bij de volgende tijdschriften:

  • Rooilijn (Van der Horst)
  • Meertens Ethnology Cahiers (Margry)
  • Newsletter SIEF (Margry)
  • De Achttiende Eeuw (Roodenburg)
  • Apparences. Revue electronique en ligne en Sciences Humaines et Sociales (Roodenburg)
  • Cultural and Social History (Roodenburg)
  • Gesture (Roodenburg)
  • Intersections. Yearbook for Early Modern Studies (Roodenburg)
  • Studies in Netherlandish Art and Culture (Roodenburg)
  • Levend Erfgoed (Roodenburg)
  • Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek (Roodenburg)
  • Bijdragen tot de Geschiedenis (Rooijakkers)
  • cULTUUR. Tijdschrift voor etnologie (Rooijakkers)
  • De Heemkinderen (Rooijakkers)
  • Van mensen en dingen (Rooijakkers)
  • Noordbrabants Historisch Nieuwsblad (Rooijakkers)
  • Volkskunde (Rooijakkers)
  • Etnofoor (Stengs)