Katwijk aan Zee
Zuid-Holland
11. En hij zee: D'r was 'r ien mit twie jonges.
12. De jongste jonge zee teuge ze vaeder: Vaeder, gèèf mij 't dâel van onze urfenis, daer ik recht op heb. En hij gaf ze allebai d'r dâel.
13. En 'n paer daege laeter verkocht de jongste jonge alles wat-ie van ze vaeder ehâad hadde en ging op rais naer 'n vort land, waer-ie al z'n geld verbraste deur z'n òòverdaedige lèève.
14. Toe-n-ie alles op-emaekt hâad, kwam 'r âarege hongersnòòd in dat land en krèèg hij gebrek.
15. En hij ging d'r op uit en drong z'n âage op an ien van dat land en die stierde-n-'m naer 't land om z'n varrekes te verzörrege.
16. En hij wo z'n buik vol èète mit skille die âagelijk voor de varrekes waere, maer d'r was 'r genien die ze an-'m gaf.
17. Toe kwam-ie weer tot z'n âage en zee: Hoeveul knechte van me vaeder hebbe bròòd genog en ik ben hier an 't hongerlije.
18. Ik zel opstaen en naer me vaeder gaen en teuge-n-'m zegge: Vaeder, ik heb ezundigd teuge de hèèmel en teuge-n-jou,
19. ik zou âagelijk je zeun iet meer magge wèèze, maek me maer 'n knecht.
20. En hij rees op en ging naer ze vaeder weerom. En toen in de vorte zag ze vaeder 'm al ankomme en krèèg meelije mit 'm. En hij liep naer 'm toe, viel 'm om z'n nek en zoende-n-'m.
21. En de zeun zee teuge ze vaeder: vaeder, ik heb ezundigd teuge de hèèmel en teuge jou, ik zou âagelijk iet meer je zeun magge hiete.
22. Maer de vaeder zee teuge z'n knechts: Breng gauw 't mooiste goed hier en doe 't 'm an en doet 'm 'n ring om en skoene an z'n biene.
23. En nèèm 't gemeste kallef en slacht 't, en laete we fèèst viere,
24. want m'n zeun was dòòd en is weer lèèvend eworde, hij was wech en is evonne. En ze begonne fèèst te viere.
25. Z'n auwste zeun was op 't land en toe-n-ie dicht bij huis kwam hoorde die dat 'r muziek was en dat 'r edanst wier.
26. En hij riep een van de knechts bij 'm en vroeg wat 'r lòòs was.
27. Die zee teuge-n-'m: Je broer is weerom ekomme en je vaeder hâad 't gemêste kallef laete slachte, omdat-ie 'm weer gezond weerom hâad.
28. Maer hij wier kwaed en wo iet in huis gaen. Toe kwam ze vaeder naer buite en zee dat-ie in huis mos komme.
29. Maer hij antwòòrdde en zee teuge ze vaeder: Kijk, ik heb zoveul jaere voor je ewerrekt en ik heb altijd edaen wat je wo, maer je heb me nooit 'n gait egèève om mit me kàmeraes fèèst te viere.
30. Maer nou die âare zeun van je weerom ekomme is, die je geld op-emaekt hâad mit slechte vrauwe hè je voor zijn 't gemeste kallef eslachtet.
31. Maer hij zee teuge-n-'m: Kind, je was altijd bij me en alles wat van mijn is, is van jou.
32. We mosse fèèstviere en vrolijk wèèze, want je broer was dòòd en is weer lèèvend eworde, hij was wech in is weer evonne.
Notes of the editor
Kloeke code: E 133
This translation corresponds with the 1874 translation nr.: 121
To be found in 1874 dialecticon vol. II, p. 122-125
Name of the dialect in the 1874 dialecticon: Katwijk aan zee
This dialect is a representative of the region: Katwijk aan zee
© 2000-2007 KNAW/Meertens Instituut
Notes of the translator
De w is in het Katwijks altijd en nog immer bilabiaal.
De âa is een iets langgerekte a-klank. De ae is de zogenaamde 'blatende aa'. De âe is de naar een 'blatende aa' neigende ee.
De au is een nogal zwaar uitgesproken ou-klank, waarachter je de - bilabiale - w niet kan missen, vandaar in vs. 25 auwste ('oudste') en in vs. 30 nauw ('nou') (bij vrauwe (vs. 30) zit de w al in het woord).
De èè is een nogal gesloten klank, die ietwat lijkt op de ee van beer. De òò is een o-achtig uitgesproken oo (de vanouds lange of scherplange oo).
11. In dit verband zeg je voor 'zonen' in het Katwijks jonges (dat híer dus 'zonen' betekent, maar ook gewoon 'jongens' kan betekenen). Verderop, o.a. in vs. 21 zien we 'zoon' met zeun vertaald.
16. Genien: de e klinkt als e-schwa (als in Ned. de).
17. Knechte: ook knechts (bijv. in vs. 22).
Genog: de ge- blijft bewaard, in tegenstelling tot het prefix van de voltooide deelwoorden, bijv. ehâad (vs. 13) en op-emaekt (vs. 14).
19. Iet: niet is in het Katwijks meestal iet.
20. Zoende: tussen volwassenen wordt in het Katwijks zoende en niet kuste gebruikt. Tegen kinderen zou je nog kunnen zeggen: kusje gèève ('kusje geven'), al is ook daarbij het werkwoord kussen de grote afwezige.
22. Knechts: vgl. knechte in vs. 17.
27. Hâad: 'heeft' is in het Katwijks het en niet hâad (Ned. 'had'), toch ligt de zin hier met hâad beter in het gehoor.