elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: vrijen 

vrijen , vrîjen , sterk werkwoord , vrijen.
Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak
vrijen , vrijen , sterk werkwoord, zwak werkwoord , Zie de wdbb. – Iets te vrijen hebben, het te vergeven hebben aan de persoon die er het meest op gesteld is. || Ik heb nog wat kersen te vrijen (heb nog wat kersen over: wie wil ze het liefste hebben?).
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)
vrijen  , vreje , vrijen.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.
vrijen , vriejen , zwak werkwoord , vrijen
Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen
vrijen , vrijen , [werkwoord] , 1 vrijen. Vrijen is n leugenachtig ambacht; vrijen is zachtjes proaten en haardop laigen. De ain vrijt mit de mouder en de aander mit de dòchter = smaken verschillen. Dij de dòchter hebben wil, dij mout mit de mouder vrijen. Aan ‘t vrijen goan = oet vrijen goan, oetgoan te vrijen. Vrijen om houken en hörns = om een hoekje. Zie ook broodspin. Vrijen onder ain dak Is n groot gemak. Vrijhof. Een ander rijmpje zegt: Neef en nicht vrijt licht.; 2 aanhoudend vragen. ‘t Jonkje vrijt noa n appel.
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
vrijen , vriejn , sterk werkwoord , 1e persoon enkelvoud verleden tijd: vree, verleden deelwoord: evreen , ook zw. vrijen
Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl.
vrijen , vraaie , zelfstandig naamwoord, werkwoord , Vrijen. De vervoeging is: vraaie – vraaide/vree – vraaid/vreeën. Zegswijze ze is glad te vraaien, ze is zeer vrijlustig. – Vraaie(n) is bedriege(n): ’t is zachies prate(n) en hard liege(n), tijdens het vrijen worden vaak allerlei loze beloftes gedaan of allerlei leugens verteld.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer
vrijen , vrieë , vriede, haet gevriet , verkering hebben, zie ook: karreseiere. Wae vrieë wilt vrie en vrank, dae geit neit oet de klokkeklank: wie ongehinderd verkering wil hebben, zoekt een meisje in de naaste omgeving. Vrieë ónger ein taak, is ’n klein eer, mer ẹ groot gemaa
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam
vrijen , vri-je , verkiëring hebbe.
Bron: Kuipers, Cor e.a. (1989), È maes inne taes. Plat Hôrster, Horst.
vrijen , vriejen , vree, evrejen, ook: vriejen, vriejen, evriejd , vrijen; * in het donker is het goed vriejen, mà slecht vlooien vangen: niet alles leent zich even goed om in het donker te doen.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte
vrijen , vrij , 0 , (N:dui) = vrijerij Nou zuj verkering hebben mit dizze vrouwlui en dan zuj niet op het vrij maggen kommen
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
vrijen , vrijen , vraaien , zwak werkwoord, onovergankelijk , Ook vraaien (Kop van Drenthe) = 1. vrijen Zie hebt in de schuur legen te vrijen (Pdh), Wij bint nou veule vrijer um te vrijen as vrogger (Ruw), Ze zat aal wat op hom om te vraaien (Row), Vrijen is mooier waark as sneivegen (Nor) 2. op vrijersvoeten zijn, naar een meisje gaan Eerder gungen ze uut vrijen (Zdw), Hie is al hiel jong begund te vrijen (Bal), Hij hef gisteraovend uut vrijen ewèest (Dwi) *Neef en nicht vrijt licht (Anl); Al wat jonk is vrijt graag / Al wat old is, dat bromt graag (Mep); Kiek mij ies an, lacht mij ies toe / Weej het nog wel / Ik vrije mit oe (Bro)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
vrijen , vri’jen , vrijen. IJ vri’jt det em de kinne beeft ‘hij heeft dik verkering’
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen
vrijen , vrije , werkwoord , spr: As ze komme vrije, laote ze d’rre stok thuis. Een vrijer laat zich van z’n beste kant zien.
Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur.
vrijen , vriejn , vrijen. Vriejt hie met Sientje of löp hie der mee?
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.
vrijen , vréijd , verkering , Héij vréijd meej de dochter van unnen boer, t’is al dik ôn én ût geweest. Hij heeft verkering met de dochter van 'n boer, het is al dikwijls aan en uit geweest.
Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere
vrijen , vri’jen , werkwoord , elkaar kussen, zoenen (vooral: in een relatie)
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
vrijen , vrije , uitdrukking , vrije int hooi is mooi, maor trouwe in de kerrek is je leevelang werrek Dorpswijheid; Wie vrijt met spijt die slijt, wie vrijt messin worter dik teegen in Dingen die je graag doet gaan gemakkelijk; dingen die je niet graag doet gaan moeizaam
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.
vrijen , vryje , werkwoord , vryde, gevryd, vryenterre , verkering , (verkering hebben) vryje VB: Zjir van Graatsje hèt 25 jaor gevryd. Zw: vryje oonder èi däok: 'n klejn ier meh e groet gemäok: het is gemakkelijk als men verkering heeft en onder één dak woont. Zw: Es ze vryje ês 't puun en lek en es ze getroûwd zién knöppel en sjtek.; minnekozen VB: Dy zién e pötsje aon 't vrye verkering (vaste verkering hebben) vuur vas vryje
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt
vrijen , vréíje , vrijen, liefkozen
Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk.
vrijen , vri’jen , werkwoord , vri’jt, vree, evrejen , vrijen.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
vrijen , vrèije , vreej,gevreeje , vrijen , Die vrèijt, die lèijt. Die vrijt, die lijdt. Als je vrijt, is er ook wel eens liefdesverdriet.
Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen
vrijen , vreeje , werkwoord , verkering hebben (Land van Cuijk)
Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren
vrijen , vrieje , vrietj, vriedje, gevriedj , vrijen , Es se vriedjes, gings se sgoondigs de waek deile.
Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn
vrijen , vrieje , werkwoord , vriejtj, vriejdje, gevriejdj , 1. vrijen 2. zijn vriendin, verloofde bezoeken: ich gaon neet vrieje vandaag – ik ga niet naar mijn vriendin vandaag 3. vaste verkering/een vriendin hebben; met waem vriejtj tjer? – met wie heeft hij verkering? Wie is zijn vriendin?; dae vriejtj dae lietj – wie verliefd is, heeft soms liefdesverdriet; hae is oetgevriejdj – zijn verkering is verbroken 4. de liefde bedrijven
Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel.
vrijen , vri-jje , werkwoord , vrietj/vri-jtj, vriedje/vrieëj/vreej, , verkering hebben, vrijen
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.
vrijen , vrije , sterk werkwoord , vrije - vreej - gevreeje , vrijen; vrije dèt klapt (uitdr.) - innig vrijen; De Wijs – Zij is aaltij haontje de veurste gewist, echt bèdehaand; ze vree mee d’ur zistien al thuîs en mee ’t trouwen mos ze ôk hard lôope… (10-03-1967); Cees Robben - Ze vreej al meej der zistien tèùs; Cees Robben - vrije was er vruuger ónder de vaaste nie bij; Henk van Rijen - agge gaot vrije, motte er êene vatte wòr ge de schorsteen van ziet rôoke; B vrije - vrijde - gevrijd; gez. Pierre van Beek - Vrijen is zachjes praoten èn hard liege (Tilburgse Taalplastiek 132, 1971; BrH 58:207); Die vrijt meej zin, houdt et leeve derin. (BrH 58:208); Mandos - Brabantse Spreekwoorden - 2003 - as ge wilt gòn vrije, dan moete ne knòl óp zak hèbbe (Nicolaas Daamen (Handschrift Tilburgs) - 1916 - ); knôl= horloge (zie aldaar onder Made); Mandos - Brabantse Spreekwoorden - 2003 - ik zèè gevreeje, zit mèske, èn ze waar mar eens gekust, óp et lèlleke van der oor (D’16); Mandos - Brabantse Spreekwoorden - 2003 - as ze vrije, zègge ze 'lieveke, moete poepe?', èn as ze getrouwd zèn: 'kreng, moete schèète?' ('70); A.P. de Bont - Dialekt van Kempenland - 1958 e.v. - ; st. ww. (vreei-e(n)), gevreie(n)), intr. - vrijen; Mandos - Brabantse Spreekwoorden - 2003 - die vrijt, die haawt er et leeven in ('73)
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant
vrijen , vreje , vreejde – gevreejd , vrijen
Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. +
vrijen , vreje , verkering
Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. +


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal