Woord: viool
viool , fiejool
, Viool. Bron: J.A.V.H. (18e eeuw), Haagsch Nederduitsch woorden-boekje. Den Haag: Johannes Mensert. Uitgegeven in: Kloeke, G.G. (1938), ‘Haagsche Volkstaal uit de Achttiende eeuw’, in: Tijdschrift voor Nederlandsche Taal- en Letterkunde 57, 15-56. |
viool , fitele , vrouwelijk
, viool. Bron: Halbertsma, J.H. (1835), ‘Woordenboekje van het Overijselsch’, in: Overijsselsche Almanak voor Oudheid en Letteren 1836, Deventer: J. de Lange. |
viool , vióle , vrouwelijk
, viool, videl. Bron: Gallée, J.H. (1895), Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect, aanhangsel Twents |
viool , fieoul , fieoel, fieoele
, in Westerkwartier hoort men ook: fieool, fieoele = fiedeldenske = fiegeliene = viool. Zegswijs: dat he’k nog nooit op de fieoul speulen heuren = dat is vreemd, dat komt mij raar voor; ook: dat is volstrekt geen gebruik; ’t gait ’r mit de fieoul in en mit de knieptang weer oet, wordt inzonderheid van eene moeilijke verlossing gezegd. benaming van het werkvolk voor zekere kleine zaaimachine, waarmede inzonderheid klaverzaad wordt gezaaid; het behandelen van dit werktuig noemen ze zeer eigenaardig fieoulspeulen. Die hiermede zaait heet dan ook: fieoulspeulder. fieoulen = violen; hij let ’t in de fieoulen (ook: in de pampeiren) loopen = hij past niet op zijne zaken, hij stuurt zijne zaken in de war. – Zal eigenlijk zooveel zijn als: hij houdt veel van uitspanning, bv. van muziek en dans bij de viool en te vergelijken met: ’t in ’t lijd loaten loopen. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
viool , fioul
, [bldz. 518], zie ook fieoul *. Bron: Ganderheyden, A.A. (1897), Groningana – Supplement op H. Molema’s Woordenboek der Groningsche Volkstaal, Groningen (reprint 1985) |
viool , vioël
, viool. Laot vioële maar zörge, laat Gods water maar over Gods land loopen. Eemes wat in de vioël douwe, laat je niet bedotten. Laot dich niks in de vioël stoppe, laat je niet bedotten. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
viool , vioule , [viǫŭlә]
, viool Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen |
viool , fioul , [zelfstandig naamwoord]
, viool, nl. de fles; nog over in: Hai let ‘t in fioulen lopen = hij past niet op zijn zaken. ‘t Lòpt ien e fioulen (Hogeland en Westerkwartier) = ‘t loopt mis. Hai let fioulen zörgen = hij leeft er maar op los. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
viool , fioule , fioul , [zelfstandig naamwoord]
, ook: 't fioul (Westerkwartier); 't fioel (West-Westerkwartier) =1 viool. Zowat heb ik nòg nooit op fioul speulen heurd = zowat raars heb ik nog nooit gehoord. Ie kinnen wel n fioul tegen n aikenboom kepòt haauwen = met geweld kan men in tere zaken niets beginnen. Hai speult doar de eerste fioul.; 2 kunstmeststrooier, die met een strijkstok werkt; een dergelijk toestel, om vlas- of klaverzaad te zaaien: n zaaifioul. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
viool , fiool
, (ouderwets), zaaigereedschap Bron: Steenhuis, F.H. (1978), Stoere en Olderwetse Grunneger Woorden, Wildervank: Dekker & Huisman |
viool , vioôl , zelfstandig naamwoord
, in de zegswijze ’t is ’m mit gien vioôl in z’n donder te stroiken, het is hem met geen mogelijkheid bij te brengen. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
viool , fejool , vrouwelijk
, fejoole/fijoole , fijeulke , viool. Eeme gėt in de fejool duue: iemand iets in zijn maag stoppen.; fijool bloem: Viola cornuta.; fijool viool Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
viool , vioël
, zich iets inne vioël loate dówwe: zich iets ánne vot loate smaere. Bron: Kuipers, Cor e.a. (1993), Zò bót ás en hiëp. Plat Hôrster, Horst. |
viool , vioel , vioele, viool, viole, vioul , 0
, (Zuidoost-Drents zandgebied, Midden-Drenthe, Kop van Drenthe). Ook vioele (Zuidwest-Drenthe), viool (Noord-Drenthe, Zuid-Drenthe), viole (Zuidwest-Drenthe), vioul (Kop van Drenthe). Meestal verkl. = bloem, viooltje Wij hadden vioolties in de hof (Bei), De wilde viool driekleurig viooltje, Viola tricolor (Dwi) *Wichter dei viooltjes draogen / Mag men smokken zunder vraogen (Vtm) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
viool , vioel , viool, viole, vioele, vioul , 0
, vioelen , (Zuidoost-Drents zandgebied, Midden-Drenthe, Kop van Drenthe). Ook viool (Noord-Drenthe, Zuid-Drenthe), viole (Zuidwest-Drenthe, Zuidoost-Drents veengebied), vioele (Zuidwest-Drenthe, zuid), vioul (Kop van Drenthe) = 1. viool, muziekinstrument De kamme van de viole is eknapt (Bro), Het lop as een lier, ...as een viool (Eco), (fig.) Dende wil aaid de eerste vioel speulen de baas zijn (Sle), Hij speult veur de katte zien vioele voor niets (Mep), Mankeert het oe niet an de striekstok, dan wel an de viole het ligt altijd wel ergens aan (Hol), Het is heilemaol naor de vioulen naar de knoppen, weg (Row) 2. zaaiviool (Zuidwest-Drenthe, Midden-Drenthe, Kop van Drenthe) Zij waren an het zeien mit de vioele (Zdw) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
viool , viôêle
, (Gunninks woordenlijst van 1908) viool Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
viool , fiejoele
, viool. Mien breur wol fiejoele speuln, mâr mien moe wol ’t dink niet in huus hebbm. Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde. |
viool , fiejóól
, bips , Meej ‘n batterèèj, brats, fiejóól, krènt of aachterwéérk beduule ze’w kónt. Met een batterij, brats, viool, krent of achterwerk bedoelen ze je bips. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
viool , vioele , zelfstandig naamwoord
, de 1. bekend muziekinstrument: viool 2. viooltje (met name driekleurig viooltje, hondsviooltje en bosviooltje; ook in gekweekte vormen) Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
viool , fiejoel , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, fiejoele , fiejuulke , viool , VB: Wat kênt dè sjoen fiejoel sjpuüle VB: 'n fiejoel ês 'n hil sjoen blom, vên ich. Zw: Dat ês nog noets op 'n fijoel gesjpëuld: dat is nog nooit vertoond, nooit voorgekomen. Zw: Zich get ién z'n fiejoel laote dûije: in zijn handen laten stoppen.; achterste (zitvlak) fiejoel; gekkin fiejoel; schaamdeel (vrouwelijk schaamdeel) fiejoel; zottin fiejoel VB: Loor mich dao, dy hèt klyjer aon van èint van twêntig, dy aw fiejoel! Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
viool , vioele , zelfstandig naamwoord
, viool (muziekinstrument). Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
viool , fiejool
, kont, viool , Go mi oew fiejool van toffel af zitte. Ga met je kont van de tafel af. , Rooland wul géér de uurste fiejool speule. Roland wil graag de eerste viool spelen. Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
viool , vioeal , fioeal , vrouwelijk
, vioeale, fioeale , viuuelke, fiuuelke , 1. viooltje (bloem) 2. viool (strijkinstrument) 3. kreng Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
viool , vioeël , zelfstandig naamwoord
, vioeële , viuëlke , viool Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
viool , fiejoeël , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, fiejoeële , fiejuuëlke , achterwerk, vrouw, gemene, viool (bloem) Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
viool , fiejôol , zelfstandig naamwoord
, viool; muziekinstrument; plant; Wie heeget ôot óp en fiejôol heure speule!; Henk van Rijen: 'Hè-d-ut ôot op un fiejool heure fiedele!'; WBD III.4.3:248 stêenfiôoltje - maagdenpalm (Vinca minor); WBD III.4.3:252 fiôoltje - viooltje (Violceae); WBD III.4.3:253 bosfiôoltje - bosviooltje; WBD III.4.3:255 fiôoltje - driekleurig viooltje (Viola tricolor) Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
viool , fioeël
, fioeële , fiuuelke , viool Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |