elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: ongeluk 

ongeluk , ongeluk , hoonend schimpwoord; bist ʼn ongeluk! gij zijt een nietswaardige, een ongeluk voor anderen en voor u zelven. – dat was mien ongeluk = door die omstandigheid miste ik mijn doel, daardoor moest ik het verliezen, of: een verlies lijden, enz. Tegengestelde van: dat was mien geluk = aan dat toeval had ik den goeden uitslag te danken, of: daardoor werd ik voor een onheil of een verlies bewaard.
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)
ongeluk  , ôngelök , ongeluk.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.
ongeluk , ongelok , zelfstandig naamwoord onzijdig , 1 ongeluk. Bie ongelok. Pas op, òf ik haauw die n ongelok! n Ongelok komt nooit allain. n Ongelok zit in n lutje hörntje. Gain ongelok zo groot, òf der is n gelok bie. Gounent bin veur ‘t ongelok geboren.; 2 mispunt. || miesgaster; mieskaster; omzeumd
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
ongeluk , oongelukke , zelfstandig naamwoord, onzijdig , oongelukn , oongeluksken , ongeluk. Boetn oongelukke, als er geen ongelukken gebeuren, behoudens onvoorziene omstandigheden
Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl.
ongeluk , ongeluk , zelfstandig naamwoord , in de zegswijze as ’t ongeluk ’t wul (as ’t teugendaait) breek je je vinger in je neusgat, ’n ongeluk ligt in een klein hoekje, je kunt stomme pech hebben.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer
ongeluk , óngelök , onzijdig , óngelökke , óngelökske , ongeluk.
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam
ongeluk , ongeluk , 0 , ongelukken , 1. ongeluk Der was weer een ongeluk op het kruuspunt (Schl), Ik bin mij een ongelok eschrukken (Hol), Wij warkt oes een ongeluk (Anl), Och kèrel toch, ik trapte je oet ongeluk op de tienen per ongeluk (Emm), Ik gooide de breeif per ongeluk in de verkeerde bus (Gas), Dat gebeurde bij ongelok per ongeluk (Wsv), Wij hadden het ongeluk dat de brug umhoog was pech (Sle) 2. waardeloos persoon Die vent is een groot ongelok (Hgv), ...dikke ongeluk (Row), Det stuk ongelok van een vent; ie zulden hum lèventig villen (Ruw) *Een ongeluk zit op een klaain steegie (Eev); Er is altied een gelok bij een ongelok (Uff)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
ongeluk , óngeluk , ongeluk , Dieje mèns was heeveg ôngedôn tuun'nie dé óngeluk môkte, de waoge was geliik kepot. Die man was erg ontdaan toen hij dat ongeluk veroorzaakte, de auto was total loss.
Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere
ongeluk , ongelok , oongelok , zelfstandig naamwoord , et 1. tegenspoed 2. ongelukkige omstandigheid 3. ongeval, ongeluk, vaak: verkeersongeval 4. iemand die niet handig is, die voortdurend brokken maakt, ook: iemand van twaalf ambachten en dertien ongelukken 5. mispunt, rotzak, smeerlap
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
ongeluk , per oñgeluk , zelfstandig naamwoord , toevallig Je heb toch ommers per oñgeluk gêên blauwe verrow staon? Je hebt toch niet toevallig wat blauwe verf over?
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.
ongeluk , oongelök , zelfstandig naamwoord, onzijdig , oongelökke , oongelökske , ongeluk , VB: Ién 1848 ês ién de kiézelkoûjl ién de Sjlak e groet oongelök gebëurd. Zw: 't Ês 'n oongelök van 'm dat 'r zoe vëul dreenk Zw: 'r Hèt zich 'n oongelök aongedoën: zelfmoord gepleegd. Zw: Dalik begaon ich 'n oongelök aon dich: dadelijk krijg je een flink pak rammel. Zw: Per oongelök: bij vergissing.; oongelök, bié oongelök vergissing (per vergissing)
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt
ongeluk , [misfortuin] , próngeluk , per ongeluk , Dè deejde próngeluk exprès zeejker. Dat deed je per ongeluk expres zeker? Het lijkt een ongelukje maar er is verdenking van opzet.
Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen
ongeluk , óngelök , onzijdig , ongeluk , Ein óngelök kumtj te paerd en geit te voot: een ongeluk is snel gebeurd, maar is nog lang te merken.
Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn
ongeluk , óngelök , zelfstandig naamwoord, onzijdig , óngelökke , óngelökske , ongeluk
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.
ongeluk , ongeluk , zelfstandig naamwoord , MP gez.  En ongeluk is nèt as ene platvoet: die komt nôot allêen. Mandos - Brabantse Spreekwoorden (2003) - óngelukke zèn kwaoj kaanse, moete mar dènke (vBTilburgse Taalplastiek 1972) - gezegd als troost en als aansporing tot berusting in geval van tegenslag.
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal