elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: naar

naar , naar , bijvoeglijk naamwoord , akelig, naar.
Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak
naar , naor , nao , voorzetsel , naar; zie nao.
Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak
naar , noar , als bijwoord van versterking in de Ommelanden, met name in het Westerkwartier in veelvuldig gebruik; noare geern = stōmme geern = stōmbōt geern = zeer gaarne. Wil men ’t nog sterker uitdrukken, dan zegt men: aldernoarste geern; zoo ook: noare mooi, lelk, blijk, voel, enz., en: aldernoarste mooi, lelk, blijk, voel, enz. Zegt men: hij! wa’s ’t noar! als het eene kleinigheid betreft, dan luidt de toevoeging: veur ’n old mens om jōnk te wor’n.
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)
naar , nao , voorzetsel , Naar kent het Dev. niet. Wî gaot nao bedde, nao hü̂̂s.
Bron: Draaijer, W. (1896). Woordenboekje van het Deventersch Dialect. ’s-Gravenhage: Martinus Nijhoff
naar , naar , bijvoeglijk naamwoord , Zie de wdbb. – Ook flauw van honger. || Ik wor (word) zo naar in me lijf, ik moet wat eten hewwe. – Ook: Ik ben naar, het water komt mij in de mond. – Het nare water (of het bruine water), het water dat iemand, wie het gegetene niet goed bekomt, om de tanden loopt. Evenzo in W.-Friesl.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)
naar , na , naar , bijwoord, voorzetsel , Daarnaast . Zie de wdbb. – Naar is ongebruikelijk. || Ze ben nê skool toe. Ze hiet nê der peetje (is vernoemd naar haar tante). ’t Rooit (lijkt) er niet nê. – Zie de uitdr. de kou gaat je na, op koud II. – Nê iets wachten, er op wachten. || Wet speult die orgelist ’en tijd tussen de regels in: je ken der kwalijk nê wachten. – Vgl. Nauwerna, uit-ende-na, zona.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)
naar , noar* , ook wel = noa* [vgl. ook de aanteekening.]
Bron: Ganderheyden, A.A. (1897), Groningana – Supplement op H. Molema’s Woordenboek der Groningsche Volkstaal, Groningen (reprint 1985)
naar , nao , naar.
Bron: Ebbinge Wubben, C.H. (1907), ‘Staphorster Woordenlijst’, in: Driemaandelijkse Bladen 6, 61-94
naar , nao , voorzetsel , Naar kent het Dev. niet. Wî gaot nao bedde, nao hü̂s.
Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer.
naar , nao , naar.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.
naar , naar , zeer. Naar geerne: heel graag. Dät is naar best: dat is erg goed
Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen
naar , nae ,   , (voorzetsel) , naar: Je mos weldǝris nae mekâar wachte mit timmere. Hael nae je!, haal de netten vlug in, d.i. naar je toe; ook algemeen: schiet wat vlugger op. Heeft de bet. “ver” in: hoe nae be’je? Ze krijge zijn zòò nae iet. Ze komme zòò nae iet.
Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen
naar , noar , [bijvoeglijk naamwoord] , 1 naar; n noare keerl.; 2 als bijwoord ter versterking. Ik wol ‘t zo noare geern doun, zo allernoarste geern. Noareghaid. || noa
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
naar , non , [voorzetsel] , noa, alleen om aan te geven waarheen. Zai is non heur kiener tou. , neusklank (Westerkwartier)
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
naar , noar , voorzetsel , naar. || noa
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
naar , noar , bijwoord , erg
Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl.
naar , naar , bijvoeglijk naamwoord , in de combinatie ’t nare water, het maagzuur, het water dat iemand wien het eten slecht bekomt, in de mond vloeit. | Ik hew de leste toid puur last van ’t nare water.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer
naar , nar , bijvoeglijk naamwoord , Verouderd voor nauw, smal. het woord komt o.a. nog voor in de Narre Vliet, een water nabij Medemblik. Vgl. Nederlands benard = benauwd, Engels narrow. Vgl. ook Nederlands naar dat o.a. ook nauw betekende. Zie het N.E.W. onder naar 1.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer
naar , noar , naar.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte
naar , naar , noor, naor, naer , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord , (Zuidoost-Drenthe, Zuidwest-Drenthe, zuid, Midden-Drenthe). Ook noor (Kop van Drenthe), naor (Noord-Drenthe), naer (Zuidwest-Drenthe, noord) = 1. akelig Wat is het toch naar weer tegenwoordig (Bor), Het is een nore zaok (Eel), Ik bin naar in de hoed niet lekker (Flu), Het is toch zo’n naar ventien, hij plag aaid kleine kinder (Scho) 2. druk, soms ook wat kwaad Um zukswat moej je niet naor maoken, ij hebt jezölf der met (Eex)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
naar , naor , voegwoord , zoals, overeenkomstig Naor hie mij vertelde is ze hen het ziekenhoes gaon (Wee), Hij lèeft niet naor hij geld hef (Ruw), Naor dat hij zee, har hij nogal wat geld wonnen (Anl)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
naar , naor , nao , bijwoord, voorzetsel , Vaak uitgesproken als nao = 1. naar, in de richting van Wij keken der allebeide naor en vunden het wel mooi (Rui), Ik breng het meel naor de meule (Schn), Ik stun er bij en keek er naor (Wsv), Het kind wol nich naor mie lostern (Bco), Ik loop nog even naor de nes op (Emm) 2. overeenkomstig Naor zien zeggen zul het gien gevolgen hebben (Eri), De wind is der naor daw het goed heuren kunt (Sle), Eigenlijk hef hie volkomen geliek, mar daor giet het niet naor (Uff), Ze laot heur wal mooi zien, mar zie hebt het er niet naor doen zich rijker voor (Zwe), Wij hebt het er niet naor um vanmiddag oet gaasten te gaon het past ons niet (Rol), ook in combinatie met staon (Zuidwest-Drenthe) Ik heb het er niet naor staon om op bezuuk te komen (Vle) 3. naar het voorbeeld van Dat kind is naor zien oom nuimd (Vtm) 4. afgaande op Naor zien stem te oordeilen, mot e wal een boel rookt hebben (Bov)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
naar , naor , nao , naar.
Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden.
naar , naar , naar, onpasselijk
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen
naar , naor , zie nao
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen
naar , nor , bijwoord , naar. Nor uis! Naar huis! bw - bijna, ’T kom nor aon. Het is zomaar net, het komt erop aan, het zal erom houden. De middag is zwoo nor om. De middag is bijna om. bw - na, Kom me nie te nor. Kom me niet te na.
Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur.
naar , naer , naar, akelig. Zeurt mien niet langer an de kop, ik worde der naer van.
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.
naar , naor , naar. Iej gaot veuls te laete naor bedde.
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.
naar , nôr , naar , We gôn nôr d’n dierentûin, daor zie'de nog 's wa van die èchte wulde biste. We gaan naar de dierentuin, daar zie je nog eens wat van die echte wilde beesten.
Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere
naar , neer , naer , bijvoeglijk naamwoord , 1. bezorgd, zenuwachtig, zich druk makend om iets, ontdaan 2. akelig, onaangenaam, in een beroerde situatie 3. drukkend, ook wel: zeer warm, onaangenaam, beroerd 4. zich niet lekker voelend, onpasselijk, vooral als gevolg van het warme, drukkende weer
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
naar , naor , nao , voegwoord , naar, overeenkomstig, zoals
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
naar , naor , nao , bijwoord, voorzetsel , 1. naar, in de richting van 2. ter aanduiding van een streven 3. volgens het voorbeeld van 4. overeenkomstig, volgens het voorbeeld van
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
naar , nae , naer , voorzetsel, voegwoord , 1. (vz) naar Heulie gaon nae binnene en wij gaon nae buitene Zij gaan naar binnen en wij gaan naar buiten; De vlasplokkers zijn naer overe De vlasplukkers zijn naar de overkant van de rivier 2. (voegw) na Nae d’n eete mo’k drek weg Na de maaltijd moet ik direct weg
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.
naar , nao , voorzetsel , naar , nao VB: Ich gaon dis noon nao Mesjtreech kemissies doén.
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt
naar , nor , naar
Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk.
naar , nur , naar
Bron: Peels-Mollen, J. met werkgroep Weerderheem in Valkenswaard (Ed.) (2007), M’n Moederstaol. Zôô gezeed, zôô geschreeve. Almere/Enschede: Van de Berg.
naar , nor , naar. in de uitdrukking “nor de kerk”, “nor schôôl”.
Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier.
naar , nor , na. “we gaon nor schôôl voetballe”. we gaan na schooltijd voetballen.
Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier.
naar , naer , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord , naar, akelig, beroerd, vervelend.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
naar , naor , nöör , voorzetsel, voegwoord , naar.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
naar , naor , naar/naar toe
Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’
naar , no , nor , naar , Wor moet dè toch nor toe? Waar moet dat toch naar toe?, Ik go no school. Ik ga naar school.
Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen
naar , naar , naor , bijwoord van graad , heel erg, buitengewoon, naar blie.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.
naar , nao , naar.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.
naar , nor , voorzetsel , na (West-Brabant)
Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren
naar , nòr , naor , voorzetsel , naar; Cees Robben: de zaok nòr de klôote; ge gaoter nie nòr toe; Cees Robben: zene rug stao nor et wèrke, en zen maog nor et hongerlije; DANB zuukt is nòr menen hoed; de tweed dötsers kwaame nòr bèùte; Henk van Rijen:  nôr school, nôr hoos èn nôr et weèrk; WvM 'me unne koets mee peerde nao Boksmèr'; naor; naar; Nòr school, nòr hèùs, nòr et wèèrk Waor kèkte naor? - Waar kijk je naar?; B nò - naar; Cees Robben – Den irste zondag van de maai/ dan trokken wij dur stad en haai/ mee de meziek naor Meuleschot/ naor Lôôn of Beek.... (19540508)
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant
naar , nár , naar (richting)
Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. +


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal