elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: lantaarn 

lantaarn , lantaren , lantares , Lantaarn.
Bron: J.A.V.H. (18e eeuw), Haagsch Nederduitsch woorden-boekje. Den Haag: Johannes Mensert. Uitgegeven in: Kloeke, G.G. (1938), ‘Haagsche Volkstaal uit de Achttiende eeuw’, in: Tijdschrift voor Nederlandsche Taal- en Letterkunde 57, 15-56.
lantaarn , lanteerne , lüchte , vrouwelijk , lantaarn.
Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak
lantaarn , lanteern , lantaren.
Bron: Ebbinge Wubben, C.H. (1907), ‘Staphorster Woordenlijst’, in: Driemaandelijkse Bladen 6, 61-94
lantaarn , lampteeren , lamptieeren , Lantaarn. Nog in het begin der 19e eeuw werden te Dev. instructies gemaakt voor de “Stads-Lamptaren-aanstekers”.
Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer.
lantaarn  , lantaer , lantaerke , lantaarn.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.
lantaarn , lånteerne , lånteern , lantaarn
Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen
lantaarn , lanteern , lampteren , [zelfstandig naamwoord] , lantaren, moderner dan ‘t oude schienvat. Fig. n Lanteern zunder licht. Lanteernopsteker, lanteernpoal.
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
lantaarn , lanteern , zelfstandig naamwoord , Lantaarn.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer
lantaarn , lantaer , vrouwelijk , lantaere , lantaerke , lantaarn.
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam
lantaarn , lantèère , zelfstandig naamwoord , lantaarn. 1. Een bekend driekoningengedichtje begint met de regel: Hier koome we aon meej onze lantèère. 2. Zegswijze: Ge zèt ’ne gròòte lantèère mar ge gift wèènig licht zegt men tegen iemand die in de weg staat.
Bron: Naaijkens, J. (1992), Dè’s Biks – Verklarende Dialectwoordenlijst, Hilvarenbeek
lantaarn , lanteern , lantaarn.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte
lantaarn , lantèern , lanteern , 0 , lantèerns , (Zuidoost-Drents zandgebied, Midden-Drenthe, Zuidwest-Drenthe, zuid). Ook lanteern (Noord-Drenthe, Zuid-Drenthe) = lantaarn De lanteern was hum verzopen gezegd van carbidlantaarn (Vri), De lanteerns braandt nog niet straatverlichting (Hijk), (fig.) Het is een grote lanteern zunder locht een nietsnut (Zdw), Nou geit mie de lanteern oet nu snap ik er niets meer van (Ros), Een Schiedammer lanteern in de kop dronken (ndva), Ie meut ze mit een lantèerntien zeuken (Die)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
lantaarn , lantarn , lantaarn. ook lanteer of lanteere, mv. lanterres. zie ook strootlamp.
Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden.
lantaarn , lanteern , lantaarn
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen
lantaarn , lanteerne , lanteerntien , lantaarn.
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.
lantaarn , lanteern , zelfstandig naamwoord , de; lantaarn
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
lantaarn , lamptaeren , lamtaeren, lantaeren , zelfstandig naamwoord , lamptaerens, lamtaerens, lantaerens , lamptaerentjie, lamtaerentjie, lantaerentjie , lantaarn Ook lamtaeren, lantaeren
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.
lantaarn , lanter , lantèr, lampter , 1. lantaarn; 2. stallamp
Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk.
lantaarn , lantèère , lantaarn. de “stallantèère”, “stallantaarn”.
Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier.
lantaarn , lanterreke , lantaarntje.
Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier.
lantaarn , lanteern , zelfstandig naamwoord , lantaarn. Zie ook: luchtekeerse (verouderd).
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
lantaarn , lantère , lantaarn
Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’
lantaarn , lantèèrn , lantaarn
Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen
lantaarn , lanteern , de lanteern an hebben, een druppel aan de neus hebben.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.
lantaarn , lanteer , zelfstandig naamwoord , lantaarn (Land van Cuijk); lantèèrske; verkleinwoord; lantaarn (Helmond en Peelland)
Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren
lantaarn , lantaer , vrouwelijk , lantaere , lantaerke , straatlantaarn
Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn
lantaarn , lantaer , zelfstandig naamwoord, mannelijk , lantaeres , lantaerke , lantaarn
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.
lantaarn , lantèère , zelfstandig naamwoord , lantaarn; Kees en Bart (ca. 1925; in Tilburgsche Post) – 'lantères' (plur.); 'lanteirn'; Pierre van Beek –  Ge zèèt ene grôote lantèère, mar ge gift nie veul licht (uitdrukking ) gezegd tegen iemand die een ander in het licht staat. Cees Robben – Wij schudden ons mölderkes mist uit de heg (...) of vonge ze rond de lantèère op straot...  (19570525); De Wijs – diejen lanternpaol hee ginne tèd om uît zunnen grondverf te koome (23-09-1970); Interview Van den Aker (1978), transcriptie door Hans Hessels (2014) - “…was er zonne man, zon man van et gaslicht òngestèld meej zonne lange stòk meej zon lèmpke veur derin, petrollie, hè, en knoetje in meej bronnollie èn dan gingie saoves dieje lantèère veur in dè gòtje steeke, de lantèèren ònmaoke.” Klik hier om dit bestand te beluisteren; Elie van Schilt - ut was un schòòn gedenktééken, Schóón smeewerk, bovenin 5 lanteerns, ik denk det die toen nog op gas braanden, onderaon un hardstéénenblok, mee daorin gewerkt un drinkfontein. (uit: ‘Un paor momentjes vur wet ouw monumentjes’; CuBra, ca. 2000); Elie van Schilt - De gaslantèèrns daor was un menneke veur mee un kort ladderke en poetsgeridschap, die mokte ut glas schòòn en zette nuuw kouskus in de lantèèrn as ut nodig was. Die kouskus waren nogal frutdingen, ene trap tegen de lantèèrn-paol en ut ding was kapot. (Uit: ‘Alles is aanders’; CuBra ca. 2000); We han wel straotverlichting, om de 25 meter stond wel zonne gaslantèèrn, die elke dag aongestoken wier deur ééne van de gasfebriek... (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 1, Tilburg 2006); De gaslantèèrns han plots gemaokt vur elektriese lampe. Dè baontje van lantèèrnopsteker waar dus ok overbodig gewòrre, net asset baontje van gasmaoker. (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 2, Tilburg 2007); Piet van Beers – ‘Beeter licht’: Al virteg jaor stond ie hier vur schandaol./ Dieje grèèze, gebutste lantèèrepaol. (‘t Èlfde buukske, 2010); WBD (III.3.3:264) 'lantaarn', 'lantaarntje', 'flambouw' = flambouw; WBD (III.4.3:396) 'lantaarntje' = stijve ogentroost (Euphrasia officinalis); WBD (III.2.1:277) 'lantaarn' = idem; A.A. Weijnen; Onderzoek dialectgrenzen in Noord-Brabant (1937) - lantèère (krt.37); Antw. LANTÈREN zelfstandig naamwoord  v. en m. — lantaarn; Jan Naaijkens - Dè's Biks – lantèère zelfstandig naamwoord  - lantaarn; Mnl. lanterne
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal