elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: groots 

groots , grootsch , [bijvoeglijk naamwoord] , hoogmoedig. Fri. grutsch.
Bron: Boeles, P. (ca. 1875), Idioticon Groninganum. Vergelijkend woordenboek van den Groningschen tongval, uitgegeven door Siemon Reker, 1977, Egbert Forsten & Profiel.
groots , greutsch , trotsch; hij was er greutsch op, bv. op zijn flink schip; Gron. groots, NBrab. greutsch, Stadsfr. grotsh = trotsch, in de gewone beteekenis, Oostfr. grôtsk.
Bron: Molema, H. (1889), Proeve van een woordenboek der Drentsche volkstaal in de 19e eeuw, handschrift
groots , groots , bijvoeglijk naamwoord , vgl. grozig.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)
groots , groots* , (bldz. 522), bij v. Dale: grootsch.
Bron: Ganderheyden, A.A. (1897), Groningana – Supplement op H. Molema’s Woordenboek der Groningsche Volkstaal, Groningen (reprint 1985)
groots  , gruëts , grootsch, trotsch.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.
groots , grööts , groots, trots. Nen gröötsen gek
Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen
groots , gròòs , gròòts , (bijvoeglijk naamwoord) , trotsch, verwaand.
Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen
groots , groots , grootsk , [bijvoeglijk naamwoord] , trots. Groots vòlk. Groots proaten = Hollands spreken. Zai is zo groots as n hond op twij maarkpiepen = ze is trots op dingen van weinig waarde. || borsteg; brösteg
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
groots , gruets , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord , trots. Ne gruetse strotte, een verwaande gek
Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl.
groots , gröts , verwaand, trots; gröts praote (overdreven) Nederlands spreken; grötse trut verwaande vrouw Wa ’n grötse trut! Wat een verwaande vrouw.
Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk
groots , groos , in de zin van opschepperig. Die groze jonge poest z’n tande.
Bron: Spek, J. van der (1981), Zoetermeers woordenboek, Zoetermeer.
groots , groôs , groôts, groôsk, groôtsk , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord , Groots, trots, verwaand. Zegswijze zô groôs as ’n haan van ’n stoter, erg trots of verwaand. Zie ook: stoter. – Zô groôs as ’n ouwe aap (as ’n hen mit ien pul, as ’n ui), zie de vorige zegswijze – Zô groôs as ’n skêlig varken op z’n snuit, ironisch voor erg trots of verwaand. – Erges groôs op gaan, ergens trots op zijn. – Groôs prate, deftig of (overdreven) beschaafd praten. Dialectische variant groôsk, groôtsk, vgl. Fries greatsk.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer
groots , greutsj , greutsjer, greutsjte , trots. Greutsje pin: verwaande kwast.
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam
groots , gröts , ów örges te good veur veule; gröts zien, örges trots óp zîen.
Bron: Kuipers, Cor e.a. (1989), È maes inne taes. Plat Hôrster, Horst.
groots , gröts , vervuld en blijk gevend van een gevoel van meerderheid boven anderen.
Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo.
groots , groots , groos, grots, gros, gruts , bijvoeglijk naamwoord , (KRS: Wijk, Lang, Coth, Werk, Bunn, Hout, Scha; LPW: IJss, Bens), grots (KRS: Lang, Werk, Hout), gruts (KRS: Lang), groos (LPW: Mont, Bens, Lop, Cab, Pols), gros LPW: IJss) trots In de vorm groos ook in de Vechtstreek (Van Veen 1989, p. 62).
Bron: Scholtmeijer, H. (1993), Zuidutrechts Woordenboek – Dialecten en volksleven in Kromme-Rijnstreek en Lopikerwaard, Utrecht
groots , greuts , verwaand.
Bron: Bos-Vlaskamp, G. e.a. (1994), Olster woorden, Olst.
groots , greuts , verwaand.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte
groots , groots , grootsig , Ook grootsig (Midden-Drenthe, Zuidoost-Drenthe, Kop van Drenthe) = trots Zien aolden bint er groots op dat die zeun van heur veearts worden is (Hijk), Het is een groots wicht, ze is zo wies as wat (Row), Dat bint grootse lu (Dwi), IJ huft er niet zo groots op te wezen daj dat klein kind een pak klappen geven hebt. Duurden ij wel, grote slungel? (Eex), Ze hebt nogal verbeelding, veural ’t mens is nogal grootsig (Vri)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
groots , grùts , verwaand.
Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden.
groots , groos , groots , bijvoeglijk naamwoord , trots. Ook: groots (Kampen)
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen
groots , grwoots(ig) , bijvoeglijk naamwoord , trots, prat.
Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur.
groots , groots , hoogmoedig. Die vrouwe is altied al groots in de kop ewes.
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.
groots , gruts , verwaand , Aaventoe kan'nie gruts vur d’n dag komme, dan môn'tie zéllef dét'tie hil wa is. Soms kan hij verwaand voor de dag komen, dan meent hijzelf dat hij heel wat is.
Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere
groots , groots , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord , 1. trots, verwaand 2. van de wijze van leven: weelderig, rijk 3. indrukwekkend door grootte, opzet 4. nogal groot
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
groots , grôôs , bijwoord , [O] 1. blij, verheugd ’t Kind waster grôôs mee Het kind was er blij mee 2. [O] trots, verwaand Het is een grôôze stinkerd Het is een verwaande kwast 3. stads, deftig Hij praot grôôs Hij spreekt deftig; Hij is zôô grôôs as een beslikten hond Hij is zo trots als een bemodderde hond, erg trots; Zôô grôôs azzen bezem / Zôô grôôs azzen haon mè twêê kamme / Zôô grôôs azzen smid Trots; grôôs praote, praot grôôs, praotende grôôs, grôôs gepraot Algemeen Beschaafd Nederlands trachten spreken Wa’ praotjie grôôs, hebbie over de blauwe kaaie gelôôpe? Wat praat je deftig; heb je over de kinderhoofdjes (in de stad) gelopen?
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.
groots , gruutsj , bijvoeglijk naamwoord , fier , VB: Ich been gruutsj drop dat de kuüning van de sjöttery oét ôs sjpaorklup kömp. Zw: 'nne gruutsje bökkem: een verwaand iemand.; verwaand gruutsj VB: V'r kênne gruutsj zién op de sjoen aw tradiésies ién ôs duerp. (zie 'trots); gruutsj zién trots gruutsj VB: V'r kênne gruutsj zién op de sjoen aw tradiésies ién ôs duerp. (zie 'trots); verwaand (verwaand zijn); gruutsj zién
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt
groots , gröts , verwaand
Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk.
groots , gruts praote , deftig praten, spreken
Bron: Peels-Mollen, J. met werkgroep Weerderheem in Valkenswaard (Ed.) (2007), M’n Moederstaol. Zôô gezeed, zôô geschreeve. Almere/Enschede: Van de Berg.
groots , greuts , bijvoeglijk naamwoord , groots, verwaand.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
groots , gróts , gruts , groots, fier
Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen
groots , grots , gruts , groots, trots
Bron: Gast, C. de (2011), ’t Boekske van de Aolburgse taol, Wijk en Aalburg: Stichting behoud Aalburgs dialect.
groots , [verwaand] , greuts , verwaand.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.
groots , groos , groots , 1. trots, hoogmoedig; 2. verwaand; grootsigheid, grosigheid, hoogmoed.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.
groots , gröts , gruts , bijvoeglijk naamwoord , trots, verwaand (Land van Cuijk); gruts; trots, verwaand (Den Bosch en Meierij; Eindhoven en Kempenland; Helmond en Peelland)
Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren
groots , gruuets , trots , Örges gruuets op zeen.
Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn
groots , gruëts , bijvoeglijk naamwoord , gruëtse , 1. trots 2. verwaand
Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel.
groots , gruuëts , bijvoeglijk naamwoord , trots, verwaand
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.
groots , groos , groos as ’n haan, die in de stront getrap heit, erg trots
Bron: Grauw, Sibrand de en Gerard Gast (2014), ABC Dordt. Dordtse woorden en uitdrukkingen, dialect, verhalen en versjes, gedichten en straattypes, Asaprint Uitgeverij, Dordrecht.
groots , gruts , grots , bijvoeglijk naamwoord , "trots, aanstellerig fier; ""Heelheuvel"" stond er mee groote letters boven te lezen; de Baozeleers gingen gin klein bietje gruts op dieën grutsen naom. (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; feuilleton ‘Bad Baozel’, 8 afl. in NTC 31-12-1938 – 18-2-1939); ...en onze Vadder was gruts op mèn... (Naarus; ps. v. Bernard de Pont; in: Groot Tilburg 1941; CuBra); Hij is er vuste invoudig en te weinig gruts veur. (Naarus; ps. v. Bernard de Pont; in: Groot Tilburg 1941; CuBra); - Daar hoeft ie niet groots op te zijn. - Zich niet op laten voorstaan, trots. (A.J.A.C. van Delft; 1961; in: Nieuwe Tilburgse Courant, ‘Bekoring van dialect’; ‘Typische zegswijzen uit onze streek; uit de volksmond opgetekend’); C. Verhoeven - Herinneringen aan mijn moedertaal – GROOTS (gruts) bijvoeglijk naamwoord  - op tamelijk kinderlijke manier trots; A.P. de Bont – bnw. groots, trots, ijdel, hovaardig (bijz. op kleren); Jan Naaijkens - Dè's Biks (1992) -  gruts bijvoeglijk naamwoord  - ijdel, trots; Bosch gruts - trots; R.J. 'vremd van gròotsighei'; R.J. 'de meskes van Gôol die zen schòon en nie' grôts'; Henk van Rijen –  'grots, grotseg'; Schôôn meske mee oe gruts gedaacht'... (Lauran Toorians; Blauwke; CuBra; 200?); èn dès dus ok nie iets/ om naa zo grotseg op te gaon. (Henriëtte Vunderink; Tilbörg; k Zal van oe blèève haawe, 2007); WBD III.1.4:167 'groots' = deftig; 168 'grots' = trots; WNT: grootschig, dialectisch 'groozig'. Van grootsch met -ig. 1) verheven, edel, nobel; 2) trotsch, fier; hoovaardig, hoogmoedig, hooghartig, laatdunkend; Hees grôôtsig (IV:37)"
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant
groots , groos , trots (van: groots)
Bron: Oudenaarden, Jan (2015), Wat zeggie? Azzie val dan leggie! Aspecten van het dialect van Rotterdam, Rotterdam.
groots , gruuets , trots
Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. +


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal