elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: boterham 

boterham , botram , boterham, boteram , samengetrokken uit: boterham, (eene minder botte benaming dan: brōgge, brug, brugge); ook in Oostfriesland op de Groningsche grens, Zuid-Limburg botram. – ham hier zooveel als: deel, stuk. Vgl. brōgge, en: ōmstuk; meervoud: boterhams.
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)
boterham , botram , Boter luidt in het D.: bòtter.
Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer.
boterham  , bôttram , boterham.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.
boterham , boterham , [zelfstandig naamwoord] , mv. boterhams of boterhammen, uit het Holl. ‘t Gron. woord is brog, brug.
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
boterham , bótteram , vrouwelijk , boterham; dîchte bótteram twee sneetjes brood op elkaar (dubbele boterham); afgelekte bótteram; Daor stùt die afgelekte bótteram! Daar staat dat meisje dat veel vrijers heeft gehad.
Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk
boterham , bóttram , vrouwelijk , bóttramme , bóttrèmpke, buttrèmpke , boterham. Zie ook: kiem, sjmouer.
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam
boterham , bótteram , boterham.
Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo.
boterham , bóttram , boterham. En rónde bóttram bestiët oêt en gânse sni-j wek teggen en sni-j broëd.
Bron: Kuipers, Cor e.a. (1993), Zò bót ás en hiëp. Plat Hôrster, Horst.
boterham , bootram , boterham.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte
boterham , boterham , 0 , boterhammen, boterhams , boterham Hie at elke mörgen twie boterhams (Sle)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
boterham , bòtteram , bot , boterham. mv. bòtteramme.
Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden.
boterham , botram , zelfstandig naamwoord , spr: Trouwe n’ag oewen botram wèèrd zèt. Je trouwde pas nadat je een vak geleerd had, en je in staat was om in je eigen behoefte te voorzien.
Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur.
boterham , bóttram , boterham , Ge moet iet doen vur nen bóttram meej sûiker. Je moet iets doen voor een boterham met suiker. Je moet je handen wel uit de mouwen willen steken, om van de prettige dingen in het leven te kunnen genieten.
Meervoud bóttramme. És ge nô't wéérk gô moet'te wél'lew duske meej bóttramme nie vergèète. Als je naar het werk gaat moet je wel je doosje met boterhammen niet vergeten.
Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere
boterham , boëtram , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk , boëtramme , buütremke , boterham
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt
boterham , botram , boterham. ook “botteram”.
Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier.
boterham , boteram , zelfstandig naamwoord , boterham.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
boterham , botteram , bam, bamme , boterham , moeke krij’k n’n bam = moeder krijg ik een boterham- nou ik lus wel twee bamme = ik lust wel twee boterhammen-
Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’
boterham , bottram , bottrèmke , boterham , Go nor ùllie moeder én vrôg unne bottram mi suiker. Ga naar je moeder en vraag een boterham met suiker. Wat ben je toch een onnozelaar.
Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen
boterham , boterham , twee sneden brood op elkaar.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.
boterham , bótram , bótteram , vrouwelijk , bótramme, bótteramme , bótremke, bótteremke , boterham , Ein aafgelekdje bótram: een meisje dat veel vrijers heeft gehad. Ein oeape en ein toe bótram. Ein bótram mèt sjroeap. Hae haet zich zien bótteram gekoch(t): hij heeft een vaste, goed betaalde baan.: hij heeft een vaste, goed betaalde baan.
Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn
boterham , bótram , zelfstandig naamwoord , bótramme , bótremke , boterham
Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel.
boterham , boterham , boeëterham , zelfstandig naamwoord, mannelijk , boterhamme/boeëterhamme , boterhemke/boeëterhemke , eerste vorm Buitenijen (kerkdorpen rondom stadskern), Nederweerts, Ospels; tweede vorm Weerts (stadweerts); boterham
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.
boterham , botteram , botteramme , zelfstandig naamwoord , "boterham; WNT lemma BOTERHAM — uitgesproken en voorheen ook veelal geschreven bot(te)ram, bott(e)ram —, znw. vr. (voorheen, en alom in Zuid-Nederland nog heden m.), mv. -men. De oorsprong van dit woord is nog niet met zekerheid bekend .R.J. 'nen botteram smeren'; Moederke, wilde 'nen botterham smeere?; Heur is: m'n maog klept den engel des heeren! (Piet Heerkens; uit: D’n örgel, ‘Scheeresliep’, 1938); En wè'n gezicht! Is oewen boterham in et zaand gevalle?! (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; ’Kareltje Vinken’; feuilleton in 10 afl. in NTC 13-4-1940 – 24-8-1940); Toen ie 'n botterham of drie-vier op ha... (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; Den jongen dokter; feuilleton in 3 afl. in de NTC 22-4-1939 – 8-5-1939); Den Sik ha z'n botterhemke deurgeslikt... (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; Den Sik van Baozel; feuilleton in 8 afl. in de NTC 25-2-1939 – 18-4-1939); De Wijs – As ge vèftig geworre zèt, hedde oewen grôtste botterham op (09-04-1973); De Wijs – dè he’k echtig nie gedaon, krûîske sterven en honderd duuzend èzere botterhammen eten (17-08-1964); Van Beek - ""Hoofd aaf-Kop aaf-duzend ijzere botterhamme eten"". Dit was de dure eedsformule als kinderen, speciaal meisjes, iets ernstig beloofden. Een soortgelijke luidde: ""Kop aaf-Tien zwèrende vingers - 't Duveltje zal me vannaacht uit bed haolen"". Nou, nou, dat was raak, hoor! (Nwe. Tilb. Courant; Typisch Tilburgse uitdrukkingen afl. ?; 29 augustus 1959); Cees Robben – Mar ’t is taovend wir niks toe den botteram... [vanavond op droog brood naar bed] (19651022); Cees Robben – Hij heej munne botteram in ’t waoter gegooid... Zôô-zôô.. En meej opzet.. Nèè meneer, meej zult... (19710319); Saoves bij den botteram/ kreede êene schar meej tweeje./ Gin meens hat rèèk in dieje tèèd/ mar we waare wèl tevreeje. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: 'Te voet nòr St. Job'); Tis tòch wè meej onze Piet/ die it nôot niks als jam/ èn onze Kees moet haagelslag/ bij iedren botterham (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: Dè vlèès wèl...); Interview dhr. Van den Aker – 1978 – Smòrges brôod, ene botterham, hè, meej en bietje sèùker derop…” (transcriptie Hans Hessels 2014); ...gaaw thèùs enne bottram aachter oew kiezen... (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 1, Tilburg 2006); Elke dag as we hardlôopend ’s middags öt school kwamen, kréége we un tas thee en unne bottram meej zuut. (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 1, Tilburg 2006); Gift dè menneke toch enne bottram veur dettie naor de mis gao, docht ik dikkels... (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 1, Tilburg 2006); Un schèèf gebakken bottrammeworst kwaam ok volkoomen onverwachts. (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 2, Tilburg 2007); gd07 waor ze deren èège botram meej kunne verdienen; V hónderdduuzend èèzere bótramme eete = kröske stèèrve; Dialectenquête 1879: 'nen botteraam; A.A. Weijnen, Dialectatlas van Noord-Brabant (1952): enem bótteram ópsmèère; Mandos - Brabantse spreekwoorden (2003) - iets doen vur nen bótteram meej sèùker (Pierre van Beek:.Tilburgse Taalplastiek 1965) - ergens de hand niet voor omdraaien; WBD III.2.3:41 'boterham uit de hand' = namidag maaltijd; Mandos - Brabantse spreekwoorden (2003) - et klòpt as twaalf aajer meej nen mikken bótteram (Pierre van Beek: Tilburgse Taalplastiek 19?0); WBD III.2.3:205 'boterham' = snede brood; A.P. de Bont, Dialect v. Kempenland (1958): bo'tram zelfstandig naamwoordm. - boterham; Goemans, Leuvens taaleigen (1936): BOTERHAM - be:teram of be:tram; J. Cornelissen & J.B. Vervliet, Idioticon van het Antwerpsch dialect (1899): BOTERHAM (uitspr. boteram), zelfstandig naamwoord mannelijk en niet v. Fr. tartine BOTTERHAM (uitspr. botteram), zelfstandig naamwoord mannelijk - boterham"
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant
boterham , bótterham , bótterhamme , bótterhemke , boterham
Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. +


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal