INT Dialectwoordenboeken

Woord: slak

slak , slek , vrouwelijk , slak.
Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk.

slak , slak , vrouwelijk , slakken , een ontijdig geboren kalf waarvan het haar nog kort is. Met slakkenvellen worden koffers, hoofdstellen, en andere dingen, bekleed.
Bron: Bouman, J. (1871), De Volkstaal in Noordholland, Purmerend.

slak , slak , bijvoeglijk naamwoord , [weinig gebruikelijk] lui, traag.
Bron: Gallée, J.H. (1895), Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect, aanhangsel Twents

slak , slak , bijvoeglijk naamwoord , lui, traag.
Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak

slak , slekke , vrouwelijk , slak.
Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak

slak , slagge , bij de zilversmeden het uitgebrande koolgruis, sintels. Zal hetzelfde woord zijn als bij v. Dale: slakken = de glasachtige verbindingen, van aardsoorten of van metaaloxyden, die bij het smelten van metalen gevormd worden. Oostfriesch slakke, slak, Middel-Nederduitsch slagge, Nederduitsch slacke, Noorweegsch Zweedsch slagg, Engelsch slag, Hoogduitsch Schlacke.
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)

slak , slak , als soortnaam: is ʼn bult slak in ʼt land.
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)

slak , slekke , mannelijk , Slak. Ook gemeensl. bultenaar. Wanneer men veel bultenaars tegenkomt hoort men soms zeggen: De slekken krupt, wî krîgt règen. Slekkedòp – Slakkenhuisje.
Bron: Draaijer, W. (1896). Woordenboekje van het Deventersch Dialect. ’s-Gravenhage: Martinus Nijhoff

slak , slak , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk , Daarnaast slek, doch slak is thans de gewone vorm. Het bekende dier; zie de wdbb. || Vuyl gebroet van slekken ofte padden, SCHAAP, Bloemt. (ed. 1724), 235. Hoornkens, Schilpen en Slekhuiskens, SOETEBOOM, S. Arc. 202. – De vorm slek is ook elders gewoon.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)

slak , slak , zelfstandig naamwoord , Bij de boeren. Een ontijdig geboren kalf (de Wormer). || Slakken hebben kort heer (haar). – Evenzo in de Beemster (BOUMAN 96). – Vgl. het bij oudere schrijvers voorkomende bijvoeglijk naamwoord slak, slap, alsmede slackaert, zwak, toegevend mens, en slacken, verslappen (OUDEMANS 6, 307); evenzo Eng. slack, bijvoeglijk naamwoord – Vgl. slakkevel.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)

slak , slek , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk , zie slak.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)

slak , slagge* , vergel. Nederlandsch slakken = sintels, Engelsch slag.
Bron: Ganderheyden, A.A. (1897), Groningana – Supplement op H. Molema’s Woordenboek der Groningsche Volkstaal, Groningen (reprint 1985)

slak , slekke , mannelijk , Slak. Ook gemeensl. bultenaar. Wanneer men veel bultenaars tegenkomt hoort men soms zeggen: De slekken krupt, wî krîgt règen. Slekkedòp - slakkenhuisje.
Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer.

slak , slek , slak.
Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo.

slak , slakke , vrouwelijk , slak
Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen

slak , slakken , [zelfstandig naamwoord] , slakkenmeel, kunstmest.
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen

slak , slak , [zelfstandig naamwoord] , Zo vet as n slak. Volksmiddel: slakken van ‘t kerkhòf, in melk kookt, bin best veur kinkhoust. Slak is aan ‘t eermìnnen, gezegde als de slak een kluitje aarde op de staart meevoert; teken van regen. Als er een grasje op de staart ligt, is dat het teken van droog weer: slak is aan ‘t heumìnnen. Slakken kroepen, der komt regen! ruwe spot als er een gebochelde voorbijgaat. Bij ‘t zien van een huisjesslak zeggen de kinderen: Slak, steek dien hoorns oet, Aan steek ik dien hoeske in braand Te Noordbroek: Oarend, Oarend, kroep-oet, Steek dien aarms en baintjes oet, Aans zel ik tie doren Mit n stroek om oren, Elders: Oarend, Oarend, kroep-oet, Steek dien laange bainen oet. Anders zeltoe staarven En dien hoessie bedaarven! In ‘t Westerkwartier: Slaktje, steek dien hoorntjes uut, Aners zel ik die doden. || koekoek
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen

slak , slakken , slakken
Bron: Steenhuis, F.H. (1978), Stoere en Olderwetse Grunneger Woorden, Wildervank: Dekker & Huisman

slak , slakken , Thomas-slakkenmeel Ca3 (PO4)2.CaO ofwel Ca4 P2O9, een veel gebruikte fosfaatmeststof in 1879 voor het eerst gefabriceerd volgens het procédé van de Engelse ingenieur Sidney Chilchrist Thomas
Bron: Steenhuis, F.H. (1978), Stoere en Olderwetse Grunneger Woorden, Wildervank: Dekker & Huisman

slak , slak , zelfstandig naamwoord , in de zegswijze ’n slak en ’n haas viere g’loik nuwjaar, advies om het kalmer aan te doen, daar men met al zijn gejacht uiteindelijk toch niet veel opschiet.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer

slak , sjleik , bijvoeglijk naamwoord , sjleiker, sjleikste , krap, afgestreken. De manj is sjleikvol: de mand is afgestreken vol.
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam

slak , sjlėk , vrouwelijk , sjlėkke , sjlėkske , slak. Kinderrijmpje: Sjlėk, sjlėk, kóm oet, dien hoes sjteit i branjt”, werd gezongen bij het verzamelen van slakkenhuisjes, daarbij werd het slakkenhuisje dicht bij de mond gehouden. Doordat de warme ademlucht over de opening van het slakkenhuis
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam

slak , sjlėk , vrouwelijk , sjlėkke , sjlėkske , film. Dao is ’n sjlėk oppẹ wien: er is een film op de wijn. (Als een restant rode wijn gedurende enige tijd in de fles blijft staan, vormt zich daarop, door de in de wijn aanwezige tannine (looizuur) een film zoals op koude thee. Schenkt men daarn
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam

slak , slek , zelfstandig naamwoord , slak (KRS: Lang, Coth, Werk) In Langbroek is een buurtschap met de naam Slekkenakker . Voorts in de uitdrukking zo vet als een slek : zeer vet. (KRS: Lang, Werk).
Bron: Scholtmeijer, H. (1993), Zuidutrechts Woordenboek – Dialecten en volksleven in Kromme-Rijnstreek en Lopikerwaard, Utrecht

slak , slakke , slak; * een slakke en een haeze hebt gelieke nieuwjoar: we hebben allemaal tegelijk nieuwjaar.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte

slak , slak , slakke , 0 , (Zuidoost-Drenthe, Midden-Drenthe, Kop van Drenthe). Ook slakke (Zuidwest-Drenthe, Midden-Drenthe, veengebieden Oost-Drenthe) = 1. slak Der zit nog een slak in de slao (Sti), Met dit natte wèer zit er een bult slakken in de tune (Hijk), Hij is zo vet as een slak (Emm), Aj wat zolt op een slakke doet, slinkt hij zo vurt (Ruw), Met slakken wör de waogenas smeerd as ze in het laand wazzen (Row), Wij kriegt slecht weer, want de slakken bint zo in de wèer (Pes) 2. (verkl.) klein kalf of afgezette embryo (Zuidwest-Drenthe) Een klein kalf is een slakkie (Ruw), Een slakkie is een veul te vrog geboren kalf (Dwi), Der laag een slakkie in de gruppe (Dwi) 3. (verkl., mv.) stukjes slijm op de tong van een pasgeboren kalf (Smi) 4. metaalafval, gesmolten metaal Bai het lassen broekt ze een pikhaomer om de slakken weg te houwen (Eev) 5. (mv.) sintels Sintels neumt ze ok slakken (Eli), Der zit aordig slakken in de kachel (Sle) *De slakken kroept op pad; het giet op règen an (Hgv); As kinder gungen wie bie een slakkenhuus zitten en zeden: Slakkie, slakkie, steek dien horentjes uut, anders braan ik dien huusie op (Erf), ...ik zal dij een beddegien maken van geel bescheten laken (Sle); Slakken begunt ok weer te krupen gezegd als er een gebochelde langskwam (Sle),
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum

slak , slèk , slak.
Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden.

slak , slakke , slak
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen

slak , slak , zelfstandig naamwoord , spr: Ne slak ee nèt zwoo gaauw Nuuwjaor, as n’n aos. Haast je niet, alles op z’n tijd.
Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur.

slak , slâkke , slak.
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.

slak , slékke , slakken , De slékke frèète in d’n hof alles af, wa moet ik daor nouw toch wir meej begiene? De slakken vreten in de tuin alles op, wat moet ik daar nu toch weer mee beginnen?
Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere

slak , slakke , zelfstandig naamwoord , de 1. bekend weekdier: slak 2. iemand die zich langzaam voortbeweegt 3. te vroeg geboren, dood kalf 4. slak, sintel (vooral: in de kachel)
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.

slak , slakkie , zelfstandig naamwoord , slakkies , [Zbl] keerdammetje met uitlaat
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.

slak , sjlek , zelfstandig naamwoord, mannelijk , - , - , ontsteking , (bij schapen en runderen) sjlek VB: Bié sjlek hebbe de sjëup of de reender de klawwe oontsjtoëke, ién 't Hollens 'slak' geneump.
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt

slak , sjlek , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk , sjlekke , sjlekske , slak , VB: De sjlekke hebbe mich de gaanse sjlaoj opvrëte.
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt

slak , slèk , slak
Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk.

slak , slakke , zelfstandig naamwoord , slak.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie

slak , slek , slak , ik ben vies van slekke = ik ben vies van slakken-
Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’

slak , slap , slak , lenig.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.

slak , slek , slekke , slak.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.

slak , snekke , slak (O.-Veluwe).
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.

slak , slek , vrouwelijk , slekke , slekske , slak , Doe mós neet op alle slekke zaot lègke. Versje: Slek, slek, kóm mer oet d’n duvel duit dich niks.
Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn

slak , slek , zelfstandig naamwoord , slekke , slekske , slak; we gaon vroet wie ein slek – we vorderen maar langzaam
Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel.

slak , slek , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk , slekke , bandijzer, slak
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.

slak , slèk , zelfstandig naamwoord , slak; WBD III.4. 2:207 'slak' - huisjesslak (Helicidae), ook genoemd: 'karakol'; En ge lopt as 'n slek! Konde nie wè vortmaoke?! (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; ’Oome Teun in den trein’; NTC 16-9-1939); Et ging nie snel, un slek ha dè pèrd meej gemak bijgehaawe. (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 1, Tilburg 2006); WBD III.2.1:255 ' slak' (enk.) = sintels; Goem. SLAK - slèk, zelfstandig naamwoord vr., verkleinwoord slèkskə; Antw. SLEK, SLAK zelfstandig naamwoord v. (Kemp. släk): zoo traag als 'en slek; WNT SLAK (de vorm SLEK is gewestelijk nog zeer verbreid, vooral in Z. -Ned.)
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant

slak , slek , slekke , slekske , slak
Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. +

<< vorige pagina