Woord: nieuwjaar
|
nieuwjaar , neijoar
, nieuwjaarsgift; de kinder loopen nijt langer om neijoar; wie geven gijn neijoar meer bie deur. Zie: neijoarsloopen. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
|
nieuwjaar , [eerste dag van jaar] , nejjaor
, nieuwjaar. Bron: Ebbinge Wubben, C.H. (1907), ‘Staphorster Woordenlijst’, in: Driemaandelijkse Bladen 6, 61-94 |
|
nieuwjaar , nejoar , zelfstandig naamwoord onzijdig
, ‘t nijjoar, als er geen klem op valt. Ain ‘t nejoar òfwinnen. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
nieuwjaar , nij-joar , zelfstandig naamwoord onzijdig
, 1 nieuwjaar. In de dorpen liepen (lopen?) de kinderen langs de huizen; ze kregen n nij-joarsstoetje, n stok kouk en n stok òlwieven. Buurkinderen moesten binnenkomen; die kregen dan bovendien n poar rollertjes mit n zuit zeupke, vroeger n glaske mee. Arme kinderen liepen met n kuzzensloop ‘t hele dorp af. De wens luidt: Veul zegen in ‘t Nij-joar. Als men zei: wie geven nait, dan luidde wel het antwoord: Wil je nait geven, din hòlt ‘t moar. In de Veenkoloniën kwam daar soms nog achter. Baarg ‘t mor op tòt Poaske, Steek ‘t mor in joen moarske. Op ‘t Hogeland werden tegen Nij-joar bòllen en schoten gebakken. Algemeen was (is) op het land het gebruik van de Nij-joarsstoet, dat hetzelfde is als met Poaske- en Midwinterstoet; zie daar; 2 nieuwjaarsgift. Hest al nij-joar had? Velen geven gain nij-joar meer; men tracht het nij-joarlopen te weren en men laat de uitdeling over aan de nij-joarskemizzie.; 3 ain ‘t nij-joar òlwinnen = a) iem. een gelukkig nieuwjaar wensen, eer hij het doen kan; b) om een nieuwjaarsgift vragen. || broodstoet; drijspintsstoet; poaskestoet; spintsstoet; twijspints stoet Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
Nieuwjaar , Néjjaor , onzijdig
, Nieuwjaar Néjjaor afwinne als eerste de nieuwjaarswens doen. Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
nieuwjaar , nuwjaar , zelfstandig naamwoord
, in de zegswijze as ’t mit nuwjaar maar klopt, maak je nou maar geen zorgen, wie dan leeft, dan zorgt. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
|
Nieuwjaar , Nuujaor , onzijdig
, Nieuwjaar. Glökzeelich Nuujaor: gelukkig en zalig Nieuwjaar. Eeme ’t Nuujaor aafgewénne: iemand met Nieuwjaar verrassen; iemand de loef afsteken. Daachs veur Nuuiaor sjteit ’ne man oppẹ Mert mit zooväöl naaze ės ’t jaor “noch” daach haet< Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
nieuwjaar , néjaor
, eerste dag van het nieuwe jaar, 1 januari. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
nieuwjaar , nuuwjaor , zelfstandig naamwoord
, Nieuwjaar. 1. Tegenwoordig wordt het Nieuwe Jaar “losgeschoten” met vuurwerk. Vroeger deed dat “De Fik” (Willem Smulders). Hij was lid van de burgerwacht en mocht een geweer hebben. Speciaal voor dit doel drukte hij enkele losse flodders achterover. Hij ging verder aan alle deuren Zalig Nieuwjaar wensen, tot in februari toe. 2. Kinderen zegden Nieuwjaarsversjes op die ze op school geleerd hadden. Kleutertjes leerden het versje: ’k Wens oe Zalig Nuuwjaor / meej ’ne keujtel in oe haor. 3. Men probeerde elkaar de Nieuwjaarswens “af te winnen”! D.w.z.: men probeerde de eerste te zijn om een extra beloning te krijgen. Bron: Naaijkens, J. (1992), Dè’s Biks – Verklarende Dialectwoordenlijst, Hilvarenbeek |
|
nieuwjaar , niejjoar
, nieuwjaar. Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte |
|
nieuwjaar , neijaor , nejaor , 0
, Ook uitgesproken als nejaor = 1. nieuwjaarsdag Mit neijaor eten wie knieperties en rollegies (Eco), Nao neijaor begunt bij oens de neijaorvesiten (Koe), Ai huiven niet zo haard warken, wai hebben toch almaol naijaor op ein dag uiteindelijk schiet je er niets mee op (Row) 2. het nieuwe jaar De kiender kwamen neijaor winnen nieuwjaar wensen (Hgv), Wij gaot um neijaor (Bor), ...op neijaor nieuwjaar wensen (Sle), Ze bunt an het neijaor lopen langs de huizen gaan om nieuwjaar te wensen (Bov), (fig.) Ik zal hum het neijaor wel ofwinnen te grazen nemen (Dwi) 3. nieuwjaarsborrel IJ hebt hier nog gien neijaor had (Sle), Ze mut mij mar gien neijaor inschinken, want ik hebbe eerst wel genogt had (Eli) *Geluk in ’t neijaor / Zint de joskoeken al klaor / En een zeupien der bij / Dat is goed veur mij gezegd door kinderen bij het neijaor winnen (Sle), maar in Zuidwest-Drenthe: Gelukkig neijaor / Pak de katte bij het haor / Pak de hond bij de starte / Hej een witte en een zwarte (Mep), z. ook jaor Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
nieuwjaar , neijoor
, nieuwjaar. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
nieuwjaar , ni’jjöör , ni’jjaor
, (Kampen) nieuwjaar. Ook: ni’jjaor (Kampereiland, Kamperveen) Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
nieuwjaar , ni’jjöörsdag , ni’jjaorsdag
, (Kampen) nieuwjaarsdag. Ook: ni’jjaorsdag (Kampereiland, Kamperveen) Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
nieuwjaar , Nuuwjaor , zelfstandig naamwoord
, spr: zie: slak. Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur. |
|
nieuwjaar , niejaor
, nieuwjaar. Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde. |
|
nieuwjaar , ni’jjaor , zelfstandig naamwoord
, et 1. het nieuwe, komende jaar 2. de eerste dag van het nieuwe jaar Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
|
Nieuwjaar , de nieuwejaer , zelfstandig naamwoord
, nieuwjaar Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal. |
|
nieuwjaar , nejaor , zelfstandig naamwoord, onzijdig
, nejaore , - , nieuwjaar , VB: Mêt nejaor bak v'r altiéd waffele vuur es de keender koëme nejaor weense. Zw: Mêt nejaor 'nne haonesjrie, mêt Drykuüninge eng, meh 't ês geng, mêt Leechtemis twie meh 't ês mie: zw. om het lengen der dagen aan te geven. Zw: 'nne Z'nne nejaor aofweense: a. iemand voor zijn met de nieuwjaarswens b. iemand een aframmeling geven; 'nne z'nne nejaor weense slaag (iemand een pak slaag geven); 'nne z'nne nejaor weense Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
nieuwjaar , Nèèjaor
, Nieuwjaar Bron: Peels-Mollen, J. met werkgroep Weerderheem in Valkenswaard (Ed.) (2007), M’n Moederstaol. Zôô gezeed, zôô geschreeve. Almere/Enschede: Van de Berg. |
|
nieuwjaar , ni’jjöör , zelfstandig naamwoord
, nieuwjaar. Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
|
nieuwjaar , nuwejaor
, nieuwjaar Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’ |
|
nieuwjaar , neijjôr
, nieuwjaar , Zâlig neijjôr. Zalig nieuwjaar. Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
|
nieuwjaar , niejaor ofwinnen
, de eerste zijn bij het nieuwjaarwensen. Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere. |
|
Nieuwjaar , Noewjaor , onzijdig
, Nieuwjaar , Versje: Zalig Noewjaor, zeen de waofele klaor, zeen ze good gelöktj, den gaef mich mer ei stök. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
Nieuwjaar , Noewjaor , Noejaor
, Nieuwjaar; Zalig Noewjaor, en alles waat winselik is – Gelukkig Nieuwjaar en de allerbeste wensen ook Noejaor Zalig Noewjaor mèt de henj inne haor mèt de henj inne tes hoeël ins gauw de jeneverfles (oud Nieuwjaarsrijmpje) Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
|
nieuwjaar , nowjaor , Nujjaor , zelfstandig naamwoord, onzijdig
, nieuwjaar Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
nieuwjaar , nuuwjaor , nuujaor , zelfstandig naamwoord
, nieuwjaar; - Beste Meense, stadgenoote, / ‘k Heb veul wensen vur oe klaor. / In in rèmke opgeschreve / ‘k wens oe: ZAOLIG NUUWEJAOR. (Naarus; ps. v. Bernard de Pont; in: Groot Tilburg 1941; CuBra); Ik wens oe mee dees Nuwejaor; geen enkel peltje grijze haor! (Piet Heerkens; uit: De Kinkenduut, ‘Nuwejaor’, 1941); Cees Robben – Zaolig nuujaor, vans gelèèke... (19860103); Ast waor wier wèmme ammol wènse/ dan zogget vur grôot èn klèèn/ en plezierig èn gelukkig/ èn... en zaolig nuujaor zèèn. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: Kwot waor wier wèmme wènse); Mar naa is alles wir gewôon/ èn Nuujaor is begonne. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: Allee, stèrkte war....); 't Nuuwjaor dè begonnen is/ Brengt ok vur Willem II/ Mee grote hòòpen goeie hoop/ Ok bèrgen zörgen mee. (Gieleke – wsch. ps. van Michel van de Ven (Lechim) – ongedateerd knipsel uit onbekende bron; ca. 1960-1980); WBD (III.3.2:301) nuuwjaor; - nuuwjaor wènse; Antw. NIEUWJAAR, NIEVEJAAR, in 't N. NOEJAAR zelfstandig naamwoord, mannelijk. en niet o. -Nieuwjaarsdag; Jan Naaijkens, Dè's Biks: nuuwjaor zelfstandig naamwoord - nieuwjaar; Hees nuuwjaor (I:54) Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
|
nieuwjaar , niejaor
, nieuwjaar Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |