Woord: kaal
kaal , kaal , bijvoeglijk naamwoord
, kaal; zoo kaal as ’n lûs, kaal als een luis. Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak |
kaal , koal
, zie: dop. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
kaal , kaal , bijvoeglijk naamwoord
, Zie de wdbb. Kale boter, gesmolten boter, zonder toevoeging van water, meel of iets anders. || Zo kale boter over je stokvis, dat’s veels te machtig. – Evenzo spreekt men op Urk van en ka°le aerpel, aardappelen zonder iets er bij dan wat vet, en ka°le brogge, een boterham zonder kaas of wittebrood er op (Taal- en Letterb. 6, 36). – Zo ook kale wijn, onaangelengde wijn. Vandaar voor den kalen, zo maar, onvermengd; b.v. ik drink’ em voor de kale (ik drink wijn zonder water). – Zie verder een zegsw. op hoofd en luis, en vgl. kaaldijk, kale-gezichten en kala. Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971) |
kaal , kael , ,
, kaal, enkel, louter. De kaele râep wechchooie, de enkele reep, zonder netten er aan, uitgooien in plaats van een anker; wanneer men midden in de visschende schepen ligt. De kaele speerep over: alleen de speerreep (kurklijn boven aan de haringnetten) overgehouden; kael van de râis: zonder veel of eenig resultaat; zò kael as ’n neet: zoo arm als een kerkrat. Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen |
kaal , koal , [bijvoeglijk naamwoord]
, 1 kaal. Koale dòtters = jonge vogeltjes nog zonder veren; 2 met zeer kort geknipt haar. Hai het ‘t hoar koal òf kregen,; 3 Fig. doodarm. Rijm: Hou koaler, hou reoaler; Hou koaler jonker, Hou groter pronker, Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
kaal , kaal , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord
, 1 kaal, 2 gespeend van alles, wat iets aantrekkelijk maakt. Nen kaaln keal, iem. die het er lelijk bij laat zitten Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl. |
kaal , kaol
, helemaal kaol verslete, verwend helemaal versleten, verwend. Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
kaal , kaal , bijvoeglijk naamwoord
, Ook: zonder iets bijpassends. | Hai eet kale piepers, want hai lust gien groente. Ik hew de boer kaal en gien âre troef. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
kaal , kaal
, kaalder, kaalste , kaal; geheel, volkomen. Dat is ’ne kaaien Hannes: dat is een kale mijnheer. ẹ Kaal jėske: een afgedragen jasje. Zoo kaal wie ’n loes: zo arm als Job. Kaale maanẹs, of: kaale mesjeu: kale jonker. Kaale sjiet: koue Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
kaal , kaal , kael, kaol, , bijvoeglijk naamwoord
, (Zuidoost-Drenthe, Zuidwest-Drenthe, zuid, Midden-Drenthe). Ook kael, kaol Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
kaal , kaol
, 1) kaal. Hij hè unnen kaolen hàs, hij heeft een kaal hoofd; 2) helemaal, hij hèggut kaol verspùld, hij heeft alles verloren. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
kaal , kaal , kaol
, kaal. Kale kak ‘verbeelding’, kale nete ‘iemand die niets bezit’. Zo kaol as een kikker Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
kaal , kaol
, kaal , Ze zègge dé'k kaol zéij, mér dé's nie waor, 'n paor hôrkes stôn'ner nog óp. Ze zeggen dat ik kaal ben, maar dat is niet waar, een paar haartjes staan er nog op. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
kaal , kael , bijvoeglijk naamwoord, bijwoord
, 1. kaal: van de schedel van mensen, ook: van delen van het lichaam, van vogels, van bomen, grond of begroeiing 2. zuinigjes, karig 3. zonder beleg (van een boterham) 4. armoedig, zonder geld Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
kaal , käol , bijvoeglijk naamwoord
, kaolder, 't kaolste , kaal , (attr. m. kaole, vr. kaol, o. käol, mv. kaol. pred. käol) (zie 'platzak') Zw: Kaole sjmaole: 1. Platzak 2. Karige kost.; kaal (zo kaal als een luis) zoe käol wie 'n loés; kaole karige (kaole kost) kaole sjmaole VB: Get makronie mêt temattesaws, zoonder e sjtökske vlèis, dat ês mer kaole.; zoe käol zién wié 'n loës platzak (platzak zijn); zoe käol zién wié 'n loés; kaole sjmaole platzak (platzak zijn); kaole sjmaole VB: Nèi, ich gaon neet nao de kaffee, 't ês kaole sjmaole hûi. Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
kaal , koal
, kaal Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk. |
kaal , kaol
, kaal. Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier. |
kaal , kôl , kaâl
, kaal Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
kaal , kaol , kääl
, 1. kaal; 2. helemaal (W.-Veluwe); kaole knikker, kale knikker, käle knikker, kaal hoofd. Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere. |
kaal , kaal , bijwoord
, volledig (Land van Cuijk) Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren |
kaal , kaal
, kaalder, kaalst , kaal , Dae haet eine kale kop. Dao is ’t kale-smale: daar is armoede. Ein kaal mak: jong vogeltje zonder veren. Eine kalen Hollenjer.: jong vogeltje zonder veren. Eine kalen Hollenjer. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
kaal , kaâl , kaal , bijvoeglijk naamwoord
, kale , kaal; eine kale, eine kale sjieterd, eine kale jas – een kakker; kale sjiêt – kouwe kak; kaal katsj – pas uit het ei gekomen vogeljong; kale glibber – kaal hoofd; kaal uëver dae zwaas – kaal geschoren hoofd zie ook zwaard Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
kaal , kaal , bijvoeglijk naamwoord
, kaal Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
kaal , kaal , bijwoord
, helemaal Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
kaal , kaol , bijvoeglijk naamwoord
, kòlder, kòlst , "kaal, quasi-welgesteld; kaole kak - kale kak; ene kaolen bôom - een boom zonder bladeren; MP gez. Hoe kòlder/ grótter hónd, hoe meer vlôoje. R.J. 'deh kaol en kaoi Parijs'; Cees Robben: zene gladden kaolen bòl; H. van Rijen (1988): ene kaole tèbbes - een kaal hoofd; Tèùs han ze ginne naogel gehad om der kont te krabbe. Kaole kak waar et en daor waar alles meej gezeej. (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 2, Tilburg 2007); WBD III.4.1:26 'kaal jong' (= kaol jong) - jong en kaal vogeltje; ook 'kale neet' of 'nestjong'; Karel de Beer, Tilburgs bijnamenboek (2000): Bonnie de kaole = frater Bonifatius (blz. 100); WBD III.3.1:302 'kak, hoge kak, kale kak' = bekakte praat; WBD III.1.1:51 'kaal' = kaal (hoofd): kaole kòp, kaole knikker; WBD III.1.3:17 'kaal' = versleten; ook: 'afgedragen'; Bont bijvoeglijk naamwoord – kaal; Dè kos nie; Ze rikte saome jaorelang; dè din ze ammol gèère; èn zaat er in de pot genòg; dan ginge ze ònt tèère. Naa zon ze nòr de Schouwburg gaon; Trees kocht en zwart-grèès kleeke; omdé die kleure zôo op de haor; van durre meens geleeke. Sjaan zòcht en aorig truike èùt; hêel sjiek, meej kòrte mouwe; vuurrood, want Jaonus heure man; is zôogezeej enen blauwe. Toen zeej Merie: „Ik blèèf mar tèùs; aanders krèède schandaole; kzôo gèère meedoen, mar ge wit: ""De mènne is ene kaole.""; LECHIM; " Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |