Woord: huisje
|
huisje , huiske
, sekreet of gemak. Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk. |
|
huisje , huisje , onzijdig
, huisjes , het geheim gemak, de beste kamer. Dit woord is hier nog al veel in gebruik. Men zegt: naar het huisje gaan. Bron: Bouman, J. (1871), De Volkstaal in Noordholland, Purmerend. |
|
huisje , hü̂sken , onzijdig
, bestekamer. Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak |
|
huisje , huuske , húsien, húsie, hoeske, hoesie, huzentje
, privaat. Deze woorden gelden, evenals: beste koamer, meesterharm, tante Meier, ’t kantoor en plee, voor fatsoenlijk; meer gewoon is: gemak; ruw boerenvolk zegt gewoonlijk: schiethoes, of: schietgemak. de les opzeggen bie meester Harm = noa meesterharm goan = noa ’t gemak, (enz.) goan. Oostfriesch hûske, hü̂̂sken, hûsje, hü̂̂sje, Westfaalsch huseken, Engelsch little house, Oostfriesch brillhüüsje. (West-Vlaamsch Portegaal (Portugal)) – huuske of hoeske ook de ruimte tusschen de beenen van een op een’ stoel zittend persoon, doch alleen in de kindertaal: Koom moar in voaders huuske en warm die = ga maar tusschen mijne beenen staan en warm u (bij het vuur). – Hebben twee of meer spelers eenig geld, bv. den pot gemeenschappelijk, en moet het spel zelf, of zal eene kaart er over beslissen, wie dien hebben zal dan zegt men: ’t is in ’t huuske. huzentje (Goorecht) = spinnetje (Stad-Groningsch) = huuske (Ommelanden enz.) = zeker met de naald gemaakt klein, hol werk aan het borstgat van een hemd, ten einde het opscheuren te voorkomen. (Elders noemt men het schertsend: vlooienrekje.) Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
|
huisje , hü̂̂sken
, Huisje, bestekamer. Gr. hoeske. Sam. Hü̂̂skemest – beer. Bron: Draaijer, W. (1896). Woordenboekje van het Deventersch Dialect. ’s-Gravenhage: Martinus Nijhoff |
|
huisje , hü̂sken
, Huisje, bestekamer. Gr. hoeske. Sam.: Hü̂skesmest – beer. Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer. |
|
huisje , hüske
, W.C. Klein kinder op groeëte luu’s hüske, wanneer er een onbeduidend persoon zich meer inbeeldt dan hij is. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
|
huisje , hüssien , onzijdig
, bestekamer Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen |
|
huisje , huusken , zelfstandig naamwoord, onzijdig
, WC Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl. |
|
huisje , huuske , onzijdig
, huisje, plee (de wc; vroeger buiten). ’t huuske Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
huisje , huussie
, (ouderwets), W.C. Bron: Steenhuis, F.H. (1978), Stoere en Olderwetse Grunneger Woorden, Wildervank: Dekker & Huisman |
|
huisje , huisie , zelfstandig naamwoord
, 1. Huisje. 2. Ouderwetse plee, doorgaans buitenshuis en vaak aan de waterkant. Het woord komt o.a. voor in het spotrijmpje: Kè je goed vange? … Den bè je goed om onder ’t huisie te hangen! Zegswijze je moete ’t huisie bai ’t skuurtje houwe, je moet zodanig te werk gaan, dat je het (financieel) kunt volhouden. – ’n Huisie van loup-an, een gezellig huis waar men graag even aanloopt. – Bai ’n hoilig huisie angaan, zie hoilig. – ’t Is deer van ’t grôte huisie, ze doen daar graag deftig of royaal. – Op ’t grôte huisie kakke, deftig of royaal doen. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
|
huisje , huuske
, de plee. Livver oppe huukskes ás op e fiês huuske. Bron: Kuipers, Cor e.a. (1989), È maes inne taes. Plat Hôrster, Horst. |
|
huisje , heusjke
, toilet. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
huisje , hussie , zelfstandig naamwoord
, (‘huisje’) toilet (KRS: Lang) Een geval van Utrechtse klinkerverkorting; zie hoofdstuk 2, punt B.5. Bron: Scholtmeijer, H. (1993), Zuidutrechts Woordenboek – Dialecten en volksleven in Kromme-Rijnstreek en Lopikerwaard, Utrecht |
|
huisje , huussien
, 1. huisje. 2. W.C., vaak op enige afstand van het huis. Bron: Bos-Vlaskamp, G. e.a. (1994), Olster woorden, Olst. |
|
huisje , husie
, 1. wc; stond vroeger vaak op enige afstand van het huis; 2. huisje. Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte |
|
huisje , hoesien , 0
, hoesies , 1. klein huisje 2. wc Most even wachten ik mout eerst nog even op het huusie (Vtm),...neug hen ’t hoesien (Sle), Het huusie leegmaoken (Erf), Aj neug hen ’t huusien mussen zat er meestal een aander op (Hgv), Bij oes stund het huusien buten (Ruw), Bij de eein steeit ’t hoesie vort an de kaomer de aander hef hum heeil aachter op de deel (Eex), zie ook o.a. schiethoes, poepduze, plee, kiepeltun Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
huisje , huiske
, w.c. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
huisje , usien
, w.c. opzij van de boerderij boven de gierkelder. ’t Usien bi’j de skure laoten ‘weten hoever je kunt gaan’ Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
huisje , huusie
, de W.C. die vroeger op enige meters afstand van het woonhuis stond. Al hoef ze niet nao buutn, toch heur ie ’t nog wel: “Ik gao naor ’t huusien.” Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde. |
|
huisje , hûske
, toilet , Vruuger baauwde z'n kléén hûske óp 't éérf meej 'n pleej ur'in, dörrum is dé't hûske. Vroeger bouwden ze 'n klein huisje op 't erf met 'n poepdoos erin, dat was dan het toilet. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
|
huisje , husien , zelfstandig naamwoord
, et 1. klein huis, zie ook huus 2. wc, soms nog alleen voor een ouderwets type, nl. in een apart hokje buiten of ingebouwd in het bedrijfsgedeelte van de boerderij 3. in toepassing op een speelhuisje, een huisje voor huisdieren e.d., ook: attributen als blokken, oude gordijnen etc. die bij het spelen van kinderen tezamen een huisje moeten voorstellen, vgl. ook husienspeulen 4. huisje van een slak 5. in wied in et husien gezegd van iemand die de benen ver uit elkaar heeft Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
|
huisje , huissie , zelfstandig naamwoord
, huissies , 1. privaat buitenshuis, latrine Ze hadde ’t wurveltie op de deur van ’t huissie gedaen en ’t meñsie opgesloote Ze hadden het sluitklosje op de deur van het privaat gedaan en het oude vrouwtje opgesloten 2. [Phk] gebied rond de preekstoel Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal. |
|
huisje , hûiske , zelfstandig naamwoord, onzijdig
, hûiskes , - , wc , VB: Vreuger wäor 'n W.C. éch 'n hûiske aachter ién de moostem. 't Sjtoonk dao altiéd vervaarlik. Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
huisje , höske
, 1. eenvoudig huis; 2. w.c. Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk. |
|
huisje , usien , zelfstandig naamwoord
, 1. huisje. Uitdr.: ‘t Usien bi’j de skure laoten ‘niet afdwalen van het onderwerp’; 2. wc. Ook: (kak)deuze. Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
|
huisje , hûske
, toilet/poepdoos buiten , nor aachtere gaon = naar de w.c. gaan- bij ’t mienste wak drienk mot ik nor aachtere = bij het minste wat ik drink moet ik naar de w.c. Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’ |
|
huisje , huiske
, plee in de tuin, huisje Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
|
huisje , hûske
, de w.c. buiten Bron: Gast, C. de (2011), ’t Boekske van de Aolburgse taol, Wijk en Aalburg: Stichting behoud Aalburgs dialect. |
|
huisje , husie , husien, huusje, huusjen, huusken, huuksie, huukske
, 1. toilet; 2. separaat bouwsel met daarin het toilet, meest bij een boerderij; naor ’t husien (etc.) gaon, zijn behoefte doen; husiesputte, beerput. Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere. |
|
huisje , huuske , onzijdig
, w.c. (buitenshuis) , Op ’t huuske zitte. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
huisje , t huuske
, WC, toilet ook sjiethuuske, sjietske Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
|
huisje , thuuske
, zie huuske,’t Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
|
huisje , huuske , huske
, huuskes/huskes/tuuskes/tuskes , (verkleinwoord) tweede vorm Nederweerts, Ospels; toilet buitenshuis, wc buitenshuis; tuske, tuuske (verkleinwoord) eerste vorm Nederweerts, Ospels; tweede vorm Weerts (stadweerts), Buitenijen (kerkdorpen rondom stadskern); wc buitenshuis Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
huisje , höske , huiske , zelfstandig naamwoord, verkleinwoord
, "1. huisje, daar waar men zijn behoefte deed; plee; – Hij zit al en ketier op et höske; Et höske lichte = de beerpot van de W.C. leeghalen; Handschrift Daamen 1916: ""höske - op 't höske zitten (op de WC)""; RJ. 'a's Mieke lang op 't hùske zit'; Dètter veul sôrte meense zèn/ lèèkent wèl klaore taol/ Mar as ge op et höske zit/ Dan ruukte allemòl egaol. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: ‘Gin verschil‘); Aachter in den hof bij de smid stond het huiske. Vruuger stonden de huiskes ammel aachter in den hof, as ge ’s naachts buikpent kreeg koste in oe vaon, mee of zonder heldere maon, over den hofpad daor nor toe waandelen. [BRON]; De Wijs – As ge meteen nao oew eten naor ’t huîske gaot, noemen wij dè laojen en lossen (16-01-1975); Van Beek - Wat ""'t huske"" of ""de beste kamer"" is, weet ge. (Nwe. Tilb. Courant; Tilburgse Typen afl. XIII; 28 maart 1958); Cees Robben – [na het kerstdiner:] Gao irst d’n hof is in../ Naor ’t höske... (19611221); Cees Robben – ’t Höske.. of wel ’t sekreet (19601104); Cees Robben – Ik licht naa ’t höske... en rij meej de ton... (19570309) [Als de beerput onder het huisje vol was, werd die ‘gelicht’ ofwel leeggeschept; de mest werd overgeheveld in een andere ton.]; Cees Robben – En vur ’t höske maoket niks uit of ge reerug of peestamp het gegeete.. (19870417); K [ik] vloog et höske op èn aaf./ K moes van èèrmoej nòr den dòkter/ die me en remeedie gaaf. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: De weekes aachteraaf); Ze zin: De höskes van ons hèùs/ die stòn nòg ammol bèùte/ èn dörom kan den hösbaos fèèn/ nòr huurverhôoging flèùte. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: De biste-kaomer); ...en hier op ut höske hoef ik allêên mar nor mun êêge gezêêk te löstere... (Hein Quinten, Tilburgse spreuken; ca. 1990); Piet van Beers – ‘’t Höske’: Vruuger....bij ons thèùs/ hadde we ok 'n höske./ Dè wier ènnigte keere per jaor/ dur unnen boer leeggehòld./ Den boer kreeg dan aaltij/ geld van onze Vadder./ Wij kreege dan ""staank vur daank"" (Brabants Bont – 1; z.j., ca. 2005); Stadsnieuws (rubriek): wòcht èfkes, vur we gòn moet ik nog op et höske - ... naar het toilet. (160510); Frans Verbunt: de plaanke vant höske schèète; As de tillevisie zôomar stopt; of ‘t höske stevig durlòpt; liefst op zondag in de naacht; dan zuke-z’iemand die kan kome; en as’t kan vur niks; die dè vlug en netjes oplost. (Lauran Toorians; Ik zèè ne sul; CuBra; 200?); De Poepdôos…; Vruuger ha´n de èèrme meense / gin van allen ´n W.C. / Mar…toen zaate ze te kakke / op “´t Höske” of “de Plee”. / Mistal was´t ´n houte kietje / meej ´n plaanke “hartjesdeur” / Op ´t dak daor laage panne / èn er hing unne stèèrke “geur”./ Op de plòts waor ge gingt zitte / was er middenin ´n gat. / Wègge daor dan poept of pieste / viel onmiddelek in ´n vat. / Aon de muur zaat unne spèèker / èn ennen hêele rits papier / van de kraant gescheurd in vèllekes / die ge dan kost leeze hier. / As zo´n vat of ton dan vol was / wier dè dur ennen boer geligt. / ´k Zèè daor wèl es nòr gan kèèke / Mar…ik nêep m´n neus wèl dicht. / Zeuventig jaor ist al geleeje / mar toch dènk ik er nog ôot aon / as´k de boere stront zie rije / die derre stal hèbbe gedaon. (Piet van Beers; www.CuBra); WBD (III.2.1:112) 'huiske' ,c.q. 'gemak' = wc: ook 'plee' genoemd; verkleinwoord van 'hèùs', met vocaalkrimping; Jan Naaijkens, Dès Jan Naaijkens - Dè's Biks – - 1992 – ; (1992): (1992): 't höske - bistekaomer, plee, nummer 100; 2. huisje, verkleinwoord van huis; Miep Mandos-v.d.Pol - Aantekeningen Brabantse spreekwoorden - gezegde: Dè zèn daor zón lêege höskes dègge wèl plat mót praote; aanders kunde nie binne. Brabantse spreekwoorden (Mandos): hèdde is en höske nòr oewe zin, dan kröpt er gaaw en aander in (Handschrift Daamen 1916:) - Als je het naar je zin begint te krijgen, ga je dood.; huiske; van ‘hèùs’; huisje, in het bijzonder een wc-huisje op het erf of in de tuin; Cees Robben – As ’t huiske wir is was gelicht... (19701016); zie höske" Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
|
huisje , huuske
, toilet Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |