Woord: pul
|
pul , pul
, jonge hen, kuiken. Van ’t Fransche poule en het Latijn pullus, welke laatste woord allerlei jong van gedierte beteekent. Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk. |
|
pul , pul , onzijdig
, pullen , het jong van een vogel; hennepul, eendepul. Ik heb een paar zwanen met tien pullen gezien. Bron: Bouman, J. (1871), De Volkstaal in Noordholland, Purmerend. |
|
pul , pul , [zelfstandig naamwoord]
, mv. len , eene tinnen, cylindervormige kan, met een deksel, waaruit men vroeger bier plagt te drinken en zoo aanleiding gaf tot het bekende Spw. 'wie het onderste uit den kan wil hebben, krijgt het deksel (lid) op den neus'. Voor den verkoop van het bier moest de tapper gebruiken 'ge-ijkede Kroes-pullen'. Ordonn. op den impost op de Bieren. Art. 13. Eene kleinere soort van zulke tinnen pullen stelde eene bepaalde maat voor den sterken drank voor. Waarschijnlijk van het Lat. ampulla? en alzoo met het Christendom hier in zwang gekomen (z. Du Cange, l.l. in voc.). 'De kerkelijken liepen met hunne kleinoodien langhes der straeten, met silverwerk, met kelken, sacramenthuiskens, pullen.' Brandt, Hist. der Reform. i. bl.357. Ook Hd., althans in de volkstaal (of is het dáár flesch?) b.v. 'Dazu schmeckt mich der Kümmel jut / Aus meine volle Pulle.' Der Eckensteher Nante. S.31. Eng. pull, teug. 'The dervise ... drank ... the large flagon to the very bottom at a single pull.' W.Scott, The Talisman vol.ii. pag. 220. Edit Zwickau. Bron: Boeles, P. (ca. 1875), Idioticon Groninganum. Vergelijkend woordenboek van den Groningschen tongval, uitgegeven door Siemon Reker, 1977, Egbert Forsten & Profiel. |
|
pul , pul , zelfstandig naamwoord, onzijdig
, Verkl. pultje. - 1) Het jong van een eend, zwaan of kip. Synon. pulp, piepel. || Een eend mit tien pullen. Kijk ers wat ’en lieve pultjes. – Evenzo elders in N.-Holl. (BOUMAN 86; Taalgids 2, 120); ook KIL. vermeldt: “pulle, Holl. j. poelie, pullaster, pullastra”. Vgl. Fri. einepyl, onzijdig, jong van een eend (HALBERTSMA 880), Ned. piel, jonge eend (VAN DALE), Geld.-Overijs. pîlente, pîleke (GALLEÉ 22 b), Oost-Fri. Ndd. pile, pîl-ânte, pîlke (KOOLMAN 2, 717; SCHAMBACH 154). – Zie de samenst. eendepul, hennepul. 2) Klein kind, maar meestal in minachtende zin: stumperd, zwakkeling. || Drie maanden ’etrouwd, en nou al ’en pultje! – Heb-je ’et kindje van Guurt al ’ezien? och, mens, ’t is zo’n pultje. – Vgl. de samenst. hoerepul. 3) In deze zin mann. Olieslager, werkman op een olieslagerij. Meestal in de samenst. oliepul; zie aldaar. De bijnaam zal wel gegeven zijn, omdat olieslagers in hun werkpak dezelfde gele kleur hebben als eendepullen. – Vgl. pullen. Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971) |
|
pul , pulp , zelfstandig naamwoord
, Jonge eend. Thans verouderd. – Synon. pul, piepel. || Op ’t gesichte van een Eend, met Pulpen, SCHAAP, Bloemt. 79. Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971) |
|
pul , pöl
, kleine kip, ook gezonde meid. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
|
pul , pul , puul, pil , zelfstandig naamwoord
, 1. Kuiken. Vgl. Frans poule = kip. 2. Baby, kind. Verouderde variant pil. Verkleinvorm pultje. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
|
pul , pöl , vrouwelijk
, pölle , pölke , jonge hen; jong meisje. Dat is al ’n ferm pöl: dat is al een flink meisje. Haut doe dien pöl vas, dan laot ich mienen haan loupe, woo ich wil: hou jij je meisje thuis, dat heeft zij geen last van mijn zoon. Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
pul , pöl
, opgroeiend jong kipje, niet meer bij de klokhen; verkleinvorm pölleke. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
pul , pul , pulle , 0
, pullen , Ook pulle (Zuidwest-Drenthe, Midden-Drenthe, veengebieden Oost-Drenthe) = 1. kan, kruik, drinkgerei Ik wil even een pulle drinken mithebben (Klv), Zet die pulle mit thee mar in de sloot, dan blif ze kold (Ruw), Bie de pompe stund altied een pulle (Ros), Een pulle mit warm water op berre veur de vouten (Bco), De boeren namen ’s zommers een blauwe pul met kaolde thee of koffie met hen het laand (Bei), z. ook tuit 2. bierpul Bier drinkt ze oet pullen (Pdh) 3. melkbus (Zuidwest-Drenthe) Hij zette de pullen in de fietskarre en trapte zachiesan op huus an (Hgv), Ie mut het lid van de pulle wat wieder indrukken (Bro) 4. vaas Wat hej mooie bloemen in die pulle staon (Dwi), Op kasten stunden vaak pullegies en op de schörstien bekers (Sle) 5. zak (dva) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
pul , pul
, jonge kip, tienermeisje , És zóó'n schón pul in de straot kömt, kiike de jóng manne d'r óógen ût. Als zo'n mooi meisje de straat in komt, kijken de jongens hun ogen uit. Meervoud pulle. De pulle zén bekant ôn de lèg, daor kun'de nog hil wa aojer van raope. De jonge kippen zijn bijna aan de leg, daar kun je nog heel wat eieren van rapen. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
|
pul , pulle , pul , zelfstandig naamwoord
, de 1. gewone melkbus, kleiner type melkbus of soortgelijk busje voor karnemelk, pap e.d. 2. flinke hoeveelheid: die in een pulle, bet. 1 gaat 3. bierpul 4. vaas (vooral voor bloemen) 5. ouderwets soort veldfles met tuit waarin men koffie, thee, karnemelk meenam naar het land Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
|
pul , pullechie , uitdrukking
, Hij viel wel in ‘t pullechie Hij viel wel in de smaak Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal. |
|
pul , pöl , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, pölle , - , meisje , (jong meisje) pöl VB: Dat ês noé nog 'ns 'n fleenke pöl. Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
pul , pöl , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, pölle, pôlle , pölke, pôlke , pul , VB: 'n pöl kênt 'n beerflés van 'nnen havve liter zién, 't kênt oüch e soert kan zién oe beer oét gedroonke wörd.; fopspeen pôl Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
pul , pulle , zelfstandig naamwoord
, pul. Doe mi’j maer een pulle bier. Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
|
pul , pöl , vrouwelijk
, pölle , pölke , 1. jonge kip 2. jong meisje 3. pul , De boer haet sjoean pölkes. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
pul , pul , zelfstandig naamwoord
, "N. Daamen (handschrift 1916) – ""pul - klein vierkant peperkoekje, waar om wij als kinderen op de markt loterde (loten)""" Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
|
pul , pöl
, pölle , kip (jong) Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |