Woord: ploeg
|
ploeg , ploeg , broodploeg
, een broodploeg is een krom stuk houts waarin men het broodmes vastmaakt, en dat men achter den arm vast zet om gemaklyk groote harde roggebrooden klein te snyden. Bron: Berg, A. van den en H.J. Folmer (1774-1776), ‘Veluws en Drents uit de 18e eeuw’, uitgegeven door K. Heeroma in: Driemaandelijkse bladen 12 (1960), 65-83, 97-116. |
|
ploeg , plough , [zelfstandig naamwoord]
, een ploeg. 2) het sterrebeeld de groote beer (z.Wâgen). Ploughosen, slopkousen, die de ploeger bij zijn werk draagt. Fri. Goer. slikvangers, Over-Flak. sliklappen. Bron: Boeles, P. (ca. 1875), Idioticon Groninganum. Vergelijkend woordenboek van den Groningschen tongval, uitgegeven door Siemon Reker, 1977, Egbert Forsten & Profiel. |
|
ploeg , plôg , mannelijk
, plôge , ploeg. Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak |
|
ploeg , ploug
, ploeg; de ploug d’r in zetten = oud grasland, ook: een mislukt gewas omploegen; verkleinvorm plougke (= ploegje); eene soort van handploegje om tusschen de rijen aardappelen den grond om te woelen. driescharige ploeg, zie: dreischeer. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
|
ploeg , ploog
, ploeg. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
|
ploeg , ploug , vrouwelijk
, plöuge , ploeg Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen |
|
ploeg , ploug , ,
, ploeg; groep vaartuigen, of groep mensen, die tegelijkertijd hetzelfde doen: Wij voere bij d’ âeste ploug. Ze werkte an twie plouge, om die week nog te vaere. Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen |
|
ploeg , ploug , [zelfstandig naamwoord]
, 1 ploeg. Ploug het op ‘t veurìn van boom n schief, om grond deur te snieden en n mooie vurg te moaken. Mor soms zit ter n korreltje veur in, dat is n lutje radje dat over grond hìn rolt. ‘t Kin ook wezen, dat, korrel en schief nait neudeg binnen, moar dat de plouger n vout bruukt; dij glidt over grond hin. Binnen ookwel plougen mit n groot rad van veuren. Der bin plougen mit ain staart, moar paardij bruken laiver ain mit twij staarten. Ploug ter in zetten = ‘t land ploegen Hai het peern verkeerd veur de ploug = hij pakt de zaak verkeerd aan; 2 (Statenzijl) zware egge, om de afwatering buiten de sluis open te houden. Zie ook plougbolle.; 3 plougschoaf. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
ploeg , ploug , [zelfstandig naamwoord]
, 1 ploeg, 4 stuks, in: n ploug praimen = een stel breinaalden; 2 ploeg, aantal arbeiders. n Dag- en n nachtploug onder n plougboas; 3 de gòllen ploug = de mannen die op bod- en strijkgeld aasden en dus de prijs opdreven Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
ploeg , kropke , zelfstandig naamwoord onzijdig
, kleine ploegschaar, die soms ‘t mes vervangt. Zie ploug. || ploug , (Hogeland) Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
ploeg , ploog , zelfstandig naamwoord
, plong , pleugsken , ploeg. De ploog wa wier trekng kùnn, weer op krachten gekomen zijn; de ploogsteare, sterrebeeld, de Grote Beer Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl. |
|
ploeg , plouch , vrouwelijk
, pluich, plouge , pluichske , ploeg; ploegschaaf. Hae kump achter de plouch oet: het is een onbeschaafde kerel. Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
ploeg , ploech
, ploeg. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
ploeg , ploog
, pleugien , ploeg. Bron: Bos-Vlaskamp, G. e.a. (1994), Olster woorden, Olst. |
|
ploeg , ploeg
, ploeg; * as de ploeg werkt, roest’e niet: arbeid adelt; hi kump zo achter de ploeg vandan: hij lijkt zo uit de klei getrokken. Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte |
|
ploeg , ploeg , ploog, plooug, ploug, plouge , 0
, ploegen , (Zuid-Drenthe, Midden-Drenthe). Ook ploog (Zuidwest-Drenthe, Midden-Drenthe), plooug (Midden-Drenthe, Kop van Drenthe), ploug (Kop van Drenthe), plouge (Veenkoloniën, Zuidoost-Drents veengebied) = 1. ploeg As de vruchten van het laand bint, dan kan de ploeg der weer in (Dwij), Vrouger luipen wie daogenlaank achter de plouge (Eco), Vrouger hadden wie een einscherige ploug, maor nou een viefscherige (Zui), Hoeveul laand hej under de ploeg? hoeveel bouwland heb je (Sle) 2. deel van de ploeg, schulp Een geulenjaoger is een warktuug mit drei of vief plougies (Pei) 3. 32 Groninger of 24 Zwolse of Steenwijker mudden zaailaand plus erbij behorend waardeel (N, veroud.) *An de punte van de schöppe zit gold, an de punte van de ploeg zit zulver (Hgv) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
ploeg , ploeg , 0
, ploegen , Var als bij ploeg I, maar geen vormen met -e = 1. groep Daor hebt ze een hiel ploeg warkvolk an de gang zet (Geb), Ze hadden een beste ploeg volk an het krabben (Eri), As het aovend wordt, geeit er een heeil plooug volk hen hoes (Eex) 2. (Zuidwest-Drenthe), in de golden ploeg zoons van grote boeren As de golden ploeg op komt zetten, is er nogal gauw ies ruzie (Hav), ook Van een ploeg eerste klas vaklu wördt wel ies zegd: dat is een golden ploeg (Wsv) 3. vier gelijke breinaalden (Zuidoost-Drenthe, Midden-Drenthe, Kop van Drenthe) Ik kan de breinaalden niet vinden, mor der möt wal een ploeg weden (Sle), Ik moe een dunner ploeg pennen hebben, dizze bint te dik veur dit goren (Sti) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
ploeg , ploeg
, ploeg. mv. pluug. verkl. pluugske. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
ploeg , ploeg
, ploeg Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
ploeg , ploeg , zelfstandig naamwoord
, de 1. bep. landbouwwerktuig: ploeg 2. bep. sterrenbeeld: ploeg 3. veer aan een plank 4. bijeenhorende of bijeenkomende groep personen, bijv. een ploegien jongvolk 5. groep spelers (bij bep. sporten) 6. groep dieren 7. een bep. aantal bij elkaar horende exemplaren, in een ploeg pennen d.i. breinaalden Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
|
ploeg , ploog , zelfstandig naamwoord, onzijdig
, plooge , pleugske , groep Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
ploeg , ploog , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, plooge , pleugske , ploeg , Zw: Dè zich vuur de ploog sjpênt, dat 'r 'm oüch mer trêk: wie een taak op zich neemt moet ze ook volbrengen. Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
ploeg , ploege , zelfstandig naamwoord
, ploeg. Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
|
ploeg , ploog , vrouwelijk
, ploge , pleugske , 1. ploeg, landbouwwerktuig 2. team , De boer haet ein noew ploog. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
ploeg , ploog , zelfstandig naamwoord
, ploge , pleugske , ploeg Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
|
ploeg , ploog , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, ploge , pleugske , ploeg Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
ploeg , ploeg , zelfstandig naamwoord
, ploeg; WBD (II:2727) 'véérploech' - ploegschaaf Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
|
ploeg , plaog
, pleug , plugske , ploeg (werktuig) Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |