Woord: mee
|
mee , met
, voor: mede; met op ʼn daghuur gaan; de boer mot ʼt met weten hoe haard ʼt gaon zal (de paarden niet alleen); er toe met waarken. Gron. mit, voor: mede, Stad-Gron. met. Bron: Molema, H. (1889), Proeve van een woordenboek der Drentsche volkstaal in de 19e eeuw, handschrift |
|
mee , met , mit
, (Stad-Groningsch) = mit = mede; goa je met? = gaat gij mee? neem hōm moar met (of: mit); hij het mie metnomen = hij heeft mij medegenomen, ook in den zin van: bedrogen, afgezet; da’s mooi mit = dat is een mooi, toevallig voordeeltje; ’t is hom mitloopen = ’t is hem medegeloopen, hij is gelukkig geweest; ’t wil niks mit = (het kind) groeit niet voordeelig op, blijft achterlijk; mit lichten = met het aanbreken van den dag; mit vief monden eten, zegt men van het vee, wanneer het veel en aanhoudend regent, waardoor er veel gras vertreden wordt; dat gait ’r mit = dat gait ’r nog mit deur, dat duurt het langst, is op den duur het voordeeligst, beantwoordt nog het best aan het doel; ook, fig.; daar komt men het verst mee; dat zeg ik mit = daar stem ik mee in, dat zeg ik met u; “de jong zien ollers wollen niks mit geven”; (mede geven, bij ’t trouwen). – Ook voor: terwijl, op het oogenblik in: mit dat hij d’r inkomt; mit dat hij schijten wil, enz. (Vgl. v. Dale art. met 1). – En = meedoen, meespelen; wel wil mit? = wie wil meedoen, roepen de kinderen, als zij een spel willen beginnen. Dr. Landr. (1608) III, 28: ten waere die voorwaerden anders met brachten. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
|
mee , met*
, mede, is nog in het Nederlandsche “metgezel” overgebleven; ’t Hoogduitsch “mit” zoowel = mede, als = met; “medenemen” = bedriegen, ook bij v. Dale. Bron: Ganderheyden, A.A. (1897), Groningana – Supplement op H. Molema’s Woordenboek der Groningsche Volkstaal, Groningen (reprint 1985) |
|
mee , met , bijwoord
, wordt vaak gebruikt voor mé, bv.: Gaoj met, dôj met, metgaon, metdôn. Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer. |
|
mee , mei
, mede. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
|
mee , mit , , (bijwoord)
, Ik heb ’r twie teelte mid óver elòòpe voor 15000 gulde.” Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen |
|
mee , mit , met , [bijwoord]
, 1 mee. Ik loop n indje mit. Jong mag mit, d.i. mitgoan. Ik kon hom nait mitkriegen.; 2 er bij. Dat mòie nait mitreken.; 3 als toegift. Dat ‘s goud mit (klem op mit) = dat is een mooie bijkomende omstandigheid. ‘t Is mooi mit! = een voordeeltje.; 4 met iem. meesprekende: Dat zeg ik mit.; 5 mee van ‘t mooiste. Dat is ‘t mooiste mit.; 6 gedeeltelijk. Doar komt ‘t mit van.; 7 Aal wat ik heb is dienent mit = is ook van jou. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
mee , mee , [zelfstandig naamwoord]
, de honigdrank; in vroeger jaren aan kinderen gegeven op Nieuwjaar, zo lang ze nog te klein waren voor brandewijn. || boksemwotter , Oude uitspraak mij. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
mee , mij , [zelfstandig naamwoord]
, oude uitspraak van mee, de honigdrank. ‘t Mijwief liep tegen Nieuwjaar met juk en emmers langs de huizen met mij. Zie zij. Over de overgang van ij naar ee zie Van der Veens Grunneger Aalmenak voor 1952, blz. 42. , (Hogeland) Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
mee , meej
, meteen Dè doe ’k nou meej Dat doe ik nu meteen Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
mee , méêj
, zo nu en dan, af en toe méêj gebeurt ’r dan zòiets! af en toe gebeurt er dan zoiets! Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
mee , van meejaf án
, meteen. Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
mee , mee , bijwoord
, Ook: mede. | An heur het ie ’t méé te danken, dat ie wat worren is. In sommige gevallen wordt het bijwoord mee herhaald, bv. deer konne we mee meeraaie (of: mit meeraaie). Zegswijze mee van de best, de ou(d)st, de jongst, de mooist enz. weze, tot de besten, de oudsten, de jongsten, de mooisten behoren. – Alles het z’n mee en z’n teugen, elke medaille heeft zijn keerzijde, aan alles zijn voor- en nadelen verbonden. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
|
mee , mit
, mede, mee. Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
mee , mej
, soms, mee; di ging mej mej in mei. Bron: Kuipers, Cor e.a. (1993), Zò bót ás en hiëp. Plat Hôrster, Horst. |
|
mee , met
, mee; * as alle met löp … krie’j een lange processie. Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte |
|
mee , met , mit , bijwoord
, Ook mit (veengebieden Oost-Drenthe, Zuidwest-Drenthe) = 1. mee, mede Het was een sleep-an-de-rok. As zij weg gung, wol hij altied mit (Hgv), Daor zit hij mal mit in de mage (Klv), Daor lig het met an daar ligt het ook aan (Sle), Daor bin wij nog lang niet klaor met (Bal), Der is een commissie en hie zit er ok met in (Oos), Ik bin er lid met van (N:ti) 2. op dat moment Mit da’k op de fietse sprunk, kreeg ik een lekke baand (Ruw), Ik wol hum slaogen en met was e vort (Een) 3. in (der) met an wezen a. er mee doende zijn (Zuidwest-Drenthe, Midden-Drenthe, Zuidoost-Drents zandgebied) Ze waren der net met an, toen het begunde te regen (Wes), Ze bint bij oes met het dak an (Exl), Ik wol mien schoenen van de maoker haolen, mar zie waren der net met an (Eke) b. niet meer weten, wat te doen (Midden-Drenthe, Kop van Drenthe) Mit dat wicht was niks te begunnen. De olders waren der met an. Laoter kwam ze met de rok over de kop in hoes zwanger (Zey) 4. (Zuidwest-Drenthe, Zuidoost-Drents zandgebied, Midden-Drenthe, Kop van Drenthe), in met an doen meedoen De hiele buurt dut mit an bij het feest (Nije), As de aander kinder an het speulen wadden, dee Jaan nooit met an (Eex) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
mee , mee
, meteen. hij duuget mee, het doet het meteen. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
mee , mee
, mee Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
mee , mee , uitdrukking
, Ze is mee van de knapste Ze is één van de knapsten (het woord mee is een algemene benaming voor ‘één van de’; bijvoorbeeld: mee van de grôôste/ klaainste/beste etc.) Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal. |
|
mee , mêt
, mee , mêt VB: Ich gaon mêt dich mêt , waach e mént. Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
mee , meej
, mee Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk. |
|
mee , mi
, met Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk. |
|
mee , met , met-, mee, mee- , bijwoord
, mee. Gao-j met? IJ giet ook met. Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
|
mee , meej
, mee , Heej, dè moet nog langer meej! Hé, dat moet nog langer mee! Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
|
mee , mee , bijwoord
, meteen (Den Bosch en Meierij; Eindhoven en Kempenland; Tilburg en Midden-Brabant) Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren |
|
mee , mei , bijwoord
, soms (Land van Cuijk) Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren |
|
mee , mèt
, mee , Gank mer mèt. Get mèt ein höbbe: een relatie hebben. Mèt ein: met elkaar. Mèt en mèt get doon: beetje bij beetje iets doen. Mèt van ’t bèste/dikste: behorend tot het beste, dikste enz. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
mee , mej , bijwoord
, mee, meteen Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
mee , meej , bijwoord, voorzetsel
, met, mee; meteen; Ik speul nie meej meej hullie. - Ik speel niet mee met hen. Cees Robben - ge hètter niks meej te maoke; meej de kèrsdaoge; Cees Robben - As en vrouw ötschaajt meej kraome, dan haawt ze meej der kènder saome. Cees Robben - Tis iedere keer wè aanders mee jou; möllekepap meej prèùme; Schrèèfde Tilbörg meej o èn puntjes/ of alleen mar meej en u?/ èn moet meej naa meej en j/ of moet et zonder? soodejuu! (Henriëtte Vunderink; Grôot dikteej van de Tilbörgse taol; k Zal van oe blèève haawe, 2007); Dialectenquête 1876 - 'n nij rêtuig mid 'n aauw pêrd er veur; brooikes mi kes; mi hert en ziel; Dialectenquête 1876 - hij liep mid'n gewêr - hij liep met een geweer; Dialectenquête 1876 - mit den bêssem kère; DANB dè maoke ze meej den dôojer van en aaj; Mandos - Brabantse Spreekwoorden (2003) - meej Pielepaose / meej kietelpinksetre ('16/'50) - antwoord op de vraag wanneer?; Henk van Rijen - töskoome meej niks - zonder iets thuiskomen; Verh. MEE 1. vz - met: mee iemand mee, mee 'ne riek; 2. bw - meteen: ze waren er mee; uitdrukking : zoo: 's mee - in korte tijd; 3. mee mee (zie blz. 32); A.A. Weijnen; Onderzoek dialectgrenzen in Noord-Braban (1937) - meej (blz. 145); Bont bijwoord - soms, nu en dan, 2) op hetzelfde ogenblik; ANTW. MEE; bw - in sommige samenst.'in 't voordeel': meehebben, meekrijgen, meevallen, meewillen; iemand in iet mee zijn - gelijk geven; Michels in 'Stoffen uit de 16e en 17e eeuw' blz. 292: mee als voorzetsel bij Huygens. Van een gebruik van mee als voorzetsel wordt noch in het Mnl.Wbd. noch in het WNT melding gemaakt. In Brabant is dit het gebruikelijke woord, ofschoon niet overal in dezelfde klankvorm. Zie Weijnen, Dialectgrenzen, blz. 113/114. Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
|
mee , mei
, mee; soms (af en toe) Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |