INT Dialectwoordenboeken

Woord: opsteken

opsteken , opsteken , transitief werkwoord , aansteken, de pijp aansteken. Laten wij eens opsteken, hij heeft zijn pijp opgestoken. Wij gaan onderweg bij vriend A opsteken, d.i.: hem even bezoeken en onze pijp opsteken.
Bron: Bouman, J. (1871), De Volkstaal in Noordholland, Purmerend.

opsteken , opsteken , van het haar, door middel van haarspelden; zij het ’t opstoken hoar; geld aan iets verdienen, in den zak steken, inzonderheid ontvangen van fooien; voor: opgaan. (dien kant) uitgaan; hij stekt in ’t west op = hij gaat (uit) in westelijke richting. Hiervoor ook: steken; zij bin noa de Brei stoken = den kant van Breede opgegaan, ook: zij willen te Breede een bezoek afleggen. Zie ook: opsteker.
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)

opsteken , opstèken , Oplaten. De vl(i)eegerd opstèken.
Bron: Draaijer, W. (1896). Woordenboekje van het Deventersch Dialect. ’s-Gravenhage: Martinus Nijhoff

opsteken , opstèken , Oplaten. De vl(i)eegerd –.
Bron: Draaijer, W. (2e druk 1936), Woordenboekje van het Deventersch Dialect, Deventer: Kluwer.

opsteken , opsteke , , , 1. bij het steke zich verplaatsen tegen de windrichting in: We wâere vast ’n mijl of zöstien op-estoken. 2. een touw op een ander touw vastmaken: sâaizings opsteke bij het skiete; brâels opsteke. 3. op grooten afstand door herhaald opsteken van een voorwerp te kennen geven hoe groot de vangst is: Hij steekt op. 4. een pijp, sigaar aansteken: steek ens op!
Bron: Overdiep, G.S. (1949), Woordenboek van de Volkstaal van Katwijk aan Zee, Antwerpen

opsteken , opsteken , [werkwoord] , 1 opsteken. ‘t Hoar opsteken.; 2 de aardappels in de grond losmaken met n greep.; 3 de korenschoven aanreiken met de vörk, op ‘t land om ze aan te geven aan de vlijer op de wagen; in de schuur, van de wagen op ‘t goul, waar de schovensmieter ze aanneemt.; 4 aansteken. Laamp opsteken.; 5 in de zak steken. Hai het ter nait veul van opstoken. Ook fig.; 6 aanwakkeren (onoverg.), Wind stekt op; gaan naar. Hai stekt in ‘t Westen op.
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen

opsteken , opstéke , In zich opnemen. Ge stékt ’r allicht wa van op! Je leert er wellicht iets van.
Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk

opsteken , opsteke , werkwoord , Ook: 1. Een kort bezoek brengen. Eigenlijk niet langer dan nodig is om even een pijp op te steken of te roken. 2. Onderweg een café(-restaurant) aandoen. | We hewwe opstoken in ’n kefeetje onder Alkmaar. Zegswijze opsteke in de groene herreberg, onderweg rusten in de berm, het paard rust gunnen en even in de berm laten grazen (verouderd). – Droug opsteke, onderweg rusten zonder een café aan te doen.
Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer

opsteken , ópstééke , hooi met de gaffel opsteken bij het laden.
Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo.

opsteken , opstekken , stak op, op estökken , 1. aansteken; 2. opsteken.
Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte

opsteken , opsteken , sterk werkwoord, (on)overgankelijk , 1. opsteken Hie zit er wal bij, mor hie stek er niks van op leert er niets (Sle), IJ moet eerder je vinger opsteken omhoogsteken (Emm), Die hef het haor op esteuken (Pes) 2. lossteken van aardappelstammen As de andern hen melken gungen, mus ik de eerappels opsteken (Bov) 3. opschudden bij het vlegeldorsen, (zelfst.) Bai het opsteken kommen de koppen, die onder lagen, bovenop te liggen (Row) 4. aanleggen, pleisteren Dommiet moj even anholden, dan wiw even opsteken (Eev), Zij hebt onderweg een paar keer opsteuken (Hgv) 5. aansteken Wacht nog mar èven mit laamp opstikken, ie kunt het nog wel zien (Bro), Ik gao de lantèerns opsteken (Sle) 6. naar boven steken, schoven of hooi met een vork opsteken De touscheiter stak ze op naor de bult (Bco) 7. op de pennen zetten (md) Mij dunkt, ik mus een paor hozen opsteken 8. bij zich steken (be:Eel) Het geld opsteken
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum

opsteken , opsteuken , iemand tot iets kwaads aanzetten; z’n eigen ópsteuken, zich opwinden.
Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden.

opsteken , opstikken , werkwoord , 1. omhoog brengen door te steken 2. opwaarts houden 3. omhoog doen en vastmaken (van het haar) 4. door te steken aanIets bevestigen 5.In wat/niks opstikkenIets/niets leren, zo ook d’r wat/niks van opstikken erIets/ niets van leren, wijzer van worden 6. aansteken, doen ontbranden 7. aanleggen, aansteken 8. aanbreken 9. drinken, proosten 10. hard gaan waaien
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.

opsteken , opsjtëke , werkwoord , opsteken , (zie 'steken') VB: Kêns te neet hélpe d'n ous ién te hoële, daan kêns te de bössele opsjtëke.
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt

opsteken , opstèken , werkwoord , opsteken.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie

opsteken , opsteken , een kort bezoek brengen.
Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere.

opsteken , opstaeke , opsteken , De haor opstaeke. Ein segrèt opstaeke.
Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn

opsteken , opstaeke , werkwoord , stiktj op, staak op, opgestoeëke , 1. opsteken 2. geperste balen stro met een hooivork oppakken en omhoog tillen om op een kar te laden 3. omhoogsteken 4. aansteken (een kaars)
Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel.

opsteken , opstaeke , werkwoord , stiktj, stoeëk/stook, opgestoeëke/opgestoke , licht aandoen, kennis opdoen, eme -, iemand ophemelen
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.

<< vorige pagina