Woord: moor
|
moor , moor
, zwarten, gegoten, ijzeren ketel, waarin ’t water wordt gekookt. Ongetwijfeld noemt men hem alzoo om de overëenkomst zijner kleur met de Mooren of zwar Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk. |
|
moor , moor
, Klein koffieketeltje, dat gestadig op en bij het vuur of in de heete assche staat, en dat zelden wordt gezuiverd, althands nooit van buiten, zoodat het er zwart en berookt uitziet en dan ook niet op tafel verschijnt. Bron: Buser, T.H. (1856-1861), ‘Geldersch Taaleigen’, in: De Nederlandsche Taal 1856, 1: 13-17, 163-188; 1857, 2: 194-217; 1858, 3: 271-278; 1859, 4: 186-197; 1861, 6: 61-68. |
|
moor , moer
, moor, ook waterketel. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
|
moor , moor , [zelfstandig naamwoord]
, Zo swaart as n Moor. Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
moor , moor , moer , mannelijk
, moorke , moor, waterketel(tje). de (’t) mook(ke) op ’t vuur De waterketel boven het vuur Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
moor , meur , möör , mannelijk
, meure , Moor; zwart paard. Zie: moor. Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
moor , moor , mannelijk
, moore , meurke , bolvormige waterketel, die voortdurend boven het haardvuur hing, vandaar: zoo sjwart wie ’ne moor. Zie ook: haolkëtting. Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
moor , moor , vrouwelijk
, moore , meurke , wortel, peen. Meurke sjrabbe: worteltje schrapen; sliepuit spelen (gepaard gaande met een slijpende beweging van de rechterwijsvinger over de linker. De kinderen zeggen daarbij: “sjliepoet, sjliepoet”: sliep-sliep, dat krijg je niet; als tek Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
moor , moêr
, (fluit)kaetel. Bron: Kuipers, Cor e.a. (1989), È maes inne taes. Plat Hôrster, Horst. |
|
moor , moeër
, wortel; meervoud mòrre, mörre, gele voederwortelen die op de akker worden verbouwd; mörkes, worteltjes, de kleine soort penen die men in de moestuin teelt. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
moor , moeër
, koperen of ijzeren waterketel met hengsel en tuit. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
moor , moor , zelfstandig naamwoord
, waterketel. Oorspronkelijk grote, bolvormige, ijzeren ketel die boven het open vuur hing en daardoor pikzwart werd van het roet (vergelijk: zwartmoor dè ge zèt tegen een vuil kind). Bij het verschijnen van moderne waterketels bleef de oude naam gehandhaafd. Bron: Naaijkens, J. (1992), Dè’s Biks – Verklarende Dialectwoordenlijst, Hilvarenbeek |
|
Moor , Moor
, Moor Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
moor , moor
, ijzeren waterketel. verkl. meùrke. ‘n eike in de moor doen, een tabakspruim in de mond stoppen. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
moor , moor , zelfstandig naamwoord
, waterketel, hing boven het open vuur en werd zwart. * Prof. dr. A.A. Weijnen, Etymologisch Dialectwoordenboek 1996: oorspr. bewoner van Mauritanïe. * Nederlands woordenboek van Koenen / Van Dale: moor: zwarte man. Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur. |
|
moor , moor
, waterketel , De móór is nie mér, hógstes nog ne flûitkeetel, bè ne móór hurd 'n kachel. De waterketel is niet meer, hoogstens nog een fluitketel, bij een moor hoort 'n kachel. Verkleinvorm meervoud murkes. Ge hôt van die murkes die hillemôl in't vuur zakte, dur de ringdèksel hènne. Je had van die waterketeltjes die helemaal in het vuur zakten, door de ringdeksel heen. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
|
moor , moor , zelfstandig naamwoord
, moore , moortie , soort kleine schoffel (licht de harde ondergrond iets op en maakt die los voor een betere ontwatering) Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal. |
|
moor , moer , zelfstandig naamwoord, mannelijk
, moore , muurke , ketel , (bep. gietijzeren ketel) moer (vero.) Zw: Zoe zjwert wie 'nne moer.; zoe zjwert wie 'nne moer zwart (zo zwart als ….); zoe zjwert wie 'nne moer Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
moor , moor , moore watter
, waterketel Bron: Peels-Mollen, J. met werkgroep Weerderheem in Valkenswaard (Ed.) (2007), M’n Moederstaol. Zôô gezeed, zôô geschreeve. Almere/Enschede: Van de Berg. |
|
moor , mwôôr
, waterketel, dikwijls met een “zak”. om het water vlug te laten koken werd het deksel van de kachel genomen en werd de “mwôôr met de zak”, in het gat boven het vuur gezet. kachelringen verkleinden vaak het gat, zodat het vuur toch afgesloten was. Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier. |
|
moor , moor
, waterketel. Ketel, die gedeeltelijk in de kachel hangt, voor het koken van water. Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
|
moor , moor , zelfstandig naamwoord
, waterketel (Den Bosch en Meierij; Eindhoven en Kempenland; Tilburg en Midden-Brabant; West-Brabant) Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren |
|
moor , [peen] , moear , (moea~r) , vrouwelijk
, moeare , muuerke , peen, wortel , De muuerkes sjrabbe: de worteltjes schoonmaken. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
moor , muuer , mannelijk
, muuere , muuerke , moor , Hae is zoea zwart wie eine muuer: hij heeft zich erg vuil gemaakt. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
moor , moear , (moea\r) , mannelijk
, moeare , muuerke , waterketel , Zet de moear ins oppe staof. Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
moor , moeër , zelfstandig naamwoord
, moeëre , muërke , wortel, peen (Duits: Möhre); Wèssemer moeër – gele wortel, gebruikt als veevoer ook stoppelmoeër Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
|
moor , moeër , zelfstandig naamwoord
, muër , muërke , moor, (zwart geblakerde) waterketel Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
|
moor , moeër , zelfstandig naamwoord, mannelijk
, moeëre , muuërke , waterketel Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
moor , moor , zelfstandig naamwoord, mannelijk
, paard, zwart van kleur Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
moor , moeër , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, moeëre , muuërke , peen, wortel; muuërkes(verkleinwoord, meervoud) waspenen, zomerwortelen Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
moor , moor , zelfstandig naamwoord
, waterketel; Van Delft - Een rijf is een hark, een reep is een hoepel, een moor is een ketel, een kakstoel is een kinderstoel. (Nwe. Tilb. Courant; Van Vroeger Dagen afl. 109; 13 april 1929); Henk van Rijen - de schaaw blòkt èn de môor wòsemt - de schoorsteen rookt en de; waterketel stoomt; WBD (III.2.1:192) moor = waterketel, ook 'marmiet' genoemd; Stadsnieuws - Doe es waoter in de moor vur men krèùk (010608); Taalk.Mag. I(I835) 318 MOOR zelfstandig naamwoord , m. een groote ketel, die door het langdurig blootgesteld zijn aan het vuur geheel zwart wordt; vandaar zijn naam. A. Weijnen, Etymologisch dialectwoordenboek (1995) - moor, moer - waterketel (zelfstandig naamwoord l., geld.); Biks - moor zelfstandig naamwoord - waterketel; WNT WNT: MOOR (I), 4: Waterketel (die in het gebruik zwart wordt door telkens op het vuur te staan), waarin het water wordt gekookt om koffie mee te zetten; inz. in Z. -N. Verh. - MOOR m - ketel om water in te koken (zo genoemd omdat hij zwartgeblakerd was?); ANTW. - MOOR (scherpe o) zelfstandig naamwoord m. - bolronde of wijdgebuikte koperen of ijzeren waterketel, met hengsel en toot, waar men water voor de koffie in kookt. Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
|
moor , moeër
, moeëre , muurke , waterketel Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |