Woord: luns
|
luns , luns , [zelfstandig naamwoord]
, eene lens voor het wagenrad. Spw. 'hi drâgt leiver de luns as et rad', is lui, met het ligtste werk gediend. Ook Dre. Zuidduitsch. lünse. Angels. lynis. Eng. linchpin. Holst.? Bron: Boeles, P. (ca. 1875), Idioticon Groninganum. Vergelijkend woordenboek van den Groningschen tongval, uitgegeven door Siemon Reker, 1977, Egbert Forsten & Profiel. |
|
luns , lünze , vrouwelijk
, pin die voor het rad wordt gestoken. Bron: Gallée, J.H. (1895). Woordenboek van het Geldersch-Overijselsch Dialect. Deventer: H.P. Ter Braak |
|
luns , luns
, in de zegswijs: ’t is veur de luns, en volledig met de toevoeging: dat ’t rad nijt piepen zel = ’t is voor de leus, ’t is om te voorkomen dat de wereld er over spreken zal. – Toespeling op: luns, asspie van een wiel. Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887) |
|
luns , luns*
, toespelig op luns = spie van een wiel. Bron: Ganderheyden, A.A. (1897), Groningana – Supplement op H. Molema’s Woordenboek der Groningsche Volkstaal, Groningen (reprint 1985) |
|
luns , luunzĕ
, luns. Bron: Ebbinge Wubben, C.H. (1907), ‘Staphorster Woordenlijst’, in: Driemaandelijkse Bladen 6, 61-94 |
|
luns , luns , lunze , [werkwoord]
, ook: löns (Westerkwartier)(met gerekte neusklank) = spie, spijker die ‘t wiel belet, uit de wagenas te lopen, Kiek nòg even, òf de lunzen veur de roaden binnen. Spr. Smeren veur de luns, dat ‘t rad nait giert (nait piepen zel) = a. werk doen voor de leus; (vóór de luns helpt het smeren niet); b. iemand omkopen, dat hij een geheim niet vertelt. Hai dragt de luns laiver as ‘t rad = hij is lui. Westerwolde hai löpt mit de lunze = hij loopt wat rond. Zuiken mòie noa n gòllen woagen, ie vinnen der aaltied wel n luns van = beproef je geluk! Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
luns , luens , zelfstandig naamwoord, mannelijk
, luenzn , luensken , spie, in wagenrad Bron: Schönfeld Wichers, K.D. (1959), Woordenboek van het Rijssens dialect, herdruk 1996, z.pl. |
|
luns , lunze
, luns (spie in as van wiel) Bron: Steenhuis, F.H. (1978), Stoere en Olderwetse Grunneger Woorden, Wildervank: Dekker & Huisman |
|
luns , luns , 0
, lunsen , (Zuidoost-Drents veengebied) = trage, slome kerel Het is een klaaierd, een klungel, een laaien luns kerel die niet opschiet (Bco), Het is een luns van een kerel (Klv) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
luns , luuns , luunze, luus, luns, leuins, leunze, lunze , 0
, luunsen, luunzen , (Zuidoost-Drents zandgebied). Ook luunze (Zuidoost-Drents zandgebied, Zuidwest-Drenthe), luus (Zuidoost-Drents zandgebied), luns (Zuidoost-Drents veengebied, Veenkoloniën, Kop van Drenthe, Zuidwest-Drenthe, zuid), leuins (Midden-Drenthe), leunze (Midden-Drenthe, Zuidwest-Drenthe, noord), lunze (Veenkoloniën) = luns, pen in de as van het wagenwiel De luuns luup veur het rad weg (Oos), Zit de luns der goud veur, aans lop het rad der oet (Eev), Hij dreg de luns doet niet veel (Bov), vandaar Boer zee tegen knecht: Neem ie het wiel mor mit, den zel ik de lunze wel draogen (Vtm) Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
luns , luns
, pin, in de as van de kar. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
luns , leunze
, (Gunninks woordenlijst van 1908) luns Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
luns , leuze , leunze, luuns , zelfstandig naamwoord
, de; luns, splitbout Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte. |
|
luns , leus , zelfstandig naamwoord
, leuze , leussies , luns (spie of klos aan de menladder of voor het wiel van een boerenwagen) Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal. |