Woord: kwekken
|
kwekken , kweken , kwaken , werkwoord
, (als ’t Fransche ai) = luidruchtig praten of weenen. Een kwek, kwèèker is iemand die bij het spreken veel lawaai maakt, het hoogste woord voert. Welli Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk. |
|
kwekken , kwaeke
, kwaken. Bron: Daelen-Meuter, Jos. van (ca. 1937), Venloos waordebook, ongepubliceerd typoscript, Venlo. |
|
kwekken , kwekken , [werkwoord]
, kwakken, van eenden; zie ook kwaken. || kwaken , (Westerkwartier) Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen |
|
kwekken , kwekke
, kletsen, loze (vrouwen)praat. Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
kwekken , kwéêke , kwiêke
, hard schreeuwen; kwiêke krijsen (van varkens). [Ove] Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk |
|
kwekken , kwaeke
, kwaekde, haet gekwaek , kwebbelen; schreeuwen. Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam |
|
kwekken , kwééke , kwie:ke
, luid en doordringend roepen, schreeuwen; schreeuwend geluid maken bij het slachten. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
kwekken , kwèèke , werkwoord
, huilen, schreeuwen. 1. Dè rotjòng lag hil de naacht te kwèèke. ’t lag heel de nacht te huilen. 2. De Hilvariasupporters waare schor van ’t kwèèke. Van ’t schreeuwen. 3. Moete is dwang en kwèèke is klèènkèndergezang. Bron: Naaijkens, J. (1992), Dè’s Biks – Verklarende Dialectwoordenlijst, Hilvarenbeek |
|
kwekken , kwekken
, kwekken, ekwekt , 1. kwekken; 2. kweekgras (zn.). Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte |
|
kwekken , kwakken , zwak werkwoord, onovergankelijk
, kletsen Hij het der de heil aovend zitten te kwakken, het is een dikke kwakkerd (Eel), zie ook kwaken en kwekken Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
kwekken , kwekken , kwekkern , zwak werkwoord, onovergankelijk
, (Zuidwest-Drenthe, zuid, Kop van Drenthe, Veenkoloniën). Ook kwekkern (Zuidwest-Drenthe, zuid) = kwekken, druk praten, ook kwaken van eenden Holdt nou toch ies op te kwekken! (Hgv), Vrouwlu hebt altied wat te kwekkern (Flu), zie ook kwakken Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
kwekken , kweken
, roepen, schreeuwen. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
kwekken , kwèèke
, huilen, schreeuwen , Ge moet nie kwèèke, 'r is niks gebéúrd, ge zé alliin mér hiil érg verschoote. Je moet niet huilen, er is niets gebeurd, je bent alleen maar heel erg geschrokken. Verleden tijd kwiik. Héij kwiik alle héllege ût d’n heemel. Hij schreeuwde alle heiligen uit de hemel. Hij ging vreselijk te keer. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
|
kwekken , kwèke , werkwoord
, kwèkde, gekwèk, kwèkenterre , schreeuwen , (van dieren, in doodsnood bijv.) kwèke VB: Wie 'r de hoon haw gevange vuur ze goën te sjlachte kwèkde dy dat 't dich doer mérg en ziel goûng.; snateren (van ganzen); kwèke VB: Es 'nne vrèmde de koer op kömp daan kwèke dy gawze of ze ién e mets hange. Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
kwekken , kweeke
, roepen, schreeuwen Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk. |
|
kwekken , kwèèke
, hard praten of roepen. Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier. |
|
kwekken , kwèke
, hard schreeuwen, hard roepen Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’ |
|
kwekken , [gillen, roepen] , kwèèke
, kwèkt gekwèkt , gillen, hard roepen , Ónze Wim kwèkt al vurdèt ie geslâgen is. Onze Wim gilt al voordat hij geslagen is. Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
|
kwekken , kwééke , kweeke, kwieke , werkwoord
, huilen, schreeuwen (Eindhoven en Kempenland; West-Brabant; Land van Cuijk); kwieke; schreeuwen, zoals varkens doen (Eindhoven en Kempenland) Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren |
|
kwekken , [krijsen] , kwaeke
, kwaektj, kwaekdje, gekwaektj , dwingend huilen, krijsen Bron: Tonnaer, M. en Har Sniekers (eindred.), (2012), Thoears Woeardebook, Thorn |
|
kwekken , kwekke , werkwoord
, kwektj, kwekdje, gekwekdj , 1. gezellig kletsen (van vrouwen of kinderen) 2. het uitschreeuwen van de pijn: emes hauwe det ter kwektj – iemand slaan dat hij het uitschreeuwt van de pijn Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel. |
|
kwekken , kwekke , werkwoord
, (Nederweerts) piepen, brullen Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd. |
|
kwekken , kwèèke , zwak werkwoord
, kwèèke - kwêek - gekweeke , "schreeuwen, schreien, huilen, roepen, zingen; — kwèèke - kwêek - gekweeke; — vocaalkrimping in tegenwoordige tijd: gij/hij kwèkt; 1. schreeuwen, hard praten, roepen; A. Weijnen, Etymologisch dialectwoordenboek (1995) - kwèken - hard schreeuwen; N. Daamen - handschrift 1916 - ""kwaiken - schreeuwen""; R Kwèkt tòch nie zó! - schreeuw toch niet zo!; Van Delft - - Een straatventer ""kwèkt""; een kind ""seevert""; een meisje ""semmelt""... (Nwe. Tilb. Courant; Van Vroeger Dagen afl. 110; 20-04-1929); ""'t Is oorlog!"" kweek oome Teun. (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; ’De nuuwe dokter’; feuilleton in 4 afl. in NTC 27-1-1940 – 17-2-1940); De Wijs – As ge diejen meziek wè harder zet wor ik nog schorrer en kan ik gin meens mir bekweeke krège (20-03-1968); Cees Robben – Nie zôô kwèèke... (19871016); Èn wè’k list op de mèrt heurde: ‘Kom ’s kèèke, kom ’s kèèke / ’K stao hier nie vur niks te kwèèke!’ (Ed Schilders; Wè zeetie?; wensite Brabants Dagblad Tilnurg Plus 2009); Naa, daor hoefde-n-ik nie lang oover te prakkedènke. ’t Schonst vèèn ik: ‘Ze kosse nie bè mekaor gekweeke krèège’. (Ed Schilders; Wè zeetie?; website Brabants Dagblad Tilburg Plus 2009)2. huilen; Cees Robben – De klèène di mar niks as kwèèke; de klèène kwèkt; Pierre van Beek – snot èn blauwsel kwèèke - variant op 'snot èn kwèl schreuwe' (Tilburgse Taaklplastiek 175); WBD III.3.1:286 'hard kwaken (kwèken)' = roepen, schreeuwen; 2. huilen; De Tienus zaat op zen gemak/ in zene kraant te kèèke/ toen zeej: „As ik de ammol lees,/ dan zôk goed kunne kwèèke"" (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: De begrôoting); Cees Robben – Jan, d’r uit... den klèène kwekt; (19751107); Cees Robben – ’t kiendje dè kwekt.. (19590516); ...klèèn Kriesje viel zene knie kepot/ wè heej dè jong gekweeke. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: Ene schraole trost); Oranje heeget niet gehòld/ we han wèl kunne kwèèke,/ Mar kom allee, de Toer begient/ wir wè om nòr te kèèke. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: Twiddes); Ik heb nog nôot van mèn lève ons Fraanske zô heuren kwèèke. (Lodewijk van den Bredevoort – ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 1, Tilburg 2006); Stadsnieuws - Dè bòske viel op de kaaje, èn kwèèke dèttie toen di (110508); Jan Naaijkens, Dè's Biks - 1992 - kwèèke ww - huilen, schreeuwen; Josef Cornelissen & J.B. Vervliet, Idioticon van het Antwerpsch dialect, 1899 - KWÈKEN - kwaken gelijk eenden, ganzen; luid huilen en krijschen; C. Verhoeven, Herinneringen aan mijn moedertaal (1978) - KWÉÉKEN onov.ww - huilen (de afkeuring voor deze uiting van verdriet ligt al in het woord opgesloten), werd ook van dieren gezegd. WvM 'De q van het quèèken, da doen de klèn jong'; WBD III.1.4:252 'kweken' = huilen; 254 'kweken' = luid schreien; 3. zingen; Cees Robben – [dirigent tegen zangeres in koor:] En asser forto boven stao.../ Dè wil nie zegge.. kwèèke... (19600414); Cees Robben – [dirigent tegen koorzanger:] Fortissimo, dè wil naa krek nog nie zegge degge dôôdgemoedereerd gewoon moet gaon staon te kwèèke. (datum onbekend); Èn gekweeke dètter dan wier: et dak vant hèùs! (G. Steijns; Grôot Dikteej van de Tilburgse Taol 2006); Òf meejkwèèke op et blèèrkonkoer. (Ed Schilders; Wè zeetie?; Website Brabants Dagblad Tilburg Plus; 2009); 4. overige betekenissen; WBD loeien, ook 'kweeke', 'brulle', 'blijte ' of 'blèère"" genoemd; gez. te kwèèke staon - in het krijt staan, schuld hebben; Mandos - Brabantse Spreekwoorden (2003) - stòn te kwèèke (TT) - in het krijt staan, schuld hebben; WBD 'kwèkke' - hinneken (v.e. paard), ook 'hunkere', 'hinneke' of 'briense' genoemd; WBD 'kwèèke' - schreeuwen (gezegd van een dier dat geslacht wordt); A.P. de Bont, Dialekt van Kempenland, Meer in het bijzonder d’Oerse taol, 1958 etc. - ; kwä.k?(n), kwe.k?(n) zw+st.ww (praet. kweek) gekweike - 1) dierlijk geluid; 2) hard roepen, schreeuwen, 3) huilen (van kinderen). Mandos - Brabantse Spreekwoorden (2003) - snòt èn blauwsel kwèèke (Pierre van Beek – Tilburgse Taalplastiek 1973) - luidkeels huilen (zie: snòt); Heestermans, Witte nog? Over Bergse en Westbrabantse woorden en uitdrukkingen; 8 dln. 1988-1994. - kwèèke (III:77); kwêek; huilde, schreeuwde; Henk van Rijen - kwot es kwêek - ik wou dat het eens huilde (het kind); Frans Verbunt - hij kwêek snot èn kwèl - hij maakte zich erg druk" Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |