Woord: kruiwagen
|
kruiwagen , kreugen , kruigen , mannelijk
, kruiwagen. Bron: Panken, P.N. (1850) Kempensch taaleigen, Idioticon I, A-Z, Idioticon II, H-Z, red. Johan Biemans, 2010, Bergeijk. |
|
kruiwagen , kruulĕwagĕn
, kruiwagen. Bron: Ebbinge Wubben, C.H. (1907), ‘Staphorster Woordenlijst’, in: Driemaandelijkse Bladen 6, 61-94 |
|
kruiwagen , kruiwagen
, Zoo scheef als een kruiwagen‘ (staan, zitten, hangen, enz.), van meubels, ornamenten, kleeren. Bron: Beets, A. (1927), ‘Utrechtsche Volkswoorden en Volksgezegden’, in: Driemaandelijksche bladen 22, 1, 1-30, 73-84. Groningen |
|
kruiwagen , krüiwaage , vrouwelijk
, kruikar zonder zijkanten Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen |
|
kruiwagen , kruwagen , krowagen , zelfstandig naamwoord
, Dialectische variant van kruiwagen. Bron: Pannekeet, J. (1984), Westfries Woordenboek, Wormerveer |
|
kruiwagen , kruige
, kruiwagen. Bron: Crompvoets, H. en J. van Schijndel (1991), Mééls Woordeboe:k. Meijel: Medelo. |
|
kruiwagen , kreujge , zelfstandig naamwoord
, kruiwagen. 1. ’n Kreujgespònning is de losse zijplank van de kruiwagen. 2. Kreujgeradrijje (kruiwagenrad rijden) was een vorm van kopjeduikelen waarbij de gekruiste voeten werden vastgehouden. 3. Van ’ne kreujge krèède lang èèrme en wijj neusgaoter. Van ’n kruiwagen krijg je lange armen en wijde neusgaten. Bron: Naaijkens, J. (1992), Dè’s Biks – Verklarende Dialectwoordenlijst, Hilvarenbeek |
|
kruiwagen , kruwaeng
, kruiwagen. Bron: Werkgroep Dialekt van het Cultuur Historisch Genootschap Raalte (1995), Nieuw Sallands Woordenboek, Raalte |
|
kruiwagen , kruiwagen , kruikaor , 0
, (Kop van Drenthe, Midden-Drenthe, Zuidoost-Drents zandgebied). Ook kruikaor (Zuidoost-Drents zandgebied, Kop van Drenthe) = kruiwagen, vooral fig. Geit je glad of, jong, zeker wel goeie handstok, ... kruiwaogen had (Vri), verder in Een vervelende kruiwagen een vervelend persoon (Sle), zie ook kaor, krulewagen Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
kruiwagen , krulewagen , kruwagen, kruulkaor, krulekaore, kruikaor , 0
, Ook kruwagen (Midden-Drenthe), kruulkaor (Zuidoost-Drents zandgebied, Midden-Drenthe), krulekaore (Midden-Drenthe, Zuidwest-Drenthe), kruikaor (Midden-Drenthe, Zuidoost-Drents zandgebied, Kop van Drenthe) = kruiwagen Aj veuruut komen wilt in de wereld, dan muj een goeie krulewagen hebben (Hgv), Hij hef een goeie kruulkaor had um dat baantien te kriegen (Man), zie ook kaor Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum |
|
kruiwagen , kruigen
, kruiwagen. Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden. |
|
kruiwagen , kruwagen
, kruiwagen Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen |
|
kruiwagen , kreugel , zelfstandig naamwoord
, kruiwagen, * Anoniem Etten, West Noord-Brabants Idioticon A – Z, ± 1929. Bron: Verschuren, Frans (2000), Tètte-leurs Woordeboek. Zèège n'èn Schrijve meej plotjes, Etten-Leur. |
|
kruiwagen , kruuwaegn
, kruuweagntien , kruiwagen, kruiwagentje. Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde. |
|
kruiwagen , kreuge
, kruiwagen , És ge meej de kreuge moet wèrreke dan kréd'de lange áérem én gróóte neusgaot. Als je met de kruiwagen moet werken dan krijg je lange armen en grote neusgaten. Piepende kreuges gôn dik nog hiil lang meej. Piepende kruiwagens gaan dikwijls nog heel lang mee. Ziekelijke mensen worden soms toch oud. Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere |
|
kruiwagen , kroûker , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk
, kroûkerre , kroûkerke , kruiwagen , VB: (fig.) 'n Gooj kroûker ês géld wërd. Zw: kroûkerke helle: kinderspel waarbij het ene kind zich op de handen voortbeweegt terwijl het andere zijn benen ophoudt. Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt |
|
kruiwagen , kröwaage , kreuge
, kruiwagen Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk. |
|
kruiwagen , kreuge
, kruiwagen Bron: Peels-Mollen, J. met werkgroep Weerderheem in Valkenswaard (Ed.) (2007), M’n Moederstaol. Zôô gezeed, zôô geschreeve. Almere/Enschede: Van de Berg. |
|
kruiwagen , kruiwaoge(l)
, kruiwagen. Bron: Luysterburg, J. e.a. (2007), Dialecten in het Zuidkwartier. Hoogerheide, Ossendrecht, Putte, Woensdrecht, Heemkundekring Het Zuidkwartier. |
|
kruiwagen , kruwaegen , kruuiwaegen , zelfstandig naamwoord
, kruiwagen. Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie |
|
kruiwagen , krowwaoge
, kruiwagen Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’ |
|
kruiwagen , kreujge , kruijwâge
, kruiwagen Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen |
|
kruiwagen , kruuj , kru, kruujwagen, krulewagen
, kruiwagen; kruujwagensledder, dikke snee brood; kruboom, boom van een kruiwagen (W.-Veluwe). kroewagen (O.-Veluwe). Bron: Scholtmeijer, H. (2011), Veluws handwoordenboek, Almere. |
|
kruiwagen , kraige , kreuge, kreugel , zelfstandig naamwoord
, kruiwagen (Helmond en Peelland); kreuge, kreugel; kruiwagen (Den Bosch en Meierij; Eindhoven en Kempenland; Tilburg en Midden-Brabant) Bron: Swanenberg, A.P.C. (2011), Brabants-Nederlands: Nederlands-Brabants: Handwoordenboek, Someren |
|
kruiwagen , kröwaoge , kreugel , zelfstandig naamwoord
, kreugeltje , "Henk van Rijen – kruiwagen, 'kreugel'; kreugel; kruiwagen; N. Daamen - handschrift 1916 - ""kreugel - kruiwagen""; MTW 'kreugel, kröwaoge'; Hij reej meej zene kreugel ene kinkenduut harstikke Jantje Marinus - Hij reed met zijn kruiwagen een kikvors dood. R.J. 'men kreugeltje piept'; ...mar den dezen is net 'nen kreugel: ge moet 'm douwe! (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; Den Sik van Baozel; feuilleton in 8 afl. in de NTC 25-2-1939 – 18-4-1939); Hij moet er mee z'n neus bovenop gedouwd worren, hij moet er op den kreugel naor toe gerejen worren! (Jan Jaansen; ps. v. Piet Heerkens svd; Den Sik van Baozel; feuilleton in 8 afl. in de NTC 25-2-1939 – 18-4-1939); - In piepend kreugeltje mee twee maande d’r op, en innen meens d’r aachter, die riep ""kneukels""… (Naarus; ps. v. Bernard de Pont; in: Groot Tilburg 1941; CuBra); Pierre van Beek – ""Daor 't volk is, is de nering, zeej de mosselenboer en hij reej mee z'nen kreugel de kerk in."" Prachtig vinden we het woord ""kreugel"" voor kruiwagen. We hebben wel eens ooit horen vertellen, dat dit zo'n typisch Tilburgs woord zou zijn, dat men het eigenlijk nergens dan in onze stad aantreft. We geloven, dat dit een beetje overdreven is. In ieder geval hebben we het in de omgeving van Tilburg door niet-Tilburgers ook wel eens horen gebruiken. (Tilburgse taalplastiek 6 Nieuwe Tilburgse Courant – zaterdag 11 maart 1950); De Wijs – Rijd den kreugel mar deur ’t deurgebint in’t schop (20-07-1962); Van Beek - een ""kreugel"" is een kruiwagen; (Nwe. Tilb. Courant; Typisch Tilburgs afl. XI; 10 jan. 1958); Anoniem – 1959 – ; Toen ging ie mee bukkum leure; mee de kreugel van de buur; Jaans pluisde wol, deej stukke; 't was genog vur brood en huur. (Nieuwe Tilburgse Courant - donderdag 19 november 1959; Uit Tilburgs folklore - 'n Kaoi rikkemedaosie); Cees Robben – Van unne kreugel worde nog is lilluk ôôk... Daor krèède grôôte neusgaoter van en lang èèreme... (19730330); Cees Robben – Ik krôj [kruij] krek munne kreugel op den kaaibaand unne kinkenduut kepot... (19711119); Hij zaag de wèèvers meej de kreugel/ stukke brènge nòr den heer. (Lechim; ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: En euw heuvelse kèrk); Elie van Schilt - Ok ut gepiep van unne kreugel waor unne textielarbeier de stukken stof die zun vrouw gestopt had als thuiswerk, wir trug brocht naor de fabriek. (Uit: ‘Vruuger heurde wij aanders’; CuBra ca. 2000); Interview Hermans - 1978 - “Op de kreugel laag de kètting èn dan wier zôo, zo vèr ast was, war, dè wier daor ammel opgehòkt toedè de kètting daoroover ophong, toen wier ie gedrêûgd…” (transcriptie Hans Hessels, 2013); Interview Hermans - 1978 - “…dan vatte hij zene kreugel òf de vrouw èn die ging dan leevere nòr et febriek mar de miste die din wèl de manne, war, mar ast de vrouwe din dan wasset beeter dèt de manne din… (transcriptie Hans Hessels, 2013); Audioregistratie 1978 - Nou èn dan moeseme meej ene kreugel èèrepel gòn steeke... (Interview met Heikanters - Transcriptie door Hans Hessels); WBD Onder 'kruiwagen' (II 807) is het Tilburgse woord niet vermeld. A.A. Weijnen, Dialectatlas van Noord-Brabant, 1952 - de burries van de kreugel bèùge deur ónder et gewicht; Mandos - Brabantse Spreekwoorden (2003) - piepen as ene kreugel ('86) - versleten zijn; Mandos - Brabantse Spreekwoorden (2003) - zen ziel rijdt óp ene kreugel (D'16)- het gaat hem voor de wind; Josef Cornelissen & J.B. Vervliet, Idioticon van het Antwerpsch dialect, 1899 - KREUGEL znw.m. - kruiwagen, Fr. brouette; A.P. de Bont, Dialekt van Kempenland, Meer in het bijzonder d’Oerse taol, 1958 etc. - ; znw.m. (kruigen, kreugen) 1. kruiwagen, 2) lompe, eigenzinnige kerel; A.A. Weijnen; Onderzoek dialectgrenzen in Noord-Brabant (1937) - kreugel (krt.83); K. Heeroma - Brabants uit de 18e eeuw (woordenlijsten Verster,1968) - KREUGE - kruiwagen. Leo Goemans - Leuvens taaleigen, 1936 - KRUIWAGEN - kruewu:gel; Jan Naaijkens, Dè's Biks - 1992 - 'kreujge' zn - kruiwagen; A. Weijnen, Etymologisch dialectwoordenboek (1995) - kreugel - kruiwagen (Brab.); WBD (II:2826) 'kreujg?l' - kruiwagen; 'platt? kruiwaog?' - platte kruiwagen (II:2827) 'bakkruiwaog?' - bakkruiwagen 'miskruiwaog?' - mestkruiwagen 'b?tónkruiwaog?' - betonkruiwagen 'stêênkruiwaog?' - steenkruiwagen" Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant |
|
kruiwagen , kroewage
, kroewages , kroewaegentje , kruiwagen Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. + |