elektronische Woordenbank van de Nederlandse dialecten (eWND)

Woord: fabriek

fabriek , foabriek , febriek , fabriek; als werkplaats onzijdig, voor de gebouwen of het gebouw vrouwlijk; hij arbaidt op ’t foabriek, maar: ik bin noa de foabriek west, die stait op ’t Oosterdijp. (Het werkwoord fabrieken, gemeenzaam (bij v. Dale) wordt hier niet gehoord.)
Bron: Molema, H. (1895), Woordenboek der Groningsche Volkstaal in de 19e eeuw (handschrift met aanvullingen op gedrukte editie uit 1887)
fabriek , fabriek , zelfstandig naamwoord, onzijdig , Zie de wdbb. || Ik gaan na ’et fabriek. ‒ Evenzo in samenst.: het meelfabriek, het papierfabriek, enz.
Bron: Boekenoogen, G.J. (1897), De Zaanse Volkstaal. Deel II: Zaans Idioticon - Aanvullingen. Zaandijk (herdruk 1971)
fabriek , febriek , onzijdig , febrieken , fabriek. Men spreekt van ’t groote febriek, ’t damastfebriek, ’t zwatte febriek, ’t buatterfebriek (zuivelfabriek)
Bron: Jonker, L. & H.G. van Grol (z.j., ca 1940), Woordenboek dialect van Vriezenveen
fabriek , febriek , foabriek , zelfstandig naamwoord onzijdig , de fabriek. Hai aarbaidt op ‘t febriek.
Bron: K. Ter Laan (1952), Nieuw Groninger woordenboek, 2e druk (herdruk 1989), Groningen
fabriek , febriek , onzijdig , fabriek ’t febriek de fabriek.
Bron: Kerkhoff, Chris (1970 ev), Dialectwoordenlijst van het Land van Cuijk, Cuijk
fabriek , febrik , vrouwelijk , febrikke , febrikske , fabriek.
Bron: Schelberg, P.J.G. (1986), Woordenboek van het Sittards dialect, Amsterdam
fabriek , febriek , fabriek.
Bron: Bos-Vlaskamp, G. e.a. (1994), Olster woorden, Olst.
fabriek , febriek , fabriek , febrieken , Ook fabriek = 1. fabriek, vaak de zuivelfabriek ’t Febriek stun in de braand (Mep), Hij gait naor ’t fabriek werkt in een fabriek (Bco), Ik bin naor de febriek west, het was pulledag vandage (Noo), Hie is bij ’t febriek gaon (Sle), ...an ’t febriek gaon lid van de zuivelfabriek geworden (N:dk), Der kwam ’n boel melk an ’t febriek (Klv), Jan warkt op ’t febriek, ...an de febriek (Ruw) 2. rommeltje, groepje (Zuidwest-Drenthe, zuid) Wat is het mij een febriek (Nije), Daor steet ook een heel febriekie een groepje oude boerderijen (Pes)
Bron: Kocks, G.H. (1996-1997), Woordenboek van de Drentse Dialecten (WDD), Assen: Van Gorcum
fabriek , febriek , fabriek.
Bron: Zegers, A. (1999), Het dialect van het land van Ravenstein, in het bijzonder van Uden en Zeeland, Uden.
fabriek , febriek , fabriek , (’t, de -) fabriek. Ook: Gunninks woordenlijst van 1908: fabriek
Bron: Fien, A., Ph.C.G.M. Bloemhoff-de Bruijn en J. Gunnink (2000), Woordenboek van de Kamper Taal, Kampen
fabriek , febriek , fabriek.
Bron: Dialectwârkgroep Heerde/Waopmvelde (2004), Nieje Heerder Woordnboek, Heerde.
fabriek , febriek , fabriek , Un febriek is mistal nen gróóte baauw wór van alles gefebriekt wordt. Een fabriek is meestal een groot gebouw waar van alles gemaakt wordt.
Bron: Hendriks, W. (2005), Nittersels Wóórdenbuukske. Dialect van de Acht Zaligheden, Almere
fabriek , febriek , zelfstandig naamwoord , de, et; fabriek
Bron: Bloemhoff, H., J. Withaar, A. Bloemhoff en T. Bontekoe (2005), Stellingwarfs-Nederlands Verklarend Handwoordenboek (SNVH), Berkoop/Oldeberkoop: Stichting Stellingwarver Schrieversronte.
fabriek , fabrijk , fabriek , zelfstandig naamwoord , fabrijke, fabrieke , fabrijkie, fabriekie , polderopzichter Ook fabriek
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.
fabriek , ’t febriek , zelfstandig naamwoord , [Phk] suikerfabriek Puttershoek Hij werrek al jaere op ‘t febriek
Bron: Werkgroep Dialecten Hoeksche Waard (2006), Hoekschewaards woordenboek, Klaaswaal.
fabriek , febrik , zelfstandig naamwoord, vrouwelijk , febrikke , febrikske , fabriek , VB: De febrik ién Èijsde gief aon hil get lûi wérk.
Bron: Jaspars, G. en H. Fiévez (2006-2008), Woordenboek van het Gronsvelds, Gronsveld/Ryckholt
fabriek , febriek , fabriek
Bron: Bergh, N. van den, e.a. (2007), Um nie te vergeete. Schaijks dialectboekje, Schaijk.
fabriek , febriek , zelfstandig naamwoord , fabriek.
Bron: Kraijer, M., H. Mulder, D. Visscher en Ph. Bloemhoff (2009), Op zien Zwols: Woordenboek van de Zwolse Taal, Kampen: IJsselacademie
fabriek , febriek , fabriek
Bron: Melis, A. van (2011) Bikse Praot. Prinsenbeeks Dialectwoordenboek. Prinsenbeek: Heemkundekring ‘Op de Beek’
fabriek , febriek , fabriek , Willem krój vur de durrefebriek van Rossus. Willem kruide voor de deurenfabriek van Raessens.
Bron: Laat, G. de (2011), Zoo prôte wèij in Nuejne mi mekaâr, Nuenen
fabriek , febriek , zelfstandig naamwoord , febrieke , febriekske , fabriek
Bron: Janssen, L. (2013), Limburgs Woordenboek Heels-Nederlands, Heel.
fabriek , febriek , zelfstandig naamwoord, mannelijk , febrieke , febriekske , fabriek
Bron: Feijen, Jan (2013), Zoeë Kalle Vae - Weertlands woordenboek, Weerd.
fabriek , febriek , zelfstandig naamwoord , "fabriek; in het Tilburgs vaak onzijdig: et fabriek; Cees Robben – De schaauw van ’t febriek (19771111); Interview Hermans - 1978 - “Ik hèb mijn vrouw leere kènne, war…bij ons op de zaak, Verschuuren-Peron…hèb ik eerst gewèrkt èn dè febriek dè stond juist teegenoover de Noordhoekse kèrk hier…” (transcriptie Hans Hessels, 2013)zie KLIK HIER om het interview te beluisteren; Cees Robben – Wij zèn uit ’t laand van febrieke en haai (19580308); Piet Heerkens - TILBURG / 'k Zie oe daor zo geere ligge / Tilburg, waor 'k geboore ben / mee oe kerken, oe febrieke / waor ik iedere lijn van ken. Naarus - 1940 - Den oudste die hiette Kees, ne goeie jongen, wèd gebrocht, want hij was tegen z’n aachtiende jaor al zelfstaandige wèver op ’t febriek, verdiende inne schoone cent, en as gevolg daor wir van hattie nogal wè aonleg veur opschepperij. Naarus - 1940 - As ’t Zondags smèrgens nog stikdonker is, en ik lig nog fèn te knorre en te zaage, net of hil de boomzaogerij van in stoelefebriek op ons slaopkaomer stao, dan vuul ik ineens wè gekrabbel en gefriemel nève me. Leo Heerkens - ca 1940 - 'k Zie daor oew kerke, 'k zie oew febrieke,/ werke en bidde, zò is 't oe geleerd;/ hou dà mar vol, m'n roetige stadje,/ dan groeide en dan gao-g-et oe noot nie verkeerd. Interview Van den Aker (1978), transcriptie door Hans Hessels (2014) - “…èn dan ginge wij om twaalef uur, gòn wij schòfte èn dan zètte we de zaak stil èn dan vlug, vlug in et bazzeroentje zôo mar èn en paor klumpkes aon nèt doen òf ge stond te wèrreke, gauw èfkes nòr Fonske Illese (Elissen), gauw en glòske bier drinke èn dan wir in et febriek!”; Lodewijk van den Bredevoort - 2007 -Wanneer ze de kolenvergassers opentrokken, moes de waas ôk nie bèùte hangen, die zaat dan binnen de kortste keren vol zwarte stippen. Ik kan wel zeggen dè ons moeder daor nie blij van wier, want dan liep ze te mopperen en moese wij ons èège hillemol èùt et zicht haawe. Wie daor over klaogde, over die roetvlokken en wie klaogde daor nie over as hèùsvrouw, kréég de raod op et ketoor van de gasfebriek – wij zin aaltij de gasfebriek ok al waar daor de elektriciteitscentrale gevestigd – ‘Dan gaode mar ergens aanders wonen’. Lodewijk van den Bredevoort - 2006 - Ik hè dees week de toer om de mulkwaogen te rijen. In de vruugt, as de miste meenschen nog op één oor liggen haol ik bij de boeren de kannen op en breng die in Tilburg naor 't mulkfebriek. Lodewijk van den Bredevoort - 2006 - Dezer daogen laas ik in de kraant, dè, al is de winkelweek afgeloope, de lichtjes toch tot nô Sinterklaos blijven hangen. Sjonge, sjonge, dè's nie mis hurre! Wè zal 't electriesfebriek ze verdienen!; Lechim - ca 1960-1975; Want — zee d'n heer van 't febriek / Hij is lang dóód intusse — / Veul vrije tèd dès ammol niks / Dès duuvels oore kusse.; Lechim - ca. 1960-1975; Och, 't was mar 'ne gewone wever / Mar in men ôoge was ie grôot / Ok hum febriek is naauw gesloten / Gelukkig is ie al lang dôod.; Lechim - ca. 1960-1975; Toen: / waare de kèrke hòl èn grôot / meej wèènig licht, dur 't glas in lôod. / Vanaf pielèère èn van muure / konne de Hèllige oe begluure. / Naa: / Zèn de kèrke Bidfebrieke / de sfeer is wèg... èn 't mistieke. / Meej al die laampe èn dè licht / doek nie zo gaaw, m'n ôoge dicht.; Lechim – ""Gao meer fietse, dès gezond""/ leesde in alle kraante./ De baoze van et fietsfebriek/ zuuke zôo nuuwe klaante. (ps. v. Michel van de Ven; ongedateerd knipsel 1960-1980; uit: ‘Vat de fiets‘); Lodewijk van de Bredevoort – ... tegenover et gasfebriek. (ps. v. Jo van Tilborg, Kosset den brèùne eigeluk wel trekken? Dl. 1, Tilburg 2006); Lodewijk van de Bredevoort – Ik hè dees week de toer om de mulkwaogen te rijen. In de vruugt, as de miste meenschen nog op één oor liggen haol ik bij de boeren de kannen op en breng die in Tilburg naor 't mulkfebriek. (Kosset 2006); Elie van Schilt - ut is vort net un fabriek desse on ut bouwen zen mar nóót afkomt. (uit: ‘Un paor momentjes vur wet ouw monumentjes’; CuBra, ca. 2000); GD07 – ge kost wèl nòrt febriek; WBD lèèmfebriek - lijmfabriek, in de leerindustrie (II 611); A.A. Weijnen, Dialectatlas van Noord-Brabant; Antwerpen 1952 – ;  In dè febriek is niks te zien; WBD III.3.1:87 'fabriek', 'gedoe, gedoentje, bedrijf' = zaak; A.P. de Bont: febrik, zelfstandig naamwoord o. - fabriek; zie voor genus paragraaf 373 v.d. vormleer; Cornelissen & Vervliet - Idioticon van het Antwerpsch - 1899 -  FABRIK (uitspr. gelijk Fr. fabrique) zelfstandig naamwoord o. en niet v."
Bron: Sterenborg, W. en E. Schilders (2014), Woordenboek van de Tilburgse Taal (WTT), Tilburg: Stichting Cultureel Brabant
fabriek , febriek , febrieke , febriekske , fabriek
Bron: Arts, Jan (2015), Brónsgreun Bukske, Editie Veldes dialek, Velden. +


<< vorige pagina

Gelieve als bronverwijzing te gebruiken:
Sijs, Nicoline van der (samensteller) (2015-), eWND, op ewnd.ivdnt.org,
gehost door het Instituut voor de Nederlandse Taal