Het Meertens Instituut onderzoekt en documenteert taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Nieuws

Koeientaal in beeld
24-04-2024

Koeientaal in beeld

Vanaf vrijdag 19 april krijgen studenten van agrarische opleidingen inzicht in de taal en communicatie van koeien door middel van instructievideo’s. Deze video’s zijn tot stand gekomen met behulp van het Barth-Misset Fonds en gebaseerd op onderzoek van Leonie Cornips (NL-Lab/Meertens Instituut).

(meer…)
14-04-2024

In memoriam Willem Frijhoff (1942-2024)

Met verdriet heeft het Meertens Instituut kennisgenomen van het overlijden van onze zeer gewaardeerde oud-collega prof. dr. Willem Frijhoff.

(meer…)
Halfhaantje en de Hardrijder, een nieuwe verzameling volksverhalen
04-04-2024

Halfhaantje en de Hardrijder, een nieuwe verzameling volksverhalen

Rond 15 april 2024 verschijnt Halfhaantje en de Hardrijder, een boek met de mooiste, grappigste en engste volksverhalen uit Nederland en Vlaanderen.

(meer…)

In de media

April 2024: De traditie van Koningsdag
22-04-2024

April 2024: De traditie van Koningsdag

Op Koningsdag hullen we ons allemaal weer in oranje, spelen we oudhollandse spellen en gaan we naar de vrijmarkt of een festival. Waar liggen de wortels van deze nationale feestdag? De Telegraaf bespreekt het met ritueel onderzoeker Irene Stengs.

(meer…)
April 2024: Drop is géén typisch Nederlands product
19-04-2024

April 2024: Drop is géén typisch Nederlands product

Drop is Nederlands erfgoed, zou je denken als je hoort dat Nederlanders jaarlijks 2 kilo drop per persoon nuttigen. Marieke Hendriksen ontdekte dat drop helemaal niet zo Nederlands is. Ze beschrijft de geschiedenis van drop in Nederland in Het grote dropboek en geeft een interview bij de Volkskrant en RTV Utrecht.

(meer…)
April 2024: Lekker ordinair
18-04-2024

April 2024: Lekker ordinair

De stijl van Y2K (Year 2000) is helemaal terug, en dat betekent lage broeken met erboven uitstekende strings, naveltruitjes, tatoeages en panterprint. Hoe verwarrend het is dat ‘ordinair’ opduikt in het modebeeld, bespreekt Angela Wals met Irene Stengs in de Volkskrant.

(meer…)

Uitgelicht

Kat en mens in 360 graden
10-04-2024

Kat en mens in 360 graden

Een paar jaar geleden ging aan het Meertens Instituut het onderzoek naar kat-mens-interacties van start. Maar hoe pak je zulk onderzoek aan, met proefpersonen die een groot deel van de dag slapen? Marlou Rasenberg is postdoc-onderzoeker en vertelt ons er alles over.

(meer…)
Krentenbollen voor Peter R. de Vries
29-02-2024

Krentenbollen voor Peter R. de Vries

Hoe snel herdenkingsrituelen kunnen ontstaan

De afgelopen maand was er opnieuw veel media-aandacht voor de moord op Peter R. de Vries door de strafzaak tegen de verdachten. Op het Meertens Instituut wordt al langere tijd onderzoek gedaan naar de manier waarop er in Nederland massaal gerouwd werd om zijn dood.

(meer…)
Meertens Nieuwjaarsboekje: Wat schaft de pot?
15-01-2024

Meertens Nieuwjaarsboekje: Wat schaft de pot?

Het traditionele Meertens Nieuwjaarsboekje gaat dit jaar over eetcultuur in Nederland door de jaren heen. Wat schaft de pot? brengt historische, culturele en taalkundige inzichten over dit onderwerp ter tafel. Ook biedt het een kijkje in de ‘collectiekeuken’ van het Meertens Instituut.

(meer…)
Collectie van honderden dagboeken nu beter doorzoekbaar
20-11-2023

Collectie van honderden dagboeken nu beter doorzoekbaar

Van eetgewoonten tot ervaringen in oorlogstijd: de dagboeken in het Nederlands Dagboekarchief bevatten een schat aan informatie over het dagelijks leven van mensen in Nederland. De afgelopen maanden las een groep studenten meer dan 700 dagboeken van kaft tot kaft. Het doel? De collectie beter ontsluiten voor onderzoekers.

(meer…)
Onderzoek zet schijnwerpers op ons reukorgaan
09-10-2023

Onderzoek zet schijnwerpers op ons reukorgaan

In oktober verschijnt NeusWijzer. Geuratlas van de Lage Landen. Het boek brengt inzichten over geuren uit verschillende wetenschapsdisciplines samen. Vanuit het Meertens Instituut werd onderzoek gedaan naar geurwoorden en -ervaringen in Nederland.

(meer…)
Het ‘nieuwe’ dialect als spiegel van de samenleving
05-09-2023

Het ‘nieuwe’ dialect als spiegel van de samenleving

Dialect klinkt afgebakend, alsof je het kunt aanwijzen en tellen, maar in werkelijkheid laat het begrip zich niet zo gemakkelijk vangen. Wat is dialect eigenlijk? En spreken jongeren het nog? Het zijn vragen die Kristel Doreleijers, promovenda aan het Meertens Instituut, fascineren. Zij levert volgende maand haar proefschrift in en neemt ons alvast mee in de belangrijkste inzichten van haar onderzoek.

(meer…)

Agenda

24 april 2024: LETTERSOEP

Op 24 april verwelkomt de Universiteit van Amsterdam bezoekers voor de zesde editie van LETTERSOEP, het maandelijkse poëzieprogramma. Deze keer de bundel Nederland in stukken (2020) van schrijver Maarten van der Graaff. Douwe Zeldenrust is een van de sprekers.

(meer…)

28 april 2024: Boekpresentatie Het Grote Dropboek

Marieke Hendriksen heeft een boek geschreven over het typische Nederlandse snoepje: drop. Maar hoe Nederlands is drop? Wat weten we over de geschiedenis van drop? Welke recepten zijn er van drop? Bij haar boekpresentatie in Naturalis vertelt Hendriksen alles over dit lekkere snoepje, en misschien valt er zelfs wat te snoepen!

(meer…)

14 mei 2024: Louis Peter Grijp-lezing 2024 door Vincent Roozendaal

De Louis Peter Grijp-lezing, een jaarlijkse lezing op het gebied van liedcultuur in Nederland, wordt dit jaar uitgesproken door Neerlandicus Vincent Roozendaal en gaat over het oeuvre van Jules de Corte.

(meer…)