Artikelen

  • Vacatures

    Het Meertens Instituut is een van de onderzoeksinstituten van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen en houdt zich bezig met de bestudering en documentatie van Nederlandse taal en cultuur. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

    Het instituut heeft circa 65 medewerkers. Het personeel is in dienst van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). De arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd in de CAO van de Nederlandse universiteiten. Het instituut is gevestigd aan de Joan Muyskenweg in Amsterdam.

    Voor algemene vragen of informatie kunt contact opnemen met Personeelszaken (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.">Marcia Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).

    Alle betaalde vacatures van de KNAW zijn te vinden op de website AcademicTransfer.

     

    Aantal artikelen:
    1
    • Vacatures

      Alle betaalde vacatures van het Meertens Instituut staan hieronder en zijn ook te vinden op de website AcademicTransfer.
       

       

      Aantal artikelen:
      1
    • Stageplaatsen

      Het Meertens Instituut heeft mogelijkheden om stagiairs te plaatsen op diverse stageplaatsen. Ieder jaar komen tientallen studenten van universiteiten en HBO’s naar het Meertens Instituut voor een stage. Een overzicht met alle stage-opdrachten die op dit moment beschikbaar zijn binnen het instituut vind je hieronder.

      Tevens zijn er mogelijkheden om zelf een idee aan te dragen voor een studentenonderwerp. Neem dan contact op met één van de onderzoekers waar jouw idee bij zou kunnen aansluiten.

      Stages kunnen in principe op elk gewenst tijdstip ingaan. In de praktijk beginnen echter de meeste stages in januari, april of september voor een periode van drie maanden. Ook stages in de zomermaanden zijn mogelijk als de begeleiding goed is geregeld.

      De gebruikelijke stageduur is drie maanden, maar deze kan- afhankelijk van de stageopdracht- variëren van zes weken tot zes maanden. De stage kan ook in deeltijd (minimaal 20 uur per week) worden gelopen waardoor deze langer duurt.

      Overzicht van stagemogelijkheden bij het Meertens Instituut

      Aantal artikelen:
      11
    • Vrijwilligers

      Acquisitie naar aanleiding van deze vacatures wordt niet op prijs gesteld. Voor vragen kunt u contact opnemen met de afdeling personeelszaken van het KNAW Humanities Cluster via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

      Aantal artikelen:
      4
  • Archief
    Aantal artikelen:
    0
  • Jaarverslagen
    Aantal artikelen:
    1
  • Variatielinguïstiek

    Het onderzoek op het terrein van de taalvariatie richt zich op de talige verscheidenheid binnen het Nederlands. Het kent twee verschillende invalshoeken: de talige en de buitentalige. In de talige benadering vormen formele theorieën ten aanzien van syntaxis, morfologie en fonologie het uitgangspunt; voor de buitentalige invalshoek - waarbij het vooral gaat om geografische, sociale, diachrone en culturele aspecten van taalvariatie - spelen dialectgeografische, sociolinguïstische, diachrone en etnolinguïstische inzichten en benaderingen een sturende rol. Naast strikt taalkundige variatie wordt in de onderzoeksgroep ook naamkundige variatie onderzocht. Hierbij gaat het om persoonsnamen (voor- en familienamen) en aardrijkskunde namen (onder meer toponiemen, veldnamen en straatnamen).

    De wetenschappelijke bestudering van taalvariatie is er op gericht om deze verscheidenheid in kaart te brengen, waarbij onderzocht wordt welke variabelen in het geding zijn. Een traditioneel belangrijk onderdeel van het onderzoek betreft geografische variatie waarbij onderzocht wordt welke aardrijkskundige parameters een rol spelen bij het optreden van taalvariatie; dit is vanouds het domein van de dialectologie. Terwijl de dialectologie zich richt op de vaak minieme verschillen tussen variëteiten ('microvariatie'), concentreert de sociolinguïstiek zich op taalvariatie binnen afzonderlijke taalvariëteiten. Waar de dialectologie de talige variatie plaatst in de aardrijkskundige ruimte, graaft de sociolinguïstiek in de sociale diepte. Daarbij wordt variatie in taalgebruik verbonden met sociale structuren (sociaal-economische klasse, sociale netwerken, sexe van de sprekers en dergelijke) en processen (zoals sociale mobiliteit). In dat laatste verband wordt ook veel aandacht besteed aan de samenhang met kenmerken van de interactiesituatie (zoals bijvoorbeeld de rollen van de sprekers, de graad van formaliteit of geritualiseerdheid en de thematische stroomlijning van de interactie). Daarnaast wordt er tegenwoordig in toenemende mate onderzoek gedaan naar variatie die samenhangt met culturele of etnische factoren. De hedendaagse samenleving is niet langer monocultureel; in een dergelijke omgeving treedt variatie op die bepaald wordt door de culturele herkomst/afkomst van de spreker (bijvoorbeeld Turks-Nederlands versus Antilliaans-Nederlands). Men spreekt in dit verband wel van etnolecten.

    Het onderzoek naar taalvariatie kent ook andere invalshoeken. Behalve vanuit de bovengenoemde buitentalige (geografische, sociale, culturele) invalshoeken, kan men variatie ook vanuit een talig perspectief bekijken. In theoretisch taalkundig opzicht is de hierboven geschetste 'microvariatie' interessant omdat de ruimte waarbinnen een taal variatie lijkt te kunnen vertonen, beperkt is; dat geldt ook voor het Nederlands. Het taalsysteem is bepalend voor de variatieruimte, en daarmee kan onderzoek naar bestaande variatie licht werpen op de organisatie van dit taalsysteem.

    Aantal artikelen:
    0
  • Algemeen
    Aantal artikelen:
    5
  • Nieuwsbrief

    Colofon

    De nieuwsbrief van het Meertens Instituut verschijnt elke eerste vrijdag van de maand. Via de nieuwsbrief houden we u op de hoogte van wat er op het Meertens Instituut gebeurt. Verspreid deze nieuwsbrief gerust verder. Wij zullen nooit uw e-mailadres met derden delen.

    U ontvangt de digitale nieuwsbrief op het e-mailadres waarmee u in ons bestand staat. Wilt u de nieuwsbrief op een ander e-mailadres ontvangen, wilt u in het bestand worden opgenomen of wilt u de nieuwsbrief liever niet ontvangen? Aan- of afmelden kan via deze link. 

    Redactie
    Mathilde Jansen
    Femke Niehof

    Redactieadres
    Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

    Meertens Instituut
    Postbus 94264
    1090 GG Amsterdam
    Telefoon: 020 462 85 00
    Fax: 020 462 85 55
    www.meertens.knaw.nl

    Het Meertens Instituut is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met de bestudering en documentatie van Nederlandse taal en cultuur. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven. Het Meertens Instituut is onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

    Bezoekadres: Joan Muyskenweg 25, 1096 CJ, Amsterdam.




    Aantal artikelen:
    0
    • Vraag van de maand

      De nieuwsbrief van het Meertens Instituut verschijnt elke eerste vrijdag van de maand (behalve in juli en augustus). Via de nieuwsbrief houden we u op de hoogte van wat er op het Meertens Instituut gebeurt.

      De rubriek 'vraag van de maand' beantwoordt elke maand een vraag van een lezer. Heeft u een vraag voor het Meertens Instituut? Stuur deze dan naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. 

      Hieronder vindt u een overzicht van alle eerder gestelde vragen aan het instituut. 

      Aantal artikelen:
      80
    • Uitgelicht

      De nieuwsbrief van het Meertens Instituut verschijnt elke eerste vrijdag van de maand (behalve in juli en augustus). Via de nieuwsbrief houden we u op de hoogte van wat er op het Meertens Instituut gebeurt.

      Hieronder vindt u een overzicht van alle 'uitgelicht' artikelen die in de nieuwsbrief zijn verschenen. 

      Aantal artikelen:
      104
    • Nieuw in de collectie

      De nieuwsbrief van het Meertens Instituut verschijnt elke eerste vrijdag van de maand (behalve in juli en augustus). Via de nieuwsbrief houden we u op de hoogte van wat er op het Meertens Instituut gebeurt.

      In de rubriek 'nieuw in de collectie' elke maand aandacht voor een nieuwe aanwinst in de collectie van het Meertens Instituut. Een bijdrage van Diedrik van der Wal. 

      Hieronder een overzicht van eerder verschenen artikelen in deze rubriek. 

      Aantal artikelen:
      56
    • Colofon

      Aantal artikelen:
      1
    • De keuze van...

      Het Meertens Instituut bezit ruim 80.000 boeken, 4.000 tijdschrifttitels, ruim 50 digitale collecties, duizenden uren aan geluidsmateriaal en ongeveer 500 archieven. Samen vormen zij een unieke bron van informatie over Nederlandse taal en cultuur. Medewerkers van het instituut kiezen in deze rubriek een favoriet collectiestuk, boek, tijdschrift, geluidsmateriaal, vragenlijst of archiefstuk en lichten het belang van dit stuk toe.

      De rubriek verschijnt om de drie maanden in de nieuwsbrief van het Meertens Instituut.

      Aantal artikelen:
      7
    • Nieuwsbrief Archief
      Aantal artikelen:
      1
  • Technologie


    Aantal artikelen:
    0
  • Nederlandse Etnologie
    De Nederlandse etnologie richt zich op het beschrijven en interpreteren van de culturele categorieën die het dagelijks handelen van mensen vorm geven en tegelijkertijd daarin vormgegeven worden. Niet alleen de cultuurverschijnselen zelf, maar ook de processen van toeëigening en betekenisgeving vormen het uitganspunt van het etnologisch onderzoek. De sociale en geografische verspreiding van de bestudeerde objecten is daarbij een belangrijk gegeven. Het etnologisch onderzoek aan het Meertens Instituut richt zich primair op contemporaine verschijnselen en kent de volgende aandachtsgebeiden: Feest en Ritueel, Religieuze Cultuur, Materiële Cultuur en Orale Cultuur.

    Het doel van het etnologisch onderzoek op het Meertens Instituut is inzicht te verwerven in de maatschappelijke betekenis van cultuurverschijnselen in de Nederlandse samenleving. Daartoe wordt de verscheidenheid van het dagelijks leven in kaart gebracht en opkomende, resistente ('tradities') en verdwijnende cultuurelementen en hun samenhang onderzocht. Het gaat hierbij vaak om ogenschijnlijk triviale processen van betekenisgeving die in hun brede verschijningsvorm niettemin belangrijke effecten voor de samenleving met zich mee kunnen brengen.

    De etnologie wil cultuurverschijnselen in de Nederlandse samenleving via diachroon en synchroon onderzoek benoemen en beschrijven en vervolgens in hun samenhang begrijpen en verklaren, en met de resultaten daarvan - de etnologische cultuuranalyse - in algemene zin een bijdrage leveren aan het inzicht in sociale communicatiesystemen en culturele ontwikkelingsprocessen. Het onderzoek richt zich daarbij ook op de betekenis en de toeëigening van cultuurverschijnselen in een multiculturele context.

    Aantal artikelen:
    0
    • Feesten
      In Nederland worden talloze feesten gevierd. Waarom en op welke manieren vieren mensen feest? Op deze webpagina vindt u beknopte informatie over twaalf traditionele jaarfeesten. Jaarfeesten hebben als kenmerk dat ze elk jaar op vaste data in het publieke domein worden gevierd.
      Aantal artikelen:
      11
    • Algemeen
      De Nederlandse etnologie richt zich op het beschrijven en interpreteren van de culturele categorieën die het dagelijks handelen van mensen vorm geven en tegelijkertijd daarin vormgegeven worden. Niet alleen de cultuurverschijnselen zelf, maar ook de processen van toeëigening en betekenisgeving vormen het uitganspunt van het etnologisch onderzoek. De sociale en geografische verspreiding van de bestudeerde objecten is daarbij een belangrijk gegeven. Het etnologisch onderzoek aan het Meertens Instituut richt zich primair op contemporaine verschijnselen en kent de volgende aandachtsgebeiden: Feest en Ritueel, Religieuze Cultuur, Materiële Cultuur en Orale Cultuur.

      Het doel van het etnologisch onderzoek op het Meertens Instituut is inzicht te verwerven in de maatschappelijke betekenis van cultuurverschijnselen in de Nederlandse samenleving. Daartoe wordt de verscheidenheid van het dagelijks leven in kaart gebracht en opkomende, resistente ('tradities') en verdwijnende cultuurelementen en hun samenhang onderzocht. Het gaat hierbij vaak om ogenschijnlijk triviale processen van betekenisgeving die in hun brede verschijningsvorm niettemin belangrijke effecten voor de samenleving met zich mee kunnen brengen.

      De etnologie wil cultuurverschijnselen in de Nederlandse samenleving via diachroon en synchroon onderzoek benoemen en beschrijven en vervolgens in hun samenhang begrijpen en verklaren, en met de resultaten daarvan - de etnologische cultuuranalyse - in algemene zin een bijdrage leveren aan het inzicht in sociale communicatiesystemen en culturele ontwikkelingsprocessen. Het onderzoek richt zich daarbij ook op de betekenis en de toeëigening van cultuurverschijnselen in een multiculturele context.

      Aantal artikelen:
      1
  • Meertens Instituut
    Aantal artikelen:
    4
  • Leerstoelen

    Bij wijze van test door JP gemaakt

    Aantal artikelen:
    2
  • Collecties

    Bij wijze van test door JP gemaakt

    Aantal artikelen:
    6
    • Archieven en collecties

      Via deze pagina vindt u informatie over de collecties van het Meertens Instituut. Deze collecties bestaan uit een bibliotheekcollectie, digitale collecties, audiocollecties en archieven. Zwaartepunten in de collecties  zijn taalvariatie en etnologie. De ruim 70.000 boeken, 4.000 tijdschrifttitels, ruim 50 digitale collecties, duizenden uren aan geluidsmateriaal en 450 archieven vormen samen een unieke bron van informatie over Nederlandse taal en cultuur.

      Via de pagina databanken krijgt u toegang tot de webbased digitale collecties. De bibliotheekcollectie is doorzoekbaar via de catalogus. Het archievenoverzicht biedt een volledig overzicht van alle papieren archieven.

      De collecties liggen opgeslagen en zijn toegankelijk in het Meertens Instituut. Iedereen die belangstelling heeft voor de onderzoeksgebieden van het instituut, kan materiaal uit de collecties raadplegen in de leeszaal. Wanneer u van tevoren een afspraak maakt, leggen wij het materiaal voor u klaar. Voor audiodigitalisering kunt u meer informatie vinden via deze link.

      Het Meertens Instituut streeft ernaar alle collecties digitaal/open access aan te bieden. Een overzicht van de lopende digitaliseringsprojecten vindt u hier.

      Aantal artikelen:
      1
    • Databanken

      Deze databanken van het Meertens Instituut bieden een uniek perspectief op de Nederlandse taal en cultuur en dienen als uitgangspunt voor het onderzoek.

      Aantal artikelen:
      0
    • Projecten

      Het Meertens Instituut streeft ernaar de collecties digitaal en open access aan te bieden. Een overzicht van de lopende projecten vindt u hier. Voor meer informatie over de projecten kunt u terecht bij Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

      Aantal artikelen:
      4
    • Audiocollecties

      Het Meertens Instituut beschikt over duizenden uren aan geluidsmateriaal. De Nederlandse Dialectenbank (meer dan 1000 uur vrijgesproken dialect) is online beschikbaar. De overige audiocollecties (meer dan 5000 uur) zijn gedigitaliseerd en komen in de toekomst ook deels online beschikbaar. Het overzicht van deze collecties is hier te vinden. Voor meer informatie over de audiocollecties kunt u terecht bij Douwe Zeldenrust.

      Aantal artikelen:
      47
  • Publicaties

    Hieronder vindt u een overzicht van publicaties die (mede) tot stand zijn gekomen door medewerkers van het Meertens Instituut.

    Aantal artikelen:
    6
    • Publicaties

      Hieronder vindt u een overzicht van publicaties die (mede) tot stand zijn gekomen door medewerkers van het Meertens Instituut.

      Aantal artikelen:
      104
    • Meertens Ethnology Cahiers
      Aantal artikelen:
      1
  • Actueel
    Aantal artikelen:
    0
    • Archief
      Aantal artikelen:
      234
    • Agenda
      Aantal artikelen:
      2
    • Nieuws
      Aantal artikelen:
      1
    • Databanken

      Nieuws uit de databanken van het Meertens Instituut

      Aantal artikelen:
      3
    • Louis Peter Grijp-lezing

      Op 9 januari 2016 is Louis Grijp op 61-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Driebergen-Rijsenburg. Hij verwierf internationale bekendheid als onderzoeker naar Nederlandse lied- en muziekcultuur en als musicus in het gezelschap Camerata Trajectina.

      Louis studeerde muziekwetenschap aan de Universiteit Utrecht en gitaar en luit aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Sinds 1990 was hij als onderzoeker verbonden aan het Meertens Instituut van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Later bekleedde hij daar ook coördinerende en leidinggevende functies, zoals die van hoofd van het Documentatie- en Onderzoekscentrum van het Nederlandse Lied. Hiernaast was hij sinds 2001 hoogleraar aan de Universiteit Utrecht met als leeropdracht de Nederlandse liedcultuur in heden en verleden. Sinds 2003 was hij tevens lid van de KNAW.

      Jaarlijkse lezing

      Louis Grijp heeft veel voor zijn vak betekend, en dat wil het Meertens Instituut i.s.m. de Werkgroep Nederlands Lied i.o. in een jaarlijkse lezing blijven erkennen. Hij werkte aan de ontwikkeling van een onderzoeksveld, eerder dan aan een persoonlijk onderzoeksplan; en aan de ontwikkeling van een methode waarmee al tal van vragen beantwoord zijn en die een bron van inspiratie zal blijven. Ook gaf hij met veel plezier en verve onderwijs over liedcultuur om ook de jongere generatie te boeien voor zijn onderwerp en expertise.

      Om ‘de school van Grijp’ mede gestalte te geven hebben de Werkgroep Nederlands Lied en het Meertens Instituut de Louis Peter Grijp-lezing in het leven geroepen. Deze zal jaarlijks op, of omtrent de dag van het Nederlandse Lied (10 mei, de dag waarop in 1932 het Wilhelmus het Nederlandse volkslied werd) worden uitgesproken door een excellent onderzoeker op liedgebied.

      De eerste lezing werd op 10 mei 2016 gehouden door Mike Kestemont, en ging over computationale methoden waarmee het auteurschap van het Wilhelmus mogelijk te bepalen is. De lezing is terug te bekijken via Vimeo.

      Aantal artikelen:
      3
    • In de media
      Aantal artikelen:
      4
      • 2019
        Aantal artikelen:
        8
      • 2018
        Aantal artikelen:
        72
      • 2017
        Aantal artikelen:
        118
      • 2016
        Aantal artikelen:
        41
      • 2015
        Aantal artikelen:
        47
      • 2014
        Aantal artikelen:
        44
      • 2013
        Aantal artikelen:
        9
  • Nog in te delen
    Aantal artikelen:
    4
  • Onderzoek
    Aantal artikelen:
    1
  • Onderzoeksthema's
    Aantal artikelen:
    6
  • Frequently Asked Questions

    Op deze pagina worden veelgestelde vragen beantwoord

    Aantal artikelen:
    10
  • Meertens Panel
    Aantal artikelen:
    1
  • Brieven
    Aantal artikelen:
    1
  • Nieuws en agenda
    Aantal artikelen:
    1
  • Privacyverklaring
    Aantal artikelen:
    1
  • Artist in Residence
    Aantal artikelen:
    2
  • Vertelcultuur
    Aantal artikelen:
    1
  • Disclaimer
    Aantal artikelen:
    1
  • Gastonderzoekers
    Aantal artikelen:
    1